kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Hamar urte barru / Joxe Belmonte / Erein, 2003

Herioren atzaparrak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-05-25

Argazki bat dago eleberri honen oinarrian. 1973an egindakoa da, eta bertan lau mutil gazte ageri dira, Gorbeia mendiko gurutzearen aurrean. Hamar urte igaro eta gero, berriz elkartuko direla egiten du zin, eta elkartzen direla egia izango bada ere, elkartze hori ez da gertatuko ohiko moduan, gizakiok elkarrekin batzen garen modu horretan, hain zuzen.

Nobelak lau mutil horien historia garatuko du, Heriok haietaz beste egiten duen arte; argazkia ezabatuta geratzen den arte. Bada, beraz, nolabaiteko intriga lan honetan hasiera-hasieratik, nobelaren nondik norakoa zehaztuko duena, bestalde. Izan ere, testua aurrera joan ahala, irakurleak sumatuko du, edo sumatzeko bidean izango da bera, argazki egilea bat eta bakarra izan daitekeela. Herio ez beste inor dela argazkigintzan aritu dena. Narratzailea ere argazkia egin duena bera izango da, baina hori ez da jakiten azkeneraino. Narratzaileak, gainera, kontatzeaz gainera bere iritziak emango ditu testuan, eta batzuetan harrigarria gertatzen da irakurlearentzat, iritziak oso ausartak baitira batzuetan, gordinak besteetan, eta nobelaren ulermena eragozten du horrek.

Interesgarriagoa da, ordea, lau pertsonaien bilakaera. Nobelan agertzen dira beste hiriak, baina giroa Bilbokoa da, pertsonaiak horkoxeak dira eta hor bizi dira, edo behintzat hor egiten dute beren bizitza. Pertsonaiak Euskal Herrian gertatu diren zenbait ekintzaren lekuko dira, eta haietako partaide ere baitira nolabait. Izan ere, lau pertsonaiak, ezberdinak dira laurak, eta bakoitzak bere funtzio sinbolikoa betetzen du. Bata, erbestetik itzuli berria da, bestea, ezker abertzaleko bultzatzailea da, hirugarrenak, hastapenetako bake mugimenduan parte hartzen du; laugarrena Bilbo ilun eta ezkutuko batean mugitzen da. Haien bizitzak, hala ere, une batez elkartu egingo dira, une erabakigarri batez. Patuak badu zereginik horretan, eta aitortu behar da amaierak tragediaren handitasuna hartzen duela nobelan. Tragediaren handitasunarekin batera, errealitatean ematen den tragedia ekartzen digu egileak.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak