kritiken hemeroteka

8.549 kritika

« | »

Biennale / Beatriz Chivite / Erein, 2017

Mundua ez-leku Javier Rojo / El Diario Vasco, 2017-12-23

Azken bolada honetan Beatriz Chivitek sarrera ikusgarria egin du euskal literaturan, poesian hain zuzen. Sariek eta oso denbora laburrean agertu diren bere liburuen argitarapenak horixe frogatzen dute. “Biennale” izenburua duen liburu hau, adibidez, Blas de Otero – Bilbo Uria poesia lehiaketa irabazitakoa da. Esan behar da Chiviteren poesia irakurtzean irakurleak inpresio duela ez zaiola batere kostatzen poemak egitea. Testuak berez, oztoporik gabe, ahaleginik gabe sortzen direla ematen du. Noski, idazleak erabiltzen duen estilo eta teknikaren ondorioa da inpresio hau. Chivitek poemak egiterakoan egoera batzuk aurkezten ditu, antza denez bere bizi-esperientzian oinarrituta. Egoera horiek aurkezteko baliabide erretorikoak alde batera uzten dira, egoera bere biluztasunean utzita. Poesia, beraz, ez da aurkitzen baliabide erretorikoen presentzian, haien absentzian baizik. Eta, ondorioz, egoera bera, bere biluztasun horretan, poesia bihurtzen dela irudikatzen zaio irakurleari. Beste hitzetan esanda, haikuetan erabili ohi den teknika bera baliatzen du idazleak bere poesiarako.

Flash moduko poema hauetan idazlea bakardadeaz ari da behin eta berriro. Egilearen biografiari errepaso xumea eginez gero, ikusiko dugu munduan zehar ibilitako pertsona dela. Mundua ezagutu du, baina beste pertsonekin erlazionatu eta tokiak errekorritzen dituen bitartean, deserrotuta geratu da. Sentipen hori islatzen du bere poemetan. Pertsona ez da leku jakin batean errotuta dagoen gizakia; lanagatik edo ikasketengatik hor zehar mugitu behar den pertsonak mundu osoa du plaza. Baina, ondorioz, unibertsalizazioaren ifrentzua izango balitz bezala, besteekin eraikitzen diren harremanak azalekoak dira, iragankorrak, iraupen laburrekoak. Errorik gabe, toki guztiak igarotze-espazioak bezala aurkezten dira subjektuarentzat.

Testuinguru honetan subjektuak hizkuntzekiko harreman berezia eraikitzen du, hainbat hizkuntza ezagutzen dituenez, alor honetatik begiratuta ere, identitate poliedrikoa du-eta.

Azken kritikak

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak