kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Batak ez du bestea kentzen / Gerardo Markuleta / Alberdania, 2003

Batak ez du bestea kentzen Mikel Asurmendi / Irunero, 2004-03

Poesia generoa indartsu ari zaigu euskal literaturatik azkenaldion. Ozenki ahots batzuetatik, samurki bestetik. Gerardo Markuletaren poemetan ozenak ez du samurra kentzen. Ez beti jakina. Gerardoren poesiak hamaika ertz dauzka. Poesiak —hamaika istorioren eramaile— dolu eta poza bildu ohi baitu berekin. Batak ez du bestea kentzen. Poesia, margo edo koadro baten gisan irudikatua, hamaika zertzeladak gauzatu paisaia da

Gerardo Markuletak arkua hartu du eta gezi andana jaurtiki digu indartsu: ozenki nahiz samurki. “Batak ez du bestea kentzen” dio poema-gezi anda honen tituluak. Eta halaxe heldu ere, hots, geziak baliran legez heldu zaizkigu Oñatiarren azken poemak.

“Batak ez du bestea kentzen” poema bilduma hiru sortan apailatu dizkigu Gerardo poetak. “Iferneguan” da lehena. Infernuan negua atzeman du poetak nonbait, infernuaren hotza aurkitu, hots. Hitzen bidez, hitzen hotsez, kiskaldua izatetik libratzeko poemak edo geziak helarazi dizkigu poetak.

“Gosari jendetsua” gezi sortaren bitartez, infernutik auskalo baina bizitzatik ez garela libratuko ohartarazten gaitu poetak. Bizitzaren sugarretan ibiltzera “kondenatuak” gara. Alegia. bizitzaren sugarretan, edo bestela esanda, gizabanakook giza harremanetan ibiltzera “behartuak” gaudela adierazi digu. Horra patua!

“Ertzetan” deritza azken eta hirugarren poema-gezi sorta. Bizitzari hamaika ertzek ematen diote forma eta moldea. Halatsu ere Gerardoren hitzek bere poesiari. Edozein objektuk bil dezake bizitzaren enigma eta Gerardoren poesiak edozein objektuan aurki dezake bizitzeko adiera edota iragarkizuna. Horregatik-edo, batek daki, Gerardoren poesiari berezko giro dario. Bere poemak —geziak— arkuaren —hitzen doinuen— harian datoz kulunkari. Poema-geziok —gazi, geza, gozo…— gure bihotzaren zurian jotzen dute batzutan eta gure buruaren zurian bestetan. Gogo-mina berpizten digula! Ez da gutxi, ez duzu uste?

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak