kritiken hemeroteka

8.518 kritika

« | »

De re publica edo politikaz / Piarres Xarriton / Elkar, 2003

Politikaz Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-07-13

Aitortu behar zaio Piarres Charrittoni liburu hau idazteko ezagutza franko duela, alegia jakinduria. Niri, bereziki, ez zaizkit gai politikoak interesatzen, eta noiz edo noiz horretaz hitz egiten badut, lagun artean batez ere, futbola, lagun artekoa gaia hori bai, are gutxiago gustatzen zaidalako da, eta ez dudalako asmatzen jokalarien izen-abizenik esaten, edo bakoitzak zelaian duen tokia zehazten. Egia ere bada, batzuetan, asperrak bere esku leunez erasaten didanean hartzen ditudala gai politikoak irakurtzeko, egunkarietako berriak eta halako tratatuak, hobe baita, nire aburuz, ezer irakurtzea ezer ez irakurtzea baino, baina ez da denei gertatzen zaiena; aitortzen dut. Piarres Charritton, gainera, ez da edozein. Lan askoren egile da, eta lan horien aretan oso maiteak ditut Tomas Mororen Utopia eta Spinozaren Etika’ren itzulpenak, maiteak, azpimarratuak eta erabiliak. Prosa ederraren jabe baita bera, eta hori, gutxienik, eskertzekoa da, politikari askoren hizkuntza itsusia ez denean mordoiloa bada, topikoz topiko dabilen esaldi-katea: esanahien desertua.

Sarreran irakurtzen dut “De Republica” hau idazteko gogoa eta adorea, hainbat pentsalarirengandik jasotako arnasak eman diola. Berak aipatzen ditu, besteak beste, Karlos Santamaria, Joxe Azurmendi, Ricardo Arregi, euskaldunen artean, eta Simone Weil, Hannah Arendt, euskaldunak ez direnen artean. Charrittonek berak azaltzen du Zizeronek berak ere izen bereko tratatua idatzi zuela, Errepublikaz, eta nik dakidala, pentsalari asko izan dira Errepublika gaitzat hartu izan dutenak, hala izendatzeke, noski. Maquiavelo, esaterako. Errepublikaz hitz egitea politikaz hitz egitea da, bere zentzurik onenean: hiritarrek beren arteko harremanez, beraien buruak zaintzeko eta gobernatzeko hautapenez hitz egitea eta eztabaidatzea. Piarres Charrittonek, guk metafora erabiliz, iparralde deitzen dugun lurraldetik hitz egiten du, euskara metafora-hizkuntza baita; eta errealitate hori, sarri aipatugatik, sobera ezezaguna baita, interesgarri egiten da azkenerako, eztabaidarako eta mintzatzeko gai askotxo ematen baititu. Ez alferrik sailak berak “eztabaida” du izenburua.

Azken kritikak

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Aitor Francos

Urrats galduen hotsa
Luis Garde

Jose Luis Padron

Simulakro bat
Leire Ugadi

Ibon Egaña

Bigarren sexua
Simone de Beauvoir

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak