kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Josafat / Luis Haranburu Altuna / Kutxa, 2007

Josafateko zelaian Jon Kortazar / El País, 2007-06-11

Urriak dira urtean zehar euskaraz argitaratzen diren antzerti lanak. Zazpi original zenbatzen ditu Juan Luis Zabalak 2004. urtean bere urteroko kontaketa eskergarrian, 2005ean, aldiz, hiru izan ziren eta iazkoan lau eman ditu bere zerrendan.

Luis Haranburu Altunak (Alegia, 1947), baina, maitasun berezia dio generoari eta euskal kulturaren barnean egin duen ibilbide luzean agertu izan ditu maiz antzerti lanak. Josafat deituriko honekin lotura duten hauek gogoratuko ditugu: Sabino (1986), Loiola (1986), St. Cyran (1986), Zumalakarregi (1986), Lancre (1987). Ikusten denez, euskal historiako pertsonaia nagusiak erabiltzen ditu lanen oinarritzat eta euskal identitatearen eztabaida ematen du bere lanean.

2007ko Donostia Antzerki saria irabazi du Josafat lanarekin Luis Haranburu Altunak eta berriro jarri gaitu euskal historian nortasun handikoak diren pertsonaien artean.

Heldu da Judizio eguna eta San Migel goiaingeruak zenbait euskaldun nagusi deitu ditu Josafateko zelaira: Garibai, Loiola, Larramendi, Santakrutz, Munibe, Chao, Sabino, eta idazleak ere bai: Unamuno, Aresti, Mirande, egoera politikoaren adierazlea den ETAkidea eta mitologiako hiru izaki: Hiriko, Mari eta Nartziso. Ekintza aurrera dola, baina, poeten taldea, gudarien taldea, abertzaleen taldea, eta mitologiaren taldea osatuko ditu San Migelek, eta bakoitzari berea eman.

Material hauekin Haranburu Altunak ideien eztabaidarako lan bat aurkeztu du. Gure gai nagusi bihurtu zaigun nazionalismoari buruzko eztabaida. Eta maila horretan pertsonaia bakoitzari —eta Arestiren kasuan ongi moldatua agertzen da— bere hitz egiteko modua atondu zaio. Baina ezin uka pixka bat kartoi itxurakoak geratu zaizkiola, edo alegoriatik hurbilekoak, beste era batera esanda. Pasarte ironikoek pizten dute estiloaren joera (San Migel eta Danteren arteko elkarrizketa, Barandiaranek Mari ezagutzen duenean bezala), edo identitateari buruzko eztabaidek (Unamuno eta San Migelen artekoak) nahiz eta irakurle honek ezin izan duen didaktismo kutsua burutik kendu. 53. orrialdean adibidez, testuaren mamia laburtzen da, gizakiaren eta organizazioaren arteko oposaketa egiten denean.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak