kritiken hemeroteka

8.522 kritika

« | »

Airea ez da debalde / Joseba Sarrionandia / Pamiela, 2019

Hausnarketa-puskak Javier Rojo / El Diario Vasco, 2020-04-26

Joseba Sarrionandiaren literatur produkzio oparoan leku berezia betetzen dute testu laburrez osatutako saiakeraren itxurako idazlanek. “Ni ez naiz hemengoa”, adibidez, eredu hautatua izan liteke. Oraingo hau ere, “Airea ez da debalde”, ildo horretan kokatu daiteke. Testuak ordenatzeko irizpide moduan egunkariaren formatua aukeratu da, eta honelako liburuetan gertatu ohi den bezala adabakiz eraikitako pentsamenduaren aurrean gaude, saiakerari suposatzen zaion argumentazio sakonagoaren ordez liburuan agertzen diren testuek zatika eta inpresioz adierazten baitute pentsamendua. Askotan narrazioaren forma ere hartzen dute, adierazi nahi dena istorio baten bidez jakinarazten da-eta. Askotariko osagaiak agertzen zaizkigu hemen: hausnarketak, liburuei buruzko erreferentziak, Kubako bizitzari buruzko aipamenak… Testuan argumentazio luzerik azaltzen ez bada ere, honek ez du esan nahi hausnarketarik ez dagoenik, hori bai, bide zidorrak isilpean edota irakurlearen esku utzita. Izan ere, idazlea uraren gainean harriak botaka arituko balitz bezala dabil hemen, eta harriak ura jotzean sortzen dituen uhinak irakurlearengana heltzen direnean honek inpresio desberdinak jasotzen ditu eta haiekiko dialektikan hasi. Edonola ere, nabariak dira Sarrionandiaren literaturaren interesgune markatuak. Adibidez, marjinalitatearen zentzua. Nolabait esateko indigenismo disidente batetik idazten duela ematen du, mendebaldeko etnozentrismoari itzuri dabilelarik. Baina marjinalitate honetan ez da kontraesanik falta, gure artean urte askoan idazleren bat sistemaren erdigunean kokatuta egon bada, Sarrionandia izan baita. Bigarren interesgunea hizkuntza bera da. Ikusgarria da nola erabiltzen dituen hitzak, nola biziberritzen dituen baztertuta diruditen esamoldeak, harik-eta hizkuntzak erliebea hartzen duen arte, ezagutu beharreko altxorra, malgua eta tolesduraz betea, dela erakutsiz.

Azken kritikak

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak