kritiken hemeroteka

8.544 kritika

« | »

Eripoemia / Lierni Azkargorta / Denonartean, 2021

Gaixotasunak eta beste Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2022-05-27

Literatur munduan sartzeko modu bat dira sariak; dena den, beti ez diete sarituei behar adinako oihartzunik bermatzen prentsan eta haien aintzatespena ezkutuan gera daiteke argitaratzen diren berrikuntzen artean. Hori jazo da Lierni Azkagortarekin iaz “Iruña Hiria” VI. Nazioarteko Poesia Sariketa irabazi ondoren, eskarmenturik badu ere sorkuntza literarioan.

Olerki hauek egilearen lan-esperientzian dute oinarri sendoa —erizaintzan dihardu ogibidez— Hots, gaixotasunak eta gorputza abiapuntutzat harturik, errealitatea ulertu nahian dabil poeta inguratzen duen orotan, baina bere burua bakartu gabe, gizakion bizi izatearen zauriak erakusgai.

Alde batetik, poema-liburua osatzen duten hiru atalen esangura —“Ektodermia garaikidea”; “Inperio mesodermikoa” eta “Endodermia arkaikoa”— honakoa da Azkagortaren hitzetan: lehenengoan, gaur egungo gizarteari egiten dio erreferentzia; bigarrenean, gorputzaren barnerako bidaiara eramaten gaitu; eta hirugarrena, pentsamenduen eta sentimenduen erreinu gisa planteatzen du, bihotzarena eta garunarena, alegia. Beste aldetik, erizaintzarekin erlazionatutako lexiko oparoa erabiltzen du eta aukeraketa horren bidez (anosmia, blisterra…) eguneroko egoera gogorrak, bizieraren estualdiak sublimatu egiten ditu. Termino horien lanketak batasuna ematen dio liburuari, heriotza, denboraren igarotzea (“Peter pandemia”), azalkeria (“Merkealdia”), ezinegona (“Isiltasunaren grabitatea”), besteak beste, islatzen dituelarik.

Poetaren begiradan bizialdiari buruzko gogoeta eratzen da modu organikoan, existentziak eman eta kentzen digunerako ez dagoela leungarririk ohartaraziz. Alabaina, poesiak emozioen katarsia eragiten du biziminaren haraindikotasunean, sentitzen eta arnasten dugunaren adierazpen eta ezagutza baliotsua eskainiz.

Azken kritikak

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Mikel Asurmendi

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Asel Luzarraga

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak