« Nola ekarri gogora | Sastraka: toki hutsera bidea »
Eripoemia / Lierni Azkargorta / Denonartean, 2021
Gaixotasunak eta beste Paloma Rodriguez-Miñambres / El Diario Vasco, 2022-05-27
Literatur munduan sartzeko modu bat dira sariak; dena den, beti ez diete sarituei behar adinako oihartzunik bermatzen prentsan eta haien aintzatespena ezkutuan gera daiteke argitaratzen diren berrikuntzen artean. Hori jazo da Lierni Azkagortarekin iaz “Iruña Hiria” VI. Nazioarteko Poesia Sariketa irabazi ondoren, eskarmenturik badu ere sorkuntza literarioan.
Olerki hauek egilearen lan-esperientzian dute oinarri sendoa —erizaintzan dihardu ogibidez— Hots, gaixotasunak eta gorputza abiapuntutzat harturik, errealitatea ulertu nahian dabil poeta inguratzen duen orotan, baina bere burua bakartu gabe, gizakion bizi izatearen zauriak erakusgai.
Alde batetik, poema-liburua osatzen duten hiru atalen esangura —“Ektodermia garaikidea”; “Inperio mesodermikoa” eta “Endodermia arkaikoa”— honakoa da Azkagortaren hitzetan: lehenengoan, gaur egungo gizarteari egiten dio erreferentzia; bigarrenean, gorputzaren barnerako bidaiara eramaten gaitu; eta hirugarrena, pentsamenduen eta sentimenduen erreinu gisa planteatzen du, bihotzarena eta garunarena, alegia. Beste aldetik, erizaintzarekin erlazionatutako lexiko oparoa erabiltzen du eta aukeraketa horren bidez (anosmia, blisterra…) eguneroko egoera gogorrak, bizieraren estualdiak sublimatu egiten ditu. Termino horien lanketak batasuna ematen dio liburuari, heriotza, denboraren igarotzea (“Peter pandemia”), azalkeria (“Merkealdia”), ezinegona (“Isiltasunaren grabitatea”), besteak beste, islatzen dituelarik.
Poetaren begiradan bizialdiari buruzko gogoeta eratzen da modu organikoan, existentziak eman eta kentzen digunerako ez dagoela leungarririk ohartaraziz. Alabaina, poesiak emozioen katarsia eragiten du biziminaren haraindikotasunean, sentitzen eta arnasten dugunaren adierazpen eta ezagutza baliotsua eskainiz.
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Irati Majuelo
Denbora galduaren bila / Swann-enetik
Marcel Proust
Aritz Galarraga
Iraileko zazpi egun
Eneko Azedo
Aiora Sampedro
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Mikel Asurmendi
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Lurrez estali
Ximun Fuchs
Jon Jimenez
Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo
Mikel Asurmendi
Poesia guztia
Safo
Mikel Asurmendi
Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Jon Jimenez
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo