susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Izatearen mina | Pospolo kaxa bat bezala »

Berdin dio / Agota Kristof (Eskarne Mujika) / Alberdania, 2005

Berdin dio Ana Unanue / Aizu!, 2005-07

Istorioak: Agota Kristofek (Hungaria, 1935) hogeita bost kontakizun labur bildu ditu azken liburuan. Senarra aizkorakadaz hilda aurkitu duen emaztea, tren geltoki batean harrizko bihurtu zen agurea, egunak ebasten dituen lapurra… Kontakizunetan giro eta pertsonaia estrainio ugari ageri dira, baina gaiak ez zaizkigu arrotzak egingo: bizitzaren zentzugabekeria, eromena, umezurtz eta errorik edo babesik gabe bizitzearen tristezia, maitatzeko ezintasuna, desagertzen ari den mundu baten mina, eguneroko lanaren latza.

Emaitza: ipuin tristeak, gordinak edo etsiak dira gehienak, halakoxea baita egilearen mundu ikuskera, esperantzari zirrikiturik uzten ez diona. Agota Kristofek oso gazte egin zuen ihes jaioterritik Suitzara, eta ihes egin behar horrek baldintzatu ditu haren bizitza eta obra. Ipuin batzuek (“Aita”, “Nire etxean”) autobiografikoak dirudite, eta horiexek dira agian tristeenak. Egileak maisutasunez eta eraginkortasunez kontatzen ditu istorioak, letren munduan ezagun egin duen idazkera lehor, biluzi eta xalo horrekin. Koaderno Handia eta Atzo eleberriak ezagutzen dituen irakurlea ez da hunkituko Agota Kristof aurrenekoz irakurtzen duena bezainbeste, baina dezepziorik ere ez du hartuko.

Esaldia: “Nire aitak ez du inoiz paseatu nirekin, nire eskua bere eskuan hartuta”.