« Mendeko fidela | Bonoboen antzera »
Balada zaharrez / Patri Urkizu / Erein, 2005
Tradizioaz Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2006-02-10
Jon Juaristiren liburua irakurtzen ari nintzelarik, Flor de baladas vascas, hain zuzen, begietaratu zait pasarte bat, non Juaristik berak, Meriméeren ahotik, dioen euskal baladen ezaugarria ez dela ez edertasuna ez orijinaltasuna, alegia euskal baladak ez direla ez ederrak ez orijinalak. Edertasunaz asko hitz egin daiteke, eta luze, hain luze, ezin baitaiteke amai; baina irudipena dut ez dela oso zuzena Juaristiren iritzia, edertasunari dagokionean. Orijinalak ez direla begi bistakoa da, ez dago zertan lotsa. Balada orijinal gutxi baitago munduan, hiruzpalau kenduta.
Juaristirena bezain saio kritikoa da Urkizuren hau, baina, nahi izanez gero halakorik egin zezakeen arren, ez da Urkizu iritzi estetikorik ematen hasten. Beste era bateko kritika da, umorez apaindua, atsegina eta zorrotza, alaia eta sakona. Kritikak ez baitu zertan izan muturbeltz eta serio arraio, kritikaririk kritikoena irribarrez egiten dena da. Aspalditik. Patri Urkizuk balada zaharren historiako alderdi asko aztertzen ditu honako liburu honetan, nola sortu eta nola iritsi diren guregana, zein aldaketa eta nolakoak jasan dituzten bidean, zer geratu den hondarrean. Izan ere, apokrifo asko dabil bazterretan, sasi-balada asko, une zehatz batean sortuak eta aspaldikoak balira bezala salduak. Garai horretan pentsatzen baitzen herri poesiak gizatalde baten pentsaera islatzen zuela, eta horrela egin zen iruzurra, hemen eta toki askotan, orijinaltzat hartuz kopia, kaxkarra batzuetan, besterik ez zena.
Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Maialen Sobrino Lopez
Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap
Asier Urkiza
Espekulazioak
Arrate Egaña
Nagore Fernandez
Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez
Txani Rodríguez
Azken batean
Lourdes Oñederra
Mikel Asurmendi
Auzokinak
Gorka Erostarbe
Maddi Galdos Areta
Esker onak
Delphine De Vigan
Irati Majuelo
Meditazioneak gei premiatsuen gainean...
Martin Duhalde
Gorka Bereziartua Mitxelena
Urte urdin ihesak
Jesus Mari Olaizola "Txiliku"
Hasier Rekondo
Emakume oinutsa
Scholastique Mukasonga
Maialen Sobrino Lopez
Erroen izerdia
Jone Bordato
Nagore Fernandez
Azken batean
Lourdes Oñederra
Asier Urkiza
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Jon Martin-Etxebeste