« Haur literaturaz | Utopia sutan »
Hizlandia / Iñigo Aranbarri / Susa, 2006
Hitzen ondoeza Igor Estankona / Deia, 2006-12-29
Prentsa irakurle kritiko eta autonomoak kazetari ausartak behar ditu. Izenetik dator bizitza, eta gauzak ez lirateke izango direna gure begietara, zelan edo halan esplikatu ezingo bagenitu. Goizero isurtzen den informazio ibai erraldoiak izenak dakartza, milioika izen, milaka erritmo eta errima, ehundaka berba egiteko era. Horregatik batzutan zaila da ezer ulertzea, errazagoa da inork liseritutakoa arin hartu eta irakurketa erosoaren pozoian atseden hartzea. Kazetaria eta irakurlea aliatuak direla argi eta garbi ikusten da “Hizlandia”n, gauzak diren bezala agertzen ahalegintzen direnen erreinuan. Hitzen inflazioak dakar, zoritzarrez, irakurri orduko ahaztea. Baina ariketa hori era kritikoan egitea ere posible da, edo posible bihurtu behar genuke. Horretara animatzen gaitu Iñigo Aranbarik behinik behin.
“Berria”n 2004 eta 2006. urteen artean Azkoitiarrak idatzitako artikuluen antologia da “Hizlandia”. Pulpitua jarri zion berripaperak Aranbarriri, eta amultsuki errieta egiteko erabili zuen maiz Hizlandiako Arartekoaren kargua. “Berrian bertan egiten zituzten makurrez” hitz egiteko eskatu zioten, eskatu ere. Elegantziaz kritikatu zuen “etxeko” kazetarien zabarkeria puntualen bat edo beste, baina sakonago jo zuen Aranbarrik. Euskal kazetariak izan behar lituzkeen erreferentzietaz, errepikapenak sinestarazitako gezurretaz, gauzak berdinean ez juzgatzeaz eta presaz idaztearen arriskuez ohartarazi zituen kazetariak, baina baita irakurleak ere, ofizioaren tripa ustelak haizatuz.
“Orain [kazetaria] lehen aldean gutxi dabil kanpoan” dio Aranbarrik. “Ez du munduaren bila atera beharrik, mundua bera da, agentzien bidez, erredakziora datorkiona”. Teletipoen diktadura eraistea beharbada ez, baina “Hizlandia”ko igande batean baino gehiagotan gogorarazi digu Aranbarrik posible dela emanda datorrenari minutu pare bat eskaintzea, eta kazetariak berak jartzea errematea, ikutua, puntualizazioa. Gezur erraldoi asko jausi dira, baina gure begietako zapi zeharrargitsuen arriskuaz ez gara askotan ohartu ere egiten. Astiro ehuntzen da gezurra, astiro eta profesionalatasunez soilik deskorapila daiteke beraz.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez