« Pintzelarekin | Bizitzaren alegoria »
Homo Faber / Max Frisch (Joxe Austin Arrieta) / Elkar, 2001
Parodia Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2001-10-06
Max Frisch (1911-1991) bere mendeko gizona izan zen, eta suitzarra gainera. Suitzarra izatea garrantzirik gabeko kontua dela sinesten duena doala Suitzara eta jakingo du zergatik den Suitza berezia. Doala eta, han denboraldi batez egon ondoren, konturatuko da zer ezkutatzen den herri aberats horretan. Baina hori beste kontua da. Esan nahi dut idazle suitzarrak bereziak direla oso; beste herrialdetakoak baino bereziagoak apika. Har ditzagun Max Frisch eta Dürrematt eta beste batzuk. Har dezagun Gillermo Tell hura, hark bere geziaz beti jotzen zuen sagarra, semearen buru gainean bazegoen ere. Halaxe idazle suitzarrek, gure munduaren gainean jarritako sagarra jotzen dute eta zeharkatu ere bai alderik alde, behar den bezala. Horixe, mundu gaineko sagarraren aurka botatako gezia da liburu hau, Joxe Austin Arrietak zoragarri itzuli duen liburu hau; izan ere asmatu egin baitu idazle suitzarraren estiloa euskaratzean: esaldi laburrak baitira, ebakita bezala ageri direnak testuan, horregatik zehatzak oso, eta zakarrak. Zientziaren zakartasuna adierazi nahi omen zuen Max Frischek nobela honetan, mundu modernoaren fabula ere baden honetan. Alde batetik, zientzia eta teknologia eta haien hizkera hori, eta, bestetik, gizatasuna, giza zientzia, eta haien adierazpidea, poesia alegia. Poesia, bai.
Eta zein da batere poesiarik ez duen hizkera? Zientziarena alegia. Hala diote, baina aitortu behar dut oso metafora ederrak aurkitu ditudala nik zientzia gizon-emakumeen artean. Hori ere, noski, beste kontua da. Mendebaldeko aberastasunaz ari naiz, zientziaren garapenaz eta poesiaren handitasunaz. Biak lotzerik balego! Zientziaren parodia eginez idazten du Max Frischek liburua: matematikariaren zehaztasunaz (bera arkitekto ere izan zen), eta geometria zalearen trinkotasunaz. Mundu modernoaren parodia da, azken finean.
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera
Ura ez baita beti gardena
Xabi Lasa
Irati Majuelo
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Ibon Egaña
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Aiora Sampedro
Gizadiaren oren gorenak
Stefan Zweig
Jon Jimenez