kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Bertsominez / Joseba Zubimendi / Alberdania, 2002

Aztarnak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-07-20

Joseba Zubimendi Donostian jaio zen 1897an, eta Kanbon hil, 1939an, erbeste gorrian, gazterik artean. Aita azpeitiarra zuen, hargin moduan etorria Donostiara, Artzain Onaren katedrala edo eraikitzera. Euskaltzalea izan zen, Koldo Izagirrek dioenez XX: mendeak eman dituen euskaltzale handienetakoa, eta ez dago halako baieztapenik zertan zalantzan jarri. Haren eraginez sortu ziren Eusko Abesbatza, El Pueblo Vasco egunkariko euskarazko atala, Unión radio irratiko euskarazko saioa, eta beste ekitaldi asko, bertsolaritza bultzatzeko eta suspertzeko asmoz. Ahots ona omen zuen, eta irrati saio ederrak egiten omen zituen. Poesia ere idatzi zuen, garai hartan poesia (edo olerkia) baitzen euskalgintzaren zama aurrera suabe eta emeki zeraman gurdi soinuzkoa. Garai hartan poesiak itzala zuen euskaltzaleen artean, eta prosa eredua bera ere mendean zeukan. Ez da gaur bezala, aroak eta garaiak, denborak eta sasoiak aldatuz baitoz, horretaz konturatzeke askotan.
Liburuan, Joseba Zubimendiri buruzko biografia labur bezain interesgarriarekin batera, Kanbon 1939an idatzitako testuak aurki daitezke. Eusko Deya-n ikusi zuten argia. Esan dugu lehen Kanbo erbeste izan zitzaiola Zubimendiri, gerra ondoren, gerra zibilaren ondoren. Testurik gehienetan bertsolaritza eta bertsolariak aipatzen badira ere, garai bateko kronika zehatz eta konplitua eginez, hitzak ez dira horretara mugatzen soilik, harantzago doaz eta euskaltzaletasunaren argazkia ekartzeaz gainera, nolabaiteko kronika sentimentala ere azaltzen digu. Sentimentala diot, euskaltzaletasuna sentimendua baita, arrazoia bainoago. Testuek badute garai bateko xarma. Esan dut lehen: prosa bera poesiaren morroi zen garai hartan. Testuak irakurgarriak dira oraindik eta, neurri batez, eredugarriak ere bai, hain eredu gutxiko kazetaritzan, edo, hobeto esanda, ereduak kontuan gutxitan hartzen dituen kazetaritzan. Zubimendik, bertsozale eta euskaltzaleak, gerran garaitua izandakoak, bere memoria darabil aurreraka eta atzeraka, eta behin ezagututako jendea, adiskideak izan ala ez, dakartza gogora, izan zena esateko asmoz.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak