« Xelebrekerien erresuma | Sagarrak heltzen ari direnean »
Aldako hegaztiak / José María Mendiola / Bermingham, 2003
Ipuin sendagarriak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-06-22
Liburu labur bezain sakon hau bi borondateren, alegia bi ahaleginen, ondorio da. Alde batetik dugu José María Mendiola idazlea, gaztelerazko idazle donostiarra, ez dela asko hildakoa, besteak beste, “Muerte por fusilamiento”, Nadal saria eman zion eleberria idatzi zuena. Bestetik José María Mendiola euskaratzeko, eta beste eraz eskuratzeko, gogoa jarri zuena, Felix Maraña hain zuzen. Horrekin batera aipatu behar Mendiolaren ekarpenak euskaraz jarri dituztenak, poeta eta itzultzaile baitira, José Luis Padron, Pello Otxoteko eta lerro hauek idazten ari naizen hau. Mendiolaren literaturari buruz, ipuingintzari dagokionez bederen, esan behar da maiteagoa zuela mamia, azala baino, barnea maiteagoa zuela kanpoa baino. Eta hori antzematen da. Azken finean Mendiolak idatzi eta liburu honetan jaso diren ipuinak sinpleak dira egituraz, baina horrek ez du esan nahi errazak direnik. Zituen baliabideak oso ongi erabiltzen baitzituen. Ez dira testu luzeak, ez dira hizkuntza aldetik goi mailakoak edo jasoegiak.
Idazten dituen hitzak hitz arruntak dira, hitza apalak, hitz umilak, hitz onak. Ez dago hitzen erabileran, hitzen egituraketan bilatu behar Mendiolaren berezitasuna. Ipuin hutsak dira, ipuin nahikoak hala ere. Mendiolak esaldi laburrez idazten du, eta pertsonaien barnean sartua dagoenez, garrantzia ematen dio pertsonaiari, eta hari uzten dio bere ibilbidea egin dezan, oztopo handirik jartzeke. Elkarrizketa, isiluneak, amaiera suabeak dira Mendiolaren ezaugarriak, lagun hurkoarekiko sentikortasuna eta biguntasunarekin batera. Sentikortasuna ez datorkio, gainera, munduari kanpotik eta kanpoko begiez begiratzeagatik, baizik eta barneko begiez so egiteagatik. Mundua ulertzen zuelako, munduko pertsonaien on-gaitzak, argi-ilunak eta akatsak, ezagunak zituelako, saiatu zen pertsonaien alderik onenak azaltzen. Bestea, munduaren alde iluna, alde gogorra, alde gotorra, seguru asko, ez zitzaion interesatzen, edo, interesatzen bazitzaion, ez zuen aintzat hartzen literaturan. Izan ere, literaturak arima sendatzeko duen gaitasunaz sinesten zuen.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera