susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Hileta kantu ahaztua | Adibide batzuk »

Batak ez du bestea kentzen / Gerardo Markuleta / Alberdania, 2003

Batak ez du bestea kentzen Mikel Asurmendi / Irunero, 2004-03

Poesia generoa indartsu ari zaigu euskal literaturatik azkenaldion. Ozenki ahots batzuetatik, samurki bestetik. Gerardo Markuletaren poemetan ozenak ez du samurra kentzen. Ez beti jakina. Gerardoren poesiak hamaika ertz dauzka. Poesiak —hamaika istorioren eramaile— dolu eta poza bildu ohi baitu berekin. Batak ez du bestea kentzen. Poesia, margo edo koadro baten gisan irudikatua, hamaika zertzeladak gauzatu paisaia da

Gerardo Markuletak arkua hartu du eta gezi andana jaurtiki digu indartsu: ozenki nahiz samurki. “Batak ez du bestea kentzen” dio poema-gezi anda honen tituluak. Eta halaxe heldu ere, hots, geziak baliran legez heldu zaizkigu Oñatiarren azken poemak.

“Batak ez du bestea kentzen” poema bilduma hiru sortan apailatu dizkigu Gerardo poetak. “Iferneguan” da lehena. Infernuan negua atzeman du poetak nonbait, infernuaren hotza aurkitu, hots. Hitzen bidez, hitzen hotsez, kiskaldua izatetik libratzeko poemak edo geziak helarazi dizkigu poetak.

“Gosari jendetsua” gezi sortaren bitartez, infernutik auskalo baina bizitzatik ez garela libratuko ohartarazten gaitu poetak. Bizitzaren sugarretan ibiltzera “kondenatuak” gara. Alegia. bizitzaren sugarretan, edo bestela esanda, gizabanakook giza harremanetan ibiltzera “behartuak” gaudela adierazi digu. Horra patua!

“Ertzetan” deritza azken eta hirugarren poema-gezi sorta. Bizitzari hamaika ertzek ematen diote forma eta moldea. Halatsu ere Gerardoren hitzek bere poesiari. Edozein objektuk bil dezake bizitzaren enigma eta Gerardoren poesiak edozein objektuan aurki dezake bizitzeko adiera edota iragarkizuna. Horregatik-edo, batek daki, Gerardoren poesiari berezko giro dario. Bere poemak —geziak— arkuaren —hitzen doinuen— harian datoz kulunkari. Poema-geziok —gazi, geza, gozo…— gure bihotzaren zurian jotzen dute batzutan eta gure buruaren zurian bestetan. Gogo-mina berpizten digula! Ez da gutxi, ez duzu uste?