« Egidazu barre, mesedez | Ke bafada bat baino gehiago »
Auto-stopeko ipuinak / Pako Aristi / Erein, 1993
Ipuin Laburrak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 1994-05-14
Pako Aristi gaztetxo sinpatikoa, atsegina eta graziaduna da. Hala pentsatuko dute, dudarik ez, emakumeek, haurrek, eroek, mozkorrek, tabernariek, musikagileek, apaizek, kamioizaleek, sakristauek, neskatoek, ikasleek, prostitutek (Pakok nahiago, hala ere, puta hitza), organujoleek (zein klasetakoa den irakurleak asma beza), itsuek, eta horrelako jendeak; horiexek eta gehiago baitira liburu hau osatzen duten ipuinetako pertsonaiak. Gainontzekoek, are gehiago ezagutzen dugunok, geure iritzia dugu hari buurz eta ez dugu hemen esango, denen aurrean, lotsagarri gera daitekeelakoan, bizitza osoan eta une bakan labur inspiratuetan izan ezik, lotsa izpirik izan ez duena.
Hogeitahamaika ipuinek edo (edo horretan irakurleak bi poemekin edo topo egingo du, eta azken edo hori bai dela badaezpadakoa). Laburrak dira oso, gehienak, baten bat salbu, ez dira sei orrialde baino luzeago. Ipar Amerikako ipuinlari modernoen tradizioan, beraz, short istories egileen antzean.
Hainbeste ipuinetan gai ugari jorratzen ditu, noski, Pako Aristik, baina funtsean laburbil daitezke, ezin bestean, idazleari betidanik gustatu izan zaizkion eta bere liburuetan zein artikuluetan gehien erabili izan dituen hauetan: bakardadea, musika, sexua (edo maitasuna, bi kontzepto horiek bat egiten baitira sarri idazlearen baitan), bidaiak (On The Road).
Ipuin bakoitza idazle fikziozko batek idazten duela adierazten digu liburuak; eta idazleak ipuin horiek bildu liburuan eta berari amaiera ematen dio, berak nonbait aurkitutako paperak bailiran.
Oso nabarmena geratzen da ipuin guztien egilea bat eta bera dela (Jainkoaren gisa berean), hitzen doinua, testuen tonua, bat eta bera baitira liburu osoan. Eta hori da, hain zuzen, liburuaren akatsik handiena. Ipuinak, fikzioan, pertsonaia ezberdinek idatziak direnez, idazketan bereiztuko beharko litzateke hori. Eta ez da hala gertatzen.
Hala ere, badira liburu honetan maila handiko ipuinak. Nire gusturako onenak, gaia musika dutenak: “Papillons Noirs”, “Kapellmeister”. Eta ezaugarri bat baldin badute, idazlearen beraren begirada samurrra da, pertsonaia guztiak busti eta pizten dituena.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez