« Kezkak bideratzeko | Itsasondoko plazatik »
Soinujolearen semea / Bernardo Atxaga / Pamiela, 2003
Elkarrekin bizitzera kondenatuak Mikel Asurmendi / Irunero, 2004-10
Erreseina osatzera heldu naiz, gure bizitza, soinujolearen semearen bizitza legez, “gure zera zereko zera” delakoa —hots “gatazka politikoa”— baino gehiago delakoan. Etimologia zale naiz, zale baina ez ikasia. Laket zait hitzen jatorriarekin jostetan aritzea: etimologizatzea.
Konparazione, “arazo” hitzak gogoeta bat baino gehiago sorrarazi dit hainbatetan: “arazo”, erdararen “enbarazo”tik ote dator?, galdetu diot nire buruari usu. Edo alderantziz ote? Koldo Mitxelenaren “Orotariko Euskal Hiztegia”n diotenez, enbarazo: “Viene de el vascuence arazoa”. Gurea da, beraz, arazoa. Ez berena. Espainolena, alegia.
Baten batek “El hijo del acordeonista” elegia pastoraltzat jo du. Neronentzako, iragana —Obaba—, oraina eta geroa bildu, harildu eta bilbatu ditu egileak. Eta politika pertsonen bizitzaren arrazoietako bat bada ere, pertsonen arteko harremanak ondo baino hobeto landuak, garatuak eta onduak islatu digu Atxagak. Baita, pertsonen arteko harremanek sorrarazten dituzten amodioa zein adiskidetasuna, gorroto nahiz herra, aditzera eman ere. Nora joan nahi dugun jakiteko nondik gatozen funtsekoa dela eta elkarrekin bizitzera kondenatuak gaudela erakusten digu eleberriak.
Eta menturaz eta agian —zuberotarren moldera— biziko bagara, egileak letren errepublikan bizitzera kondenatuak gaudela iradoki ere bai. Izan ere, ez nintzateke justua izango egileak “elkarrekin bizitzeko kondenatuak” agertzeko ahalegin horretan burutu duen literatur emaitza aipatuko ez banu. Irudi luke basoak ez didala arbolak ikusten utzi. “Arbolak” liburuaren literatur emaitza estimagarria da zinez. Luze joko luke fruitu estimagarri hauek zehazten. Guztiarekin, soinujolearen semea estimatzeaz gain, nire aldetik, Atxaga idazlea estimatuta dago.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres