kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Hezurrezko kaiolak / Hasier Larretxea / Gaztelu-Maya Elkartea, 2022

Arkatz baten mina Jon Martin-Etxebeste / El Diario Vasco, 2023-01-28

Badira kaiola ikusgarriak eta baita ikusezinak ere. Herri oso bat preso hartzeko bezain handiak direnak eta norbere sentimenduei mugimendua oztopatzeko bezain txikiak. Ohiko argitaletxeetatik kanpo ekoitzitako edizio honetan hezurrezko kaiolez mintzo da Larretxea: hasieran oztopo izandako mugez, baina gerora armadura bilakatutako egitura gogorrez. Diseinu aldetik mimoz atondutako liburua da. Urrezko konstelazioak dakartza azalean eta balio handiko ilustrazioak mamian. Memoriaz, eskuez, lotsaz, absentziaz eta konstelazioez dihardu liburuak. Poemen irudikapen grafikoa Juan Angel Perotxenak egin du grafitozko arrastoz egindako trazo organikoekin.

Liburua lau ataletan banatuta dago. Lehen ataleko poemek liburua paisaia baten gainean kokatzen dute, lurtsuak dira. Arraiozko poetaren “Esku ahurretan lur arrastoak” atalak herri bati erreferentzia egiten diola dirudi hasieran, baina “Gabeziak” izeneko poematik aurrera kolektibotik norbanakorako jauzia iradokitzen da. Hortik aurrera, herria subjektu zapaltzaile bihurtuko da; bikotea, askatasun; eta natura, konplize. “Kaiolak beraien zuloetan” atalak gorputz ez normatiboez dihardu eta oraindik jendartean guztiz normalizatu gabeko bikote harremanez. Tribuak eta xamanak debekatutako jokaeren transgresioaz gozatzeko aldarria egiten da poematan. “Azken suaren kedarra” atala nahiko iluna da eta existentziaren hutsaltasunean itxaropen pospoloak pizteko ahaleginean dihardu poetak. “Argiaren konstelazioak” deitzen den laugarren atala aforismoen itxurako poema laburrez osatuta dago, eta egiturazko aldaketa horrek badu isla marrazkien estiloan ere. Hiri handiago batera emigratutako pertsonak bere jatorrizko lurrean sentitzen zituen mugak seinalatzen dituzte kaligramek, sendatutako amorruz eta nostalgiaz. “Uko egindako hori ere bagara”.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak