« Izugarriak, baina ez izuzkoak | Biolinaren jatorria »
Birika zatiak / Xabi Borda / Susa, 2004
Haikua materian Jon Kortazar / El País, 2004-11-14
Xabi Bordak (Azpeitia, 1981) Birika zatiak lehen poema liburua eman du plazara. Birikak arnasaren ordez daude, irakurle honen iritziz, eta izenburuak hain garrantzitsuak direnez, honetan ere lanaren bidea ikus dezakegu. Amasa alde batera utziz eta birikak azpimarratuz, izadiaren materia aipatzen da.
Liburuan idazleak kinka bat adierazten du: kanpoko materiak bere barnean jotzen du, baina ikuspegia aldatuz. Kanpoan den materiak eragina du poetarengan baina eragina ez da hizkuntza idealista batez adierazten, biriken bidez baino, idazkerari naturalismo puntua emanez.
Zatiekin, poema txikiekin egiten du lan poetak. Haikuen antzeko poema txikiak, errealitatea adierazteko fragmentarismoa erabili izan dela ziurtatuz. Begiradak agintzen du, zirrara arin batek eta egileak horixe jartzen du gure begien aurrean. Horrela ari dira poeta asko gaur egun.
Sarrera txiki baten ondoren bost ataletan banatzen da poemategia, egitura sendo batek liburuaren norabidea garbi azaltzen duelarik. Atal horien izenetan indar bi ari dira jolasean: lehenago aipatu dugun kanpo-aldearen eta barne-aldearen arteko kontrastea eta atalen arteko joera kontraesankorra.
Kontrajarpenak ere oso sinpleak dira. Eta hauxe da idazkera honek agertzen duen mailarik garbiena, poesia zatiak, eta sotilak agertzen ditu. Liburuan tonu bereko poemak agertzen dira, kate-begiak loturik balira bezala. Baina aldaketa nabarmenik gabe.
Surrealismo puntu batek zipriztindu ditu poemak noizbehinka eta niri 80ko hamarkadan argitaratzen zirenak ekarri dizkit gogora. Ongi idatziak, sotilak, baina, era berean, hauskorrak.
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Asier Urkiza
Barbaro iraun
Louisa Yousfi
Amaia Alvarez Uria
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Aiora Sampedro
Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson
Irati Majuelo
Itzulerak
Miren Agur Meabe
Aiora Sampedro
...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo
Jon Jimenez
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Asier Urkiza
Hitzak palmondo
Silvia Federici
Nagore Fernandez
Altxa, hildakoak
Fred Vargas
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels
Aritz Galarraga
Maitasun kapitala
Karmele Jaio
Mikel Asurmendi
Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro
Paloma Rodriguez-Miñambres
Jausiz
Alain Mendizabal Diaz
Maddi Galdos Areta
Hiriak eta urteak
Xabier Montoia
Irati Majuelo