kritiken hemeroteka

8.475 kritika

« | »

Harri txintxolak / Jean Louis Davant / Elkar, 2003

Bizipozetik Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2004-01-09

Idazleak berak diosku aitzin ohar gisa idatzitako testuan izenburua frantses ipuin batetik hartua dela. Mutil koxkor batek, basoan zebilela, oihan erraldoian ez galtzeko, sakela beterik hartxintxar zuriz, legar harri aleak erein zituen, joatean, eta halaxe lortu zuen itzultzea. Eta irudi ona dela iruditzen zait liburuaren nondik norakoa adieraztekoa. Perraulten ipuinean, Davantek aipatzen duen horretan, izan ere, mutilak lehendabizi ogi papurrak erein zituen eta zeruko txori eta hegaztiek jan zituzten. Harria beti izan da sendoagoa ogia baino eta lurrean ereinda zerbait da, txoriek eta hegaztiek jango ez dutena, bidea erakutsiko duena itzulera galbide izan ez dadin. Eta iruditzen zait poema bakoitza hartxintxarraren modukoa dela, harri txintxolaren modukoa, poeta jin dadin eta itzul ere bai, galerarik gabe.

Lau zati ditu liburuak, gaika baitago banaturik: urtaroak, sorterria, herrimina, bizi-mina, omenaldi. Azken zatia, interesgarriena nire iritzirako, lagunei eskainia da, hildako lagunei alegia, omenaldi gisa. Baina liburuko poema gehienak dira omenaldi, bizitzari batez ere, bizipozak bultzatzen baitu poeta idaztera, bizipozak eta inguruarekiko maitasunak.

Liburua irakurrita konturatu naiz zein desberdina den alde bateko eta besteko poemagintza, mugaz haratago edo honatago idazten dena. Kultur erreferentziak, harri txintxarriak horiek ere, desberdinak dira batean eta bestean. Irakurri besterik ez, Parnasoa izeneko poema, koblarien omenez, Etxahun Iruri, Ligetx, Xalbador eta Pierre Topet xaharrari kantari, hamalaukoetan, alegia sonetoetan, poema liburuan erabilien den bertso-moduan. Alde horretakoak lotuago baitaude lurrari, hizkuntzari, naturari ere bai, alde honetakoak baino. Lotuago euskal poesiaren forma tradizionalei, bertso-moduei, esamoldeei alde honetakoak baino. Baina aitortu behar dut galdua dugun xalotasuna aurkitu dudala Davantenean, aspalditik datorren kantuarekin batera.

Azken kritikak

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Mikel Asurmendi

Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez

Jon Jimenez

Antropozenoren nostalgia
Patxi Iturregi

Asier Urkiza

Barrengaizto
Beatrice Salvioni

Nagore Fernandez

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Aiora Sampedro

Berbelitzen hiztegia
Anjel Lertxundi

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Jon Jimenez

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Asier Urkiza

Girgileria
Juana Dolores

Nagore Fernandez

Berlin Alerxanderplatz
Alfred Döblin

Aritz Galarraga

Teatro-lanak
Rosvita

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

Hedabideak