« Atzo goizean ikusi zintudan | Ilunetan haztaka »
Aro beilegia / Lizar Begoña / Balea Zuria, 2020
Sagar berde helduak Igor Estankona / Argia, 2020-09-27
Donostia Kulturak eta Balea Zuria argitaletxeak antolatzen duten aurtengo DK poesia saria Aro beilegia honentzat izan da. Milurteko batetik bestera oharkabean igaro den belaunaldiaren ordezkari, Lizar Begoñaren (Sopela, 1996) estreinako liburuak ematen du azkena, dena bukatua, dena hausnartua dakarrelako. Denboraren kontzientzia sakona dauka, galerarena. Baita estetikarena ere, eta justiziarena. Jolas egiten du hizkuntzarekin, baina mezua dauka erdigunean Aro beilegiak, gariak urre kolorea hartzen duen uda batetik baletor bezala, baina neguaren atarian egon: “Gerra bestelakoa dela esan du,/ soldadu berriak esporak moduan/ planeta osotik hedatu direla,/ euren buruen kontzientziarik gabe/ ugaldu direla kolonizatzaileak,// eta horiek gu garela”.
Batzuetan ematen du epiteto bat daukala sobran, lerro bat gehiago jarri diola ahapaldiari, edo erori egiten zaizkiola instalazio konplikatuegiak. Artea egin nahiko balu bezala, antsia askorekin, idatzita datoz zenbait manifestu. Hala ere, motzean eta zirt edo zart egin behar den poemetan beti asmatzen du, kolpea dauka: “Rudy Gracia eta biok oheratu gara,/ eta bere orgasmoaren erdian/ Amen oihukatu die inguratzen gintuzten/ eta zuzenean Youtuben emititzen ari ziren/ hamasei mikrofono eta kamarei”.
Aro beilegia leiho bat da Internetera, mundu txiki honen zabaleretara. Heldua da liburu iniziatiko bat izan dadin, baina era berean freskoa eta ausarta. Sigi-saga doa amets eta amesgaiztoen artean, publikotik pribatura eginez askotan. Azkenean irakurleak ez daki non ezkutatu den poeta, non argazkilaria, zer den pintura, zer erreala. Zer eremu semantiko dagokion gauza bakoitzari: “Hor zaude;/ egongaitz,/ aldakor,/ ezezagun.// Hor zaude,/ erortzear,/ plural,/ endredatuta”.
Lizar Begoñak idatzi egin nahi du. Askotan ari da idazteaz. Dauzkan dilema eta morrontzez, hartu ditzakeen bideez. Irakurle bat daroa erraietan, ordea, dudarazi egiten diona. Eta kontserbadore dabilenean urrundu egiten den arren emozioetatik eta poesiaren arimatik, kementsu dabilenean indar itzela dauka, kapaz da arazo unibertsalez hitz egiteko bere baitatik.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez