« Arratseko ahotsak ozen | Hegaberaren bizi-mina »
Hamar urte barru / Joxe Belmonte / Erein, 2003
Herioren atzaparrak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-05-25
Argazki bat dago eleberri honen oinarrian. 1973an egindakoa da, eta bertan lau mutil gazte ageri dira, Gorbeia mendiko gurutzearen aurrean. Hamar urte igaro eta gero, berriz elkartuko direla egiten du zin, eta elkartzen direla egia izango bada ere, elkartze hori ez da gertatuko ohiko moduan, gizakiok elkarrekin batzen garen modu horretan, hain zuzen.
Nobelak lau mutil horien historia garatuko du, Heriok haietaz beste egiten duen arte; argazkia ezabatuta geratzen den arte. Bada, beraz, nolabaiteko intriga lan honetan hasiera-hasieratik, nobelaren nondik norakoa zehaztuko duena, bestalde. Izan ere, testua aurrera joan ahala, irakurleak sumatuko du, edo sumatzeko bidean izango da bera, argazki egilea bat eta bakarra izan daitekeela. Herio ez beste inor dela argazkigintzan aritu dena. Narratzailea ere argazkia egin duena bera izango da, baina hori ez da jakiten azkeneraino. Narratzaileak, gainera, kontatzeaz gainera bere iritziak emango ditu testuan, eta batzuetan harrigarria gertatzen da irakurlearentzat, iritziak oso ausartak baitira batzuetan, gordinak besteetan, eta nobelaren ulermena eragozten du horrek.
Interesgarriagoa da, ordea, lau pertsonaien bilakaera. Nobelan agertzen dira beste hiriak, baina giroa Bilbokoa da, pertsonaiak horkoxeak dira eta hor bizi dira, edo behintzat hor egiten dute beren bizitza. Pertsonaiak Euskal Herrian gertatu diren zenbait ekintzaren lekuko dira, eta haietako partaide ere baitira nolabait. Izan ere, lau pertsonaiak, ezberdinak dira laurak, eta bakoitzak bere funtzio sinbolikoa betetzen du. Bata, erbestetik itzuli berria da, bestea, ezker abertzaleko bultzatzailea da, hirugarrenak, hastapenetako bake mugimenduan parte hartzen du; laugarrena Bilbo ilun eta ezkutuko batean mugitzen da. Haien bizitzak, hala ere, une batez elkartu egingo dira, une erabakigarri batez. Patuak badu zereginik horretan, eta aitortu behar da amaierak tragediaren handitasuna hartzen duela nobelan. Tragediaren handitasunarekin batera, errealitatean ematen den tragedia ekartzen digu egileak.
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez
Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Paloma Rodriguez-Miñambres
Simulakro bat
Leire Ugadi
Mikel Asurmendi
Ezinezkoaren alde
Iñigo Martinez Peña
Mikel Asurmendi
Haize beltza
Amaiur Epher
Asier Urkiza
31 ipuin
Anton Txekhov
Aritz Galarraga
Odolaren matxinadak
Miren Guilló
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren Elizegi
Joxe Aldasoro
Zero
Aitor Zuberogoitia
Amaia Alvarez Uria
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Aiora Sampedro
Carvalho Euskadin
Jon Alonso
Mikel Asurmendi