kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Fidel izan beharraz / Oscar Wilde / Ibaizabal, 2000

Zorrotza Igor Estankona / Deia, 2001-02-23

Ibaizabal argitaletxeak ohituta gauzka honez gero munduko zazpi puntetako liburuak euskara arin eta ederrean irakurtzera baina Antton Olano Irurtia ezinezkoa zirudiena egiten ahalegindu da oraingo honetan. Irakurleok Oscar Wilde irlandarraren antzezlan agil eta aldrebesa irakurtzeko aukera daukagu orain. Pasa den Durangoko azokan egin nituen erosketa apurren artean dago liburua, eta onartu beharra daukat harritu egin nauela, obra barregarria izateaz aparte mikatza eta okerkeriaz betea ere badelako. Behar bada barregarria dela esatea ez da erabil daitekeen hitzik egokiena, baina gutxienez irribarrea, halako konplizitate pikaro bat mantentzen du irakurleak Wildek sortutako izaki berezi horien gora-beherak jarraitzean. Esan barik doa idazleak goiko (eta dirudienez kulturalki oso beheko) klase sozialaren argazki maltzurra atera duela oraingo honetan ere, eta jolas modura planteatzen zaiguna gauza mikatz asko kontatzeko modu errukior baina egiaz betetakoa baino ez da. Hala ere hortxe dauka grazia liburu honek: elkarrizketa zoroetan, protagonisten bizitza petralean,…
Edozein ñabardura inozenteren azpian ere, apur bat ageritzen badugu, mezu bat egon ohi da lurperaturik. Gezur etengabeko baten gainean bizi diren pertsonaiak dira, horrela, orokorki, liburu honetakoak. Eta gezur batek beste bat dakarrenez katea erraldoi hori bakoitzari lepoan zelan kiribiltzen zaion kontatzen da maisutasun handiz. Duintasuna mantendu nahi eta ezinaren arteko burruka da “Fidel izan beharraz” honetan gehien gozatu dudan jokoa, freskoa eta gaurkotasun handikoa iruditu zaidalako, behar hada. Antzerkia irakurtzeak errespeto pixka bat ematen dietenei eskatuko nieke ahalegina egiteko, elkarrizketaren teknika zailaren bidez ezin hobeto lortuta baitago tramaren nondik norakoak biluzteko lana. Narratibak edo deskribapenak parte hartuko balukete guztiz apurtuta geratuko litzatekeen oreka berezi bat nabaritzen da liburuan, esaten ez denak ere bere lekua hartzen baitu, pertsonaiek ezkutatzen dutena bihurtuz istoriaren haria. Eta esaten ez denarekin batera bere anaia bikia den gezurra ere present dago orrialde guztietan: gezur sanoa, umekeriaren antzekoa. Azkenean norberak ere ez daki ze puntutaraino den egia egi, eta teloia jaistean azkenaldian liburu gutxirekin eduki dudan sentsazio bat izan dut: ondo pasatu dudala.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak