kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Auto-stopeko ipuinak / Pako Aristi / Erein, 1993

Ipuin Laburrak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1994-05-14

Pako Aristi gaztetxo sinpatikoa, atsegina eta graziaduna da. Hala pentsatuko dute, dudarik ez, emakumeek, haurrek, eroek, mozkorrek, tabernariek, musikagileek, apaizek, kamioizaleek, sakristauek, neskatoek, ikasleek, prostitutek (Pakok nahiago, hala ere, puta hitza), organujoleek (zein klasetakoa den irakurleak asma beza), itsuek, eta horrelako jendeak; horiexek eta gehiago baitira liburu hau osatzen duten ipuinetako pertsonaiak. Gainontzekoek, are gehiago ezagutzen dugunok, geure iritzia dugu hari buurz eta ez dugu hemen esango, denen aurrean, lotsagarri gera daitekeelakoan, bizitza osoan eta une bakan labur inspiratuetan izan ezik, lotsa izpirik izan ez duena.

Hogeitahamaika ipuinek edo (edo horretan irakurleak bi poemekin edo topo egingo du, eta azken edo hori bai dela badaezpadakoa). Laburrak dira oso, gehienak, baten bat salbu, ez dira sei orrialde baino luzeago. Ipar Amerikako ipuinlari modernoen tradizioan, beraz, short istories egileen antzean.

Hainbeste ipuinetan gai ugari jorratzen ditu, noski, Pako Aristik, baina funtsean laburbil daitezke, ezin bestean, idazleari betidanik gustatu izan zaizkion eta bere liburuetan zein artikuluetan gehien erabili izan dituen hauetan: bakardadea, musika, sexua (edo maitasuna, bi kontzepto horiek bat egiten baitira sarri idazlearen baitan), bidaiak (On The Road).

Ipuin bakoitza idazle fikziozko batek idazten duela adierazten digu liburuak; eta idazleak ipuin horiek bildu liburuan eta berari amaiera ematen dio, berak nonbait aurkitutako paperak bailiran.

Oso nabarmena geratzen da ipuin guztien egilea bat eta bera dela (Jainkoaren gisa berean), hitzen doinua, testuen tonua, bat eta bera baitira liburu osoan. Eta hori da, hain zuzen, liburuaren akatsik handiena. Ipuinak, fikzioan, pertsonaia ezberdinek idatziak direnez, idazketan bereiztuko beharko litzateke hori. Eta ez da hala gertatzen.

Hala ere, badira liburu honetan maila handiko ipuinak. Nire gusturako onenak, gaia musika dutenak: “Papillons Noirs”, “Kapellmeister”. Eta ezaugarri bat baldin badute, idazlearen beraren begirada samurrra da, pertsonaia guztiak busti eta pizten dituena.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak