kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Hamar urte barru / Joxe Belmonte / Erein, 2003

Herioren atzaparrak Felipe Juaristi / El Diario Vasco, 2003-05-25

Argazki bat dago eleberri honen oinarrian. 1973an egindakoa da, eta bertan lau mutil gazte ageri dira, Gorbeia mendiko gurutzearen aurrean. Hamar urte igaro eta gero, berriz elkartuko direla egiten du zin, eta elkartzen direla egia izango bada ere, elkartze hori ez da gertatuko ohiko moduan, gizakiok elkarrekin batzen garen modu horretan, hain zuzen.

Nobelak lau mutil horien historia garatuko du, Heriok haietaz beste egiten duen arte; argazkia ezabatuta geratzen den arte. Bada, beraz, nolabaiteko intriga lan honetan hasiera-hasieratik, nobelaren nondik norakoa zehaztuko duena, bestalde. Izan ere, testua aurrera joan ahala, irakurleak sumatuko du, edo sumatzeko bidean izango da bera, argazki egilea bat eta bakarra izan daitekeela. Herio ez beste inor dela argazkigintzan aritu dena. Narratzailea ere argazkia egin duena bera izango da, baina hori ez da jakiten azkeneraino. Narratzaileak, gainera, kontatzeaz gainera bere iritziak emango ditu testuan, eta batzuetan harrigarria gertatzen da irakurlearentzat, iritziak oso ausartak baitira batzuetan, gordinak besteetan, eta nobelaren ulermena eragozten du horrek.

Interesgarriagoa da, ordea, lau pertsonaien bilakaera. Nobelan agertzen dira beste hiriak, baina giroa Bilbokoa da, pertsonaiak horkoxeak dira eta hor bizi dira, edo behintzat hor egiten dute beren bizitza. Pertsonaiak Euskal Herrian gertatu diren zenbait ekintzaren lekuko dira, eta haietako partaide ere baitira nolabait. Izan ere, lau pertsonaiak, ezberdinak dira laurak, eta bakoitzak bere funtzio sinbolikoa betetzen du. Bata, erbestetik itzuli berria da, bestea, ezker abertzaleko bultzatzailea da, hirugarrenak, hastapenetako bake mugimenduan parte hartzen du; laugarrena Bilbo ilun eta ezkutuko batean mugitzen da. Haien bizitzak, hala ere, une batez elkartu egingo dira, une erabakigarri batez. Patuak badu zereginik horretan, eta aitortu behar da amaierak tragediaren handitasuna hartzen duela nobelan. Tragediaren handitasunarekin batera, errealitatean ematen den tragedia ekartzen digu egileak.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak