« J baten kulpaz | Zalditeria gorria »
Sua falta zaigu / Katixa Agirre / Elkar, 2006
Sua falta zaigunean Mikel Ayerbe / Berria, 2007-04-01
Gehienetan gertatzen den fenomenoa da liburu bat irakurtzen hasi aurretik liburu honi buruzko datuak ezagutzea. Katixa Agirreren Sua falta zaigu lehendabiziko liburuarekin ere berdina gertatu zait. Narrazio liburua irakurtzen hasterako banekien bertako ipuinen oinarrian pertsonen arteko harremanetan sortzen diren gatazkak daudela, gehienetan bikoteka agertzen direla pertsonaiak eta ikuskera zitala erabili duela idazleak narraziook idazteko. Horra Sua falta zaigu liburua irakurtzen hasi aurretik liburuari buruz nekiena. Bakoitzak bere espektatibak.
Zazpi narrazio biltzen dira Sua falta zaigu-n. Eta bai, guztietan giza harremanen pisua gailentzen da hari gidari gisa. Liburuaren titulua daraman lehenengo narrazioan, nerabezarotik gaztarorako ibilian desbideratzen diren bi lagun banaezinen banaketa kontatzen da, anekdota batetik abiatuta. Hirugarrenez Asier ipuinean ere laguntasunaren gainbehera legoke, eta lagun batek besteari eginiko traizio gisa uler daiteke (amodio traizioa, agian?). Kafe-makina elektronikoa ipuinean bi bikotek elkar ezagutuko dute kanpin batean, eta kafe-makinaren inguruan ereingo da euren arteko adiskidetasun artifiziala. Bikote harremanen ingurukoak dira, halaber, Festa gonbidatuak, Arazo bat berez eta Ness lakuko zooplakton haragijalea narrazioak: lehendabizikoan, ume baten begi inozenteek emakume ez hain inozente baten beldurrak aireratuko dituzte; bigarrenean, adin ezberdineko bikotekideen tirabirak agertuko dira; hirugarrenean, aldiz, bi gazteren bikote harremanaren gainbehera aurreikusi ahalko du irakurleak. Liburuko azken narrazioa Horrela bukatu da, eta goizeko ordu txikietan telefono dei baten atzean ezkutatzen dena biltzen da.
Lotura bihurtzen diren harremanak eta hauek dakartzaten ondorioak. Harremanak aukeratzeko orduan ere, badirudi konbentzionalak ez diren erlazioak islatzeko aukera egin duela Agirrek: New Yorketik Pennsylvaniara bake bila alde egiten duen lesbiana bikotea; gay izatetik heterosexual bihurtu eta emakume batekin ezkontzera doan laguna; bera baino zaharragoa den maitale artistarekin jarraitzeko zalantzak dituen emakumea… Narrazio bateko galdera bat parafraseatuz, edozein harreman pertsonal arazo da ipuinotan. Insatisfakzioaren hainbat aurpegi narratu nahi izan omen ditu Katixa Agirrek.
Eta egia esanda, liburu honetako zenbait ipuinek insatisfakzioa eragin dute nire irakurketan. Azalean kontatzen den egoeraren eta egoera hauen oinarrian dagoen mamiaren artean desoreka moduko bat dago sarritan. Hirugarrenez Asier narrazioan aurkezten diren gertaerak urrutiegi eramanda daude, ironikoki edo komikoki beharbada, baina nekeza izan daiteke horrelako gehiegikeriekin konektatzea. Narrazio bat gehiegi puzten denean harridura sortzen da, baina ustekabeak ez dira beti gustukoak izaten. Azken ipuinarekin ere antzeko zerbait gertatu zait, sortutako egoera muturrera eramateak ez nau asebete.
Liburuko ipuinen artean, bereziki Festa gonbidatuak azpimarratuko nuke. Azaleko egoeraren atzean ezkutatzen dena neurrian ematen da, egoerak ez dira muturrera eramaten. Ipuin horretan ez dago horren beharrik narrazioaren tentsioari heltzeko. Ness lakuko zooplakton haragijalea ipuineko protagonisten elkarrizketek ere ez dute galbiderik. Galdera eta erantzunen garraztasunaren atzean irakurleak igarriko du zer ezkutatzen den.
Katixa Agirreren lehen liburuak espektatiba asko sortu dituelakoan nago. Bakoitzaren espektatibak ipuinen bidez asebetetzen diren ala ez, horren neurrikoa izango da irakurlearen satisfakzioa ere.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo