« Sasoi guztietarako liburua | Umorezko literatura »
Oiuak / Basilio Pujana / Sendoa, 1997
Bertsoak eta topikoak Javier Rojo / El Correo, 1997-06-17
Inoiz ez dut uste izan bertsolaritza euskal kulturaren gordailurik garrantzitsuena denik. Askotan, bertsolaritza gertatzen den inguruari berari atxikiegia iruditu zait, hau da, sortu bezain laster desagertzeko jaioa, tradizio finkoa eratu ezinik. Gainera, Euskal Herriko topiko atzerakoienetakoekin erlazionaturik agertzen zaigu sarritan. Halaxe gertatzen da, nire ustez, Basilio Pujanaren bertso hauekin. Bizkaierazko bertso hauek gerra aurrean lurralde honetan egin ohi zen bertsolaritzaren jarraipen moduan agertzen dira. Eta ideologiaz behintzat, garai hartan gelditu dela ematen du. Abertzaltasun mota batean betidanik agertzen diren topikoak hemen ere berriturik ikusten ditugu: espainolek euskaldunak menpean dituztela; euskaltasunean aberria eta jainkoa (beste hitzetan, integrismoa) elkarturik daudela; lege batzuk jatorrizkoak direla, eta gizonek ezin dituztela aldatu, etab. Kritika soziala ere egin nahi duela dirudi batzutan, pobreen eta aberatsen arteko aldeak aipatzen direlarik, populismo errez baten bidez. Azken finean, behin baino gehiagotan adierazten denez, “eurak” eta “gu” bi talde zeharo desberdinetan gaude. Niri, ordea, ez zait batere argi geratu nortzuk diren “eurak” eta nortzuk “gu”.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo