« Itzulpenaren penak eta zoriak (loriaz narratuta) | Mainstream »

Dumitru biluzik / Koldo Izagirre / Erein, 2020

Deserrotzea Javier Rojo / El Correo, 2020-11-14

Koldo Izagirrek 2014an argitaratutako idazlan batean sortu zuen Dumitru pertsonaia. “Dumitru biluzik” izenburuko liburu honetan pertsonaia hori berreskuratu du, kasu honetan dietarioaren itxurapean eskainitako testuan. Dumitru nerabea dugu, jatorri errumaniarrekoa, aitarekin Euskal Herrian bizi dena. Istorioak asmatzea gustuko du, baita musika ere, eta biolin jolea ere bada. Dumitru institutura doa eta hor Olatzekin bikote berezia sortu du, beraien arteko harremana gorabeheratsua eta batzuetan kontraesankorra baita. Mutilak bere koadernoan idazten dituen hitzetan islatzen den iruditik ondorioztatu daitekeenez, beharbada bere ezaugarri nabarmenena deserrotze sentimendua da. Lehenengo eta behin, begi-bistakoa aipatzeagatik, bere jatorria dago. Jatorri errumaniarrekoa izanda Euskal Herrian bizi da, eta neurri batean behintzat euskaldun sentitzen da. Baina askotan besteen begiradek arrotza dela sentiarazten dute. Eta Errumaniara familia bisitatzera joatea, bestalde, jasangaitza zaio, han ere arrotz sentitzen baita. Jatorriari buruzko kontu hauez gainera, amaren faltak ere areagotzen du sentimendu hori. Amak zeharka iradokitzen diren arrazoiengatik etxetik alde egin zuenez, abandonu sentsazioa nabarmena da pertsonaiarengan. Denaren ondorioz, Dumitruk bere buruarekin eta mundurekin haserre dagoen nerabea dirudi.

Bere idazkietan pentsamenduak, istoriotxoak biltzen direlarik, irakurleak eskaintzen zaizkion osagai horiekin poliki-poliki hari solteak lotu beharko ditu argumentu koherentea sortzeko. Eta horretarako oso adi egon behar zaie Izagirreren estiloa markatzen duten eta lotuta dauden bi ezaugarri hauei: elipsiaren erabilera eta iradokizunerako joera. Irakurlearen esku gelditzen baita zatikatutako errealitateari batasuna ematea.