kritiken hemeroteka

8.553 kritika

« | »

Zoonomia / Nerea Arrien / Pamiela, 2022

Bestiario poetikoa Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2022-07-30

Nerea Arrien ez da hasiberria literaturan; Lizardi Saria, Haur eta gazte literaturako obrak argitaratu ditu bai eta helduentzakoak: iaz “Jende likidoa”, errelatoen liburua, eta aurten poesia-liburua, “Zoonomia”, zeinarekin Xabier Lete VI. Poesia Saria eskuratu duen.

Berezko zoo bateko animaliak daude ikusgai poema-sorta honetan. Horietan guztietan emakumezko identitatea nabarmentzen da, gaur egun izaera horren konnotazio eta rol anitzei erreparaturik: lan merkatuko zein etxeko behargina, ama, maitalea, prekarietate ekonomikoa jasatea edo gizonen mende bizitzea, gizartearen indarreko balioak kritikatuz. Oso bestiario pertsonal baten aurkezpena, idazleak ongi seinalatzen duena hasieran: “Bestia guztiei ateak irekin nahi dizkiet, / espezie oso bat iraungitzear dagoelako nire baitan”. Baita azken poeman ere: “Entzun / astiro zahartu nahi ez duen aberea, / entzun / nire hezur arteko zootik ateratzen den emea”. Ezin zaie, beraz, ukatu batasuna poemei, haien gidalerroak ondo taxutu baititu autoreak.

Baliabide poetikoei dagokienez, errepikapenak, aliterazioak eta hitz-jokoak ongi zaindu ditu ironia eta dibertimenduzko efektuak lortuz. Horrekin batera, originaltasun handiko metaforak eta irudiak erabiltzen ditu Arrienek. Animalia desberdinen ezaugarriak abiapuntutzat harturik gizakion jokamoldeekin paralelismoa egiten du, adibidez, erlauntzaren irudia Covidaren itxialdia adierazteko edo hipopotamo eta hipotekaren arteko elkarketa: “hipotekamoa”. Geruza asko daude poemen esanguran eta batzuetan argi geratzen da animaliaren eta ezaugarriaren arteko uztardura (elefantea eta oroitzeko ahalmena; mikak eta objektu distiratsuekiko lilura); bestetan, aitzitik, ostendu egiten da eta kriptikotasunean erortzeko arriskua antzeman daiteke.

Azken kritikak

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Irati Majuelo

Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust

Aritz Galarraga

Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo

Aiora Sampedro

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Mikel Asurmendi

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak