susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Neurtitzaren jolasa | Erbesteko elurra »

Atzerrian / Nerea Balda / Pamiela, 2019

Atzerrian Hatz Erian / Begitu, 2019-12-17

Oskol zaharra jaregin eta barria gogortu arteko barne komeriak.

Haize-zurrunbilo erdian egotea langoa edo urpeko burbuila artean norakoa galtzea letxe dogu eleberri labur honetako lehenengo martxea sartzeari darion sentipena. Orrialdeak irakurri ahala, firu nahasian begiak musturrak non daukazan topau ezinik ibili naz, harik eta, pitinka-pitinka, lur hartzeako paraxutaren osagarriak protagonistak askatu dituan arte.

Gaur-gaurkotasunezko (lana beste herrialde baten, lagun/adiskideak beste herri bateko kideak, zein baino zein bereziagoak) bizitzaz zipriztinduko kontakizuna dala esan leiteke, euskarri finko bako kontakizuna oraingoaz betea, obsesinoaren jira-biran protagonistak eregi dauan barne munduaren jaurtiketea: erruduntasuna (bera atzerrian dala amaren zaintza eta gero hila ahaztea) zamari bakarra itxita ze aita ez da horretako gauza, horra gizontasuna! hainbeste ahaleginen ostean euki dauan jomuga eskuratuaz batera… hustasuna, heldulekurik eza, norberak eregiko dauan irudikeriari gogor eutsinaren ostekoa: zelango-halango zapuzketea.

Idazkera joriak irudiak kiribilduz linealtasuna goitik behera bihurrituz daroa irakurlea, arestian esan lez, eleberri honetan narrazino klasikoaren (hasierea, korapiloa eta amaierea) lorratz txikiak baino ez, ze bat-bateko murgilaldian hasi da, korapilotik gauza zehatzik ez, eta amaierea emoteko —nozonoz liburu guztietan orrialdeak akabetan jakoz eta— etxera itzulerea.

Atzerria bakartasunaren metafora edo bizitzaren abiatze-biajea?

“Ez han, ez hemen” esan edo pentsatuz amaituko da, Ruperren Isidro kantak ondo islatzen dauan moduan, atarian eguzki lorerik ez dagertenean, zuztarrak aireko bidea hartu eta arbolak hegazkadari ekiten deutsan unetik, lur hartu ezinik.