kritiken hemeroteka

8.504 kritika

« | »

Eguraldiaz hizketan / Mikel Peruarena / Elkar, 2003

Barruak hustu Igor Estankona / Deia, 2003-10-28

Izan ere, poesia idazteko arrazoi boteretsuena barruak hustu ahal izatea da. Beste modu batera lehertu egingo liratekeenak sormenaren ordenak soilik bihur ditzake erabilgarri. Osterantzean lurrari ostikoka arituko ginateke beti, edo oraindik txarragoa dena, “poetak garelako” egunero loreak banatzen eta tximeletei musuka. Mikel Peruarenak bere erdibidea aurkeztu berri digu lehenengo liburu honetan, Elkarren poesia sail beti interesgarrian aurkeztu ere. Gailurren faltan erregulartasun txundigarria eskaintzen ari dira Elkarrekoak, baina, zelan ez, pastel guztiek behar dute gerezitxoa puntan. Peruarenaren liburuak ere ez dirudi jarri behar dionik, nahiz eta aurrera emandako beste pausotxo bat izan.

Mezu garbiak eta lirika hutsak osatzen duten dikotomiatik ihesi, bien bitarteko bidezidorretatik egindako bidaia da “Eguraldiaz hizketan”, tituluak iradoki dezakeenaren kontra, ez baitago elkarrizketa hutsalik liburu honetan. Poema bakoitza kontzientziara bideratutako gezia da, helburu zehatz batekin landutako pieza. Bizitzari dagozkion erabaki etikoen itzulpen poetikoaren oinarri bakartzat zintzotasuna harturik, hernaniarrak irakurlearekin erdibanatu gura ditu errealitatea ulertzeko ahaleginak. Maitasuna, politika, anaitasuna, etsaitasuna… guztia hain modu estandarrean aurkezten dugun garaiotan “hemen naiz ni, honela sentitzen dut hau guztia” esanez datorkigun poeta da Peruarena, bigarren maila batera baztertuz poesiak askotan berezko dituen itzulinguruak.

Hala ere, nork ukatu itzulinguruaren grazia dela poesiaren artearen osagaietako bat? Nork ez du maite beste leku urrun batzutatik bueltan datorren mezu hurbilekoa? Galderok otu zaizkit “Eguraldiaz hizketan” bukatu dudanean. Irakurtaldi bizia eta trinkoa da idazlearen luma ausartak eskaini diguna, baina bizitasun eta trinkotasun horren zati bat sakrifikatuko nuke, irakurle naizen aldetik, noraez apur baten truke, ameskeria apur baten truke.

Ezin ukatu, egia osorik esateko, irudiz beteriko pasarteak ere badaudela liburuan eta bereziki aberatsak direla, esate baterako, “Estazioan zain dauden gure bihotzak” ataleko poema asko. Baina badirudi idaztearen dinamikak berak eskein ditzakeen ezusteko aukerak edo munduko iruditeria guztia ez direla gai Peruarena helburutik aldentzeko. Garrantzia mamiari ematen dion liburua, inondik ere, aukera horrek dituen arrisku guztiekin.

Azken kritikak

Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz

Maddi Galdos Areta

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Aiora Sampedro

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Asier Urkiza

Diesel
Bertol Arrieta

Nagore Fernandez

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

Jon Jimenez

Basokoa
Izaskun Gracia Quintana

Joxe Aldasoro

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Mikel Asurmendi

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak