« Haur literaturaz | Utopia sutan »
Hizlandia / Iñigo Aranbarri / Susa, 2006
Hitzen ondoeza Igor Estankona / Deia, 2006-12-29
Prentsa irakurle kritiko eta autonomoak kazetari ausartak behar ditu. Izenetik dator bizitza, eta gauzak ez lirateke izango direna gure begietara, zelan edo halan esplikatu ezingo bagenitu. Goizero isurtzen den informazio ibai erraldoiak izenak dakartza, milioika izen, milaka erritmo eta errima, ehundaka berba egiteko era. Horregatik batzutan zaila da ezer ulertzea, errazagoa da inork liseritutakoa arin hartu eta irakurketa erosoaren pozoian atseden hartzea. Kazetaria eta irakurlea aliatuak direla argi eta garbi ikusten da “Hizlandia”n, gauzak diren bezala agertzen ahalegintzen direnen erreinuan. Hitzen inflazioak dakar, zoritzarrez, irakurri orduko ahaztea. Baina ariketa hori era kritikoan egitea ere posible da, edo posible bihurtu behar genuke. Horretara animatzen gaitu Iñigo Aranbarik behinik behin.
“Berria”n 2004 eta 2006. urteen artean Azkoitiarrak idatzitako artikuluen antologia da “Hizlandia”. Pulpitua jarri zion berripaperak Aranbarriri, eta amultsuki errieta egiteko erabili zuen maiz Hizlandiako Arartekoaren kargua. “Berrian bertan egiten zituzten makurrez” hitz egiteko eskatu zioten, eskatu ere. Elegantziaz kritikatu zuen “etxeko” kazetarien zabarkeria puntualen bat edo beste, baina sakonago jo zuen Aranbarrik. Euskal kazetariak izan behar lituzkeen erreferentzietaz, errepikapenak sinestarazitako gezurretaz, gauzak berdinean ez juzgatzeaz eta presaz idaztearen arriskuez ohartarazi zituen kazetariak, baina baita irakurleak ere, ofizioaren tripa ustelak haizatuz.
“Orain [kazetaria] lehen aldean gutxi dabil kanpoan” dio Aranbarrik. “Ez du munduaren bila atera beharrik, mundua bera da, agentzien bidez, erredakziora datorkiona”. Teletipoen diktadura eraistea beharbada ez, baina “Hizlandia”ko igande batean baino gehiagotan gogorarazi digu Aranbarrik posible dela emanda datorrenari minutu pare bat eskaintzea, eta kazetariak berak jartzea errematea, ikutua, puntualizazioa. Gezur erraldoi asko jausi dira, baina gure begietako zapi zeharrargitsuen arriskuaz ez gara askotan ohartu ere egiten. Astiro ehuntzen da gezurra, astiro eta profesionalatasunez soilik deskorapila daiteke beraz.
Abaro
Itxaro Borda
Igor Estankona
Analfabetoa idazle
Agota Kristof
Irati Majuelo
Erle langileen amodioak
Aleksandra Kollontai
Ibon Egaña
Urrats urratuak
Askoren artean
Javier Rojo
Hiruki gatazkatsua
Marina Sagastizabal
Nagore Fernandez
Naparra, kasu irekia
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Eros
Eric Dicharry
Javier Rojo
Bidasoan gora
Eneko Aizpurua
Mikel Asurmendi
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Argiantza
Pello Lizarralde
Hasier Rekondo
Nola gorde errautsa kolkoan
Miren Agur Meabe
Javier Rojo
"C'est la vie" kantatzen dute zaharrek
Karlos Zabala
Arrate Beristain Uriarte
Ibaiertzeko ipuina
Oihane Amantegi Uriarte
Rafa Ugalde
Abaro
Itxaro Borda
Javier Rojo