« 52. laukitik | Piku-poemak »
Cayo Hueso / Oihane Amantegi Uriarte / Elkar, 2023
Ekaitz tropikalak Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2023-11-25
Zenbait libururen tituluek leku urrunetara eramaten gaituzte eta horixe gertatu zait Oihane Amantegiren “Cayo Hueso” izeneko bigarren eleberriarekin. Hiru elementuk giro bereziaz hornitzen dute kontakizuna. Alde batetik, musikak eta tabakoak protagonista nagusiak lotzen dituzte, Virgil, musika kritikaria, eta Maudey, jazz abeslaria, zigarroa eskuan topatzen baitira. Beste aldetik, eguraldia, hango hezetasunak eta berotasunak funtzionatzen baitute desiraren metafora gisa. Osagai horien inguruan ardazten da gai klasikoa: gizon eta emakumeen arteko harremanak, kapitain zahar batek kontatuta (bere ikuspuntutik aurkezten da istorioa). Virgil eta Maudey definitzean, Amantegi galtzaileen iruditeriaz baliatu dela antzeman daiteke: isilak, iragan misteriotsu baten zamaz bidaiatzen dutenak, zerbaitetik ihes egin nahian-edo, eta, behin gaua elkarrekin pasatu ondoren, bizitza errealaren antzera, banantzen dira maitaleak. Hots, zergatik eta nola hasi diren ez dakigun desiraren aferak, premiazko zaien indar baten menpean. Alde horretatik, topikoetan erortzeko arriskua igartzen dugu momentu batzuetan, izan ere, Maudeyk “femme fatale” dirudi, Virgil eta bere inguruko guztiak, Solomon —jazz bandako musikaria—, kapitain zaharra, haurrak… harekiko liluramenduari eutsi ezinik baitaude.
Arestian aipatu bezala, giro desberdinak sortzeko gaitasun handia erakusten du idazleak tonu poetikoa deskribapen zein hausnarketetan nabarmentzen delarik. Amantegik hizkuntzaren erabileran atsegin hartzen du metafora ederren bitartez —baleena, esaterako—. Dena dela, irakurleari datuak falta zaizkio protagonisten arrazoibideak hobeto konprenitzeko. Halaber, eleberria hiru aktotan egituratzeak antzezlan baten aurrean egotearen zirrara sor dezake, non pertsonaien kanpoko mugimenduak besterik ez dugun ikusten. Eta adi amaierarekin.
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Joxe Aldasoro
Lanbroa
Pello Lizarralde
Mikel Asurmendi
Sorginak, emaginak eta erizainak
Barbara Ehrenreich / Deirdre English
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Mikel Asurmendi
Gerezi-denbora
Montserrat Roig
Amaia Alvarez Uria
Presbiziak lagundu omen digu
Edu Zelaieta
Mikel Asurmendi
Itsaso amniotikoa
Oihane Jaka
Aitor Francos
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Jon Jimenez
Itzulpena-Traducción
Angel Erro
Asier Urkiza
Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark
Nagore Fernandez
Fiesta: Eguzkia jaikitzen da
Ernest Hemingway
Aritz Galarraga
Biharraren hegietan
Maddi Sarasua Laskarai
Maddi Galdos Areta
Gaueko azken expressoa
Eneko Aizpurua
Aiora Sampedro
Aingeruak eta neskameak
June Fernandez
Ibon Egaña