susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Kezkak bideratzeko | Itsasondoko plazatik »

Soinujolearen semea / Bernardo Atxaga / Pamiela, 2003

Elkarrekin bizitzera kondenatuak Mikel Asurmendi / Irunero, 2004-10

Erreseina osatzera heldu naiz, gure bizitza, soinujolearen semearen bizitza legez, “gure zera zereko zera” delakoa —hots “gatazka politikoa”— baino gehiago delakoan. Etimologia zale naiz, zale baina ez ikasia. Laket zait hitzen jatorriarekin jostetan aritzea: etimologizatzea.

Konparazione, “arazo” hitzak gogoeta bat baino gehiago sorrarazi dit hainbatetan: “arazo”, erdararen “enbarazo”tik ote dator?, galdetu diot nire buruari usu. Edo alderantziz ote? Koldo Mitxelenaren “Orotariko Euskal Hiztegia”n diotenez, enbarazo: “Viene de el vascuence arazoa”. Gurea da, beraz, arazoa. Ez berena. Espainolena, alegia.

Baten batek “El hijo del acordeonista” elegia pastoraltzat jo du. Neronentzako, iragana —Obaba—, oraina eta geroa bildu, harildu eta bilbatu ditu egileak. Eta politika pertsonen bizitzaren arrazoietako bat bada ere, pertsonen arteko harremanak ondo baino hobeto landuak, garatuak eta onduak islatu digu Atxagak. Baita, pertsonen arteko harremanek sorrarazten dituzten amodioa zein adiskidetasuna, gorroto nahiz herra, aditzera eman ere. Nora joan nahi dugun jakiteko nondik gatozen funtsekoa dela eta elkarrekin bizitzera kondenatuak gaudela erakusten digu eleberriak.

Eta menturaz eta agian —zuberotarren moldera— biziko bagara, egileak letren errepublikan bizitzera kondenatuak gaudela iradoki ere bai. Izan ere, ez nintzateke justua izango egileak “elkarrekin bizitzeko kondenatuak” agertzeko ahalegin horretan burutu duen literatur emaitza aipatuko ez banu. Irudi luke basoak ez didala arbolak ikusten utzi. “Arbolak” liburuaren literatur emaitza estimagarria da zinez. Luze joko luke fruitu estimagarri hauek zehazten. Guztiarekin, soinujolearen semea estimatzeaz gain, nire aldetik, Atxaga idazlea estimatuta dago.