kritiken hemeroteka

8.610 kritika

« | »

Meditazioak / John Donne (Patxi Ezkiaga) / Balea Zuria, 2023

Bihotza han utzita Jose Luis Padron / Bilbao, 2023-11

Patxi Ezkiaga zenak Oxford eta Cambridgeko Unibertsitateetan egin zituen Literatura ikasketak. Euskal Herrira bueltatzean, lagunek gogoratzen dute ingelestuta etorri zela, bihotza han utzita: Manchester United, errugbia…, baina literaturaren alorrean batik bat.

Sorkuntzan, bi iturri nagusitatik edan zuen Ezkiagak. Batetik, berarengan euskal poeta klasikoek izan zuten eragina: Orixek, Lauaxetak, Lizardik, baita garaikide zituen Lekuonak eta Gandiagak ere. Haiek izan zituen ordu luzeetarako lagunak. Bestetik, poeta anglo-saxoiak: Shakespeare, T.S. Eliot, John Milton, William Blake, Seamus Heaney… Idazle ingelesen eragina inspirazio eta motibazio iturri berezia izan zen Ezkiagarentzat. Klasikoak, klasiko modernoak batik bat. Garai batean, urtero 60 bat liburu berri irakurtzen zituen, azken urteetan nahiago zuen klasikoengana jo eta horiekin asetu. Gehiago daude. Eta John Donne dago. Galdetzen zitzaion bakoitzean egiten zion erreferentzia Ezkiagak.

Isilaldi nahiko luze baten ostean, 2012an Oteiza. Profetaren 14 hitz (Bermingham) poema liburuarekin itzuli zen Ezkiaga. Berria egunkariko Juan Luis Zabalari aitortu zionez, poema horiek meditazio eta mistika une batzuen ondorio izan ziren. Eta azpimarratu zuen, ahal zuen bakoitzean, egiten zuela bat John Donnek XVII. mendean idatzitako poesiarekin.

Hil baino urtebete lehenago, adierazpenak egin zizkion Pello Otxoteko poetari, Hegats aldizkarirako. Hau esan zion: “Mistikak hori erakusten du, onartzen, kontenplazioan onartzen. Eta lezio zailena hori izan da niretzat: onartzea”.

John Donnen Meditazioak argitaratu du Balea Zuria argitaletxeak, Patxi Ezkiagak hil aurretik euskaratua. Patxik itzulitakoa, obra handiago baten zatia da, liburu osoaren lehen kapitulua, eta euskarara ekarritako Donneren lehen liburua.

Berezkoa dugu, gizon-emakumeok, gure jakiteko nahia baretzea, gure gogoa lasaitzea, gure atsekabea arintzea. Itzal artetik, bide bat erakusten dute John Donnen testuak eta Ezkiagak egindako itzulpenak. Felipe Juaristiren hitzek ere bai: “Barnera begiratu behar horretarako, hor baitago ezkutuan eguzki eder eta distiratsu bat. Batzuek kontzientzia deitzen diote; beste batzuek, bihotza”.

Azken kritikak

Izen baten promesa
Hedoi Etxarte

Joxe Aldasoro

Zahartzaroaren maparen bila
Arantxa Urretabizkaia

Aiora Sampedro

Aizkorak eta gutunak
Edorta Jimenez

Mikel Asurmendi

Amorante frantsesa
Miren Agur Meabe

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Maialen Sobrino Lopez

Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap

Asier Urkiza

Espekulazioak
Arrate Egaña

Nagore Fernandez

Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez

Txani Rodríguez

Azken batean
Lourdes Oñederra

Mikel Asurmendi

Auzokinak
Gorka Erostarbe

Maddi Galdos Areta

Esker onak
Delphine De Vigan

Irati Majuelo

Meditazioneak gei premiatsuen gainean...
Martin Duhalde

Gorka Bereziartua Mitxelena

Urte urdin ihesak
Jesus Mari Olaizola "Txiliku"

Hasier Rekondo

Emakume oinutsa
Scholastique Mukasonga

Maialen Sobrino Lopez

Artxiboa

2025(e)ko abendua

2025(e)ko azaroa

2025(e)ko urria

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

Hedabideak