kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Mare: ilargiari poemak / Askoren artean / 1945 argitaletxea, 2022

Ilargiaren eraginpean Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2023-02-25

Gure planetari bira ematen dion sateliteak erakarpen handia piztu du gizakiongan antzinarotik. Adibidez, ilargia gurtu egin dute hainbat kulturatan eta obra asko sortu dira artean eta literaturan haren inguruan. 1545 argitaletxeak liburu txukuna, zinez, paratu du ilargiaz. Egia esan, ale hau irakurri arte ez dut jakin haien lanari buruz baina horrelako ekimenek ongi etorri beroa merezi dute euskalgintzan.

Alde batetik, hiru hitzaurre daude: zientifikoa, filosofikoa eta literarioa (“Ilargira, bidaia literario batzuk”), 29 poematan kokatzen laguntzeko. Beste aldetik, Udane Ansak prestatu ditu marrazki ederrak (akuarelak zuri-beltzean paperaren lodiera bereziaz) olerki bakoitzeko.

Horrez gain, bukaeran poeten biografia laburra eta euskal poesiaren ibilbide historiko bat (“Euskal poesiaren ilargialdiak”) azaltzen dira, baita Martin-Etxebestek ondu duen abestia ere. Edizio lan aparta horrek areagotzen du liburuaren kalitate-maila.

Abiapuntu originala otu zaie editoreei: historian zehar ilargian ur-masak zeudelakoan hango eremu zabalak horrelaxe izendatu zituzten: “Padurak”, “Badiak”, “Aintzirak”, “Itsasoak” eta “Ozeanoa”. Hortik 59 izen atera eta, liburuan parte hartu duten poetak 29 izan arren, aurkibidean mantendu egin dituzte gainontzeko izenak, poemarik gabekoak.

Egileen zerrendan aniztasuna da ezaugarririk nabarmenena. 1935-2002 aldian jaiotako idazleen poemak baitaude. Eta gauza bera egituraren gainean —bertso libreak, errimadunak, intertestualitatea han-hemen—. Alabaina, desoreka apur bat antzematen da, hau da, batzuetan gazteentzako sinpleagoak suerta daitezke; besteetan, metaforaz zamatuegiak, edo luzeegiak begitandu zaizkit.

Laburbilduz, mimoz egindako edizioa da, horregatik, adin guztietako irakurleengana, ez soilik gazteengana, helduko dela espero dut.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak