susa | literatur emailuak | literaturaren zubitegia | euskarari ekarriak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | ipuina.eus | ganbila.eus

« Mugarik gabeko begirada | Denak batera »

Kandido, edo Euskadi independientearen ukronia / Luis Haranburu Altuna / Hiria, 2002

Ukronia Jon Kortazar / Bilbao, 2002-07

Itsasoak ez du esperantzarik lanaren irakurle sutsuak izan ginenok pixka bat galduta genuen Luis Haranburu Altunaren narrazio lana. Orain satira politiko batekin datorkigu: Kandido pertsonaiaren birmoldaketarekin. Voltaire idazlearen lana dago honen atzean, eta postmodernitateak parodia maite badu, parodia gogorra eragin duela Luis Haranburu Altunak esan beharko genuke.

Abertzaletasunaren satira izan nahi luke Kandido edo Euskadi independientearen ukronia nobelak, nobela mota baten parodia ere badelarik neurri berean. Nik ez dakit, baina susmoa dut, ereduaren jarraipen garbi honek ez ote dion kalterik eragin nobelari, azken batean Voltaire idazlearen garaiko nobelaren eraketa duen kontaketa irakurtzen ari baikara: pertsonaia Salburuako landetan Alderdi Egunean jaiotzen den artetik, bere maitea den Letiziari azken aldiko esaldi famatua esaten dion arte: “Letizia, orain zu zara nire baratza bakarra” narratzaile orojakilearekin, kapituluen banaketarekin, kapituluen laburpenekin, pertsonaiaren bizitza osoa kontatze nahiarekin… Jakin arren parodia dela, ironia dela nagusia, kontatzeko era oztopo egin zait askotan.

Bestelakoan, abertzaletasunaren topikoetatik bidaia da liburua, Kandido ikusle inozoaren begietatik ikusita. Luis Haranburu Altunak satiraren bideak aukeratu ditu, fikzio-politika ere egin nahi izan du, Ukronia hitzak adierazten duenez, eta imajinatu etorkizun independientea, gaurkoa bezain bizi ezina.