susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Zalantza aldarrikatuz | Arbasoen oroimena »

Kolosala izango da / Joseba Sarrionandia / Txalaparta, 2003

Izoztua izateaz gain, herdoildua ote? Mikel Asurmendi / Irunero, 2004-08

Aurreiritzi batez heldu nion “Kolosala izango da” liburuari. Literatur munduko irakasle “dinosauro” horietako batek honela gaztigatu zidan: “Hara, Joseba gure mundutik zein urrun dabilen igarri egiten da liburu honetan. Idatz moldea herdoiltzen ari ote zaion susmoa daukat”.

Iritzi hori zuzena ote den ez dakit. Literatura komentatzeko gai sentitzen naiz, ez hari buruzko funtsezko kritika egiteko ordea. Herdoildua hitza aipatu zidan lagun hark, eta Josebaren hizkuntza “izoztua” ote legokeen galdetu diot nire buruari.

“Kolosala izango da” istorioa “Lagun izoztua” eleberriaren Kalaportun gertatzen da. Berean Espainiako Gerra Zibileko hainbat pasadizo kontatzen digu idazle bizkaitarrak. Goio, nobela hartako protagonista, izoztua geratu zen Bluefieldsgo erbestean, oroimena eta hitza galduak.

Oraingoan, Txaplata izeneko mutikoaren begietatik kontaturiko istorio bat eskaini digu Josebak. Txaplata Goioren beraren aita izan zitekeen. Gure herriaren eta geure historia ezagutzeko pasadizo xumea da “Kolosala izango da” kontakizuna. Azaleko argazkiaren kolorearen antzo, hizkuntza “herdoildu” batez bilbatua, apika.

Argazkian Kalaportuko haur batzuek pistola batez apuntatzen digute. Pistola herdoildua ote? Edo jostailu bat ote da? Baliteke pistola ondo koipetua izatea.

Horra aukera literatur zale hori: irakurri istorioa eta jabetu gure historiaz. Hala istorioa nola historia, izoztuak izateaz gain, herdoilduak izan litezke. Guk, bien bitartean, istorio honetako pertsonaiekin batera, historia egiten jarraitzen dugularik.