kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Libreta horiko poemak / Pako Aristi / Susa, 2003

Egunerokoak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-10-07

Libreta horiaren historia Pako Aristik berak azaltzen digu azken poeman, dioenean Concetta Provanzak oparitu ziola; maitasuna, ordea, eman, José Luis Padroni hark. Arrunta izan zitekeen historia da, lagunen arteko topaketak, eta opariak, musuak bailiran. Baina poesiak halako historietan aurkitzen du babesa eta, noiz edo noiz, bazka ere bai. Batez ere poetak libreta horia daramanean, jakako poltsikoren batean, bere boligrafo edo rotuladorearekin, begien aurretik edo buru gainetik udazkeneko usoak bezala pasatzen zaizkion ideiak, irudiak, pentsamenduak, sentipenak, amodioak eta gorrotoak, apuntatzeko, edo besterik gabe —halakoak ere gertatzen baitira noiz edo noiz— poema osoak; esan nahi dut batzuetan poema osoak etortzen direla burura, ijitoak bezala, gurdi eta guzti, familiaka, leinuka, lurraldeka. Topikoa ere bada libretarena poeten kasuan. Bere burua poetatzat duenak —berez erdipurdikoa izanik ere— badu libretaren bat edo beste hori, gorri eta kirri-kirri, baina garrantzitsuena ez da libreta, baizik eta libretan idazten dena. Alexandriako poetak zioen bezala, garrantzitsua ez da itsasontzia, bidaiatzea baizik. Garrantzitsua da idazten dena, Pakok idazten duena, libreta horiaren orrialdeetan barrena, ildoak eginez, ibaiak itsasoratzean bezala.

Eta poema freskoak dira Pakorenak, unean sortutakoak eta gero, erretoke eta ukimendu gehiegizkorik gabe, hor geratu direnak, uneko testigantza gisa. Hori du ona libreta batek, bertan idazten dena beti dela berezia eta bat-batekoa, munduan gertatzen diren gauzarik politenak diren bezala: enamoramentuak, begiradak, esku-ferekak, hitzak, isiltasunak. Poema freskoak dira, egunerokotasunari lotutakoak, egunerokotasunak soka lodiak baititu dena lotzeko; baina era berean, egunerokotasunari ihes egiteko bidea eskaintzen dutenak, balizko exiliatu ororentzat.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak