« Behin ere galdu ez zutenak | Gaztetxean »

Mundu mingotsa / Josef Skvorecky (Karlos Cid) / Alberdania, 1996

Biktimen trajedia Javier Rojo / El Correo, 1996-11-07

Mundu mingotsa, Josef Skvoreck”-k ipuin bilduma honetan erakusten diguna. Bohemian 30eko hamarkadan eta II. Munduko Gerran gertatutako pasadizoak kontatzen dizkigu idazle txekiar honek, nazien etorrerarekin, eta askoren indiferentziaren aurrean, deportatu eta, gehienetan, desagertu edo hil egin ziren juduen historiak, Daniel-ek (idazlearen alter egoa) ikusi eta jakin zituen bezala. Kontakizunen erroak hor badaude ere, batzutan besoak gerra ondoren luzatzen dira; izan ere, gerra garaian hiltzeko zoriona edo izan ez zutenek horren ondorioak jasan beharko baitzituzten geroago, ia-ia barkamena eskatzeraino kontzetrazio-esparruetan hil ez zirelako. Hauxe da ipuin hauei darien benetako trajedia: hildakoak berak baino errukarriagoak dira bizirik iraun zutenak, hauek heriotz-une hori luzatu, oroitzapenek ekartzen dieten sufrimendua berritu besterik ez dute lortu eta. Biktimen ondoan, aldez edo moldez borreroak izan zirenak ere ikusi ahal ditugu, edo ezer egiteko beldurrez dena ikusi eta isildu egin zirenak. Dena den, kontakizunek ez dute hitz handietarako leku handirik uzten, inoiz giza-sentimentuek zirrikituren bat aurkitzen badute ere. Nahikoa da pertsonaia hauen historia hutsa ikustea, mundu mingotsa zer den jakiteko.