kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Birika zatiak / Xabi Borda / Susa, 2004

Haikua materian Jon Kortazar / El País, 2004-11-14

Xabi Bordak (Azpeitia, 1981) Birika zatiak lehen poema liburua eman du plazara. Birikak arnasaren ordez daude, irakurle honen iritziz, eta izenburuak hain garrantzitsuak direnez, honetan ere lanaren bidea ikus dezakegu. Amasa alde batera utziz eta birikak azpimarratuz, izadiaren materia aipatzen da.

Liburuan idazleak kinka bat adierazten du: kanpoko materiak bere barnean jotzen du, baina ikuspegia aldatuz. Kanpoan den materiak eragina du poetarengan baina eragina ez da hizkuntza idealista batez adierazten, biriken bidez baino, idazkerari naturalismo puntua emanez.

Zatiekin, poema txikiekin egiten du lan poetak. Haikuen antzeko poema txikiak, errealitatea adierazteko fragmentarismoa erabili izan dela ziurtatuz. Begiradak agintzen du, zirrara arin batek eta egileak horixe jartzen du gure begien aurrean. Horrela ari dira poeta asko gaur egun.

Sarrera txiki baten ondoren bost ataletan banatzen da poemategia, egitura sendo batek liburuaren norabidea garbi azaltzen duelarik. Atal horien izenetan indar bi ari dira jolasean: lehenago aipatu dugun kanpo-aldearen eta barne-aldearen arteko kontrastea eta atalen arteko joera kontraesankorra.

Kontrajarpenak ere oso sinpleak dira. Eta hauxe da idazkera honek agertzen duen mailarik garbiena, poesia zatiak, eta sotilak agertzen ditu. Liburuan tonu bereko poemak agertzen dira, kate-begiak loturik balira bezala. Baina aldaketa nabarmenik gabe.

Surrealismo puntu batek zipriztindu ditu poemak noizbehinka eta niri 80ko hamarkadan argitaratzen zirenak ekarri dizkit gogora. Ongi idatziak, sotilak, baina, era berean, hauskorrak.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak