kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Txantxa. Quick / Patxi Zubizarreta / Erein, 2006

Bizitza zatika Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2006-06-23

Batzuetan pentsatzen hasten naiz ea zein izan daitekeen gure garai honetako sinbolorik garbien eta ikusgarriena, bai sinbologiaren aldetik, alegia irudimenaren aldetik, bai sinboloaren praktikotasunari begira ere, alegia gauzen gauzatasunari begira. Eta ez da erraza erabakitzen. Batzuetan uste dut telebista dela; besteetan sakelako telefono txikia, askotan ordenadorea, Internetekin batera. Noiz edo noiz, argia piztu eta telekomandoa dela erabakitzen dut, zapping egiteko aparatua. Telebista, izan ere, zatika ikusten dugu, orain katea bat, gero bestea, gutxitan programa bat osorik, programa-puskak gehienetan, edo programen pusken puskak, laburpenen laburpen. Egia ere bada, programa-puskek beste programa bat osoagoa, edo zatituagoa, nondik begiratzen den, osatzen dutela gure gogoan, eta geroxeago, hori ere zatika dezakegula, deskodifikatzearekin batera. Egin eta desegin, horixe da gure patua, telebista-programak bezala, egunero egin eta desegiten den gizarte honetan.

Bizitzan ere, hala deritzot, zappinga egiten dugu. Bizi duguna gustatzen ez bazaigu, ez gara gelditzen bera noiz amaituko, bera noiz akaberara iritsiko, baizik eta bizitzaz ez bada ere, bizitzarekiko ikuspegiaz gara aldatzen, eta bizi berria balitz bezala jokatzen gara hasten, geure burua engainaturik, noski, jakiteke edo jakinda. Berdin da.

Patxi Zubizarretaren eleberri honen egitura hautsia da, edo zatikatua, nondik irakurtzen den. Literatura, telekomandoa erabili ondoren, egin eta desegin balitz bezala da, zappingaren ondorio. Historia askoren historia da, osatzeke ageri diren historiak, noski; toki askoren tokia ere bada, alegia batak besteari tokia hartzen dion tokien tokia eta pertsonaia askoren artean osatutako pertsonaia kolektiboa, pertsonaia izateari utzi eta hitz, soinu edo itzal bilakatu den pertsonaia, beste pertsonaien puskak berarekin daramatzana, nola modako programek beste programa askoren irudiak daramatzaten. Eleberri honetan, irakurleak egiten eta desegiten du testua, idazleak adina edo gehixeago. Baina eleberri ausarta da, arriskutsua, bizitzari eskainitako keinuz betea.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak