kritiken hemeroteka

8.549 kritika

« | »

Pekineko kea / Beatriz Chivite Ezkieta / Pamiela, 2017

Begirada bat Javier Rojo / El Correo, 2017-06-10

Azken urte hauetan Beatriz Chivite Ezkieta indartsu azaldu da euskal poesian. Gaztea izanik (1991n jaioa da), zenbait liburu argitaratuta dauzka dagoeneko, eta nolabaiteko errekonozimendua ere izan du, idazleak irabazitako sariek erakusten duten bezala. Bere azken poema liburuak “Pekineko kea” du izenburua eta ezaugarri markatuak erakusten ditu. Lehenengo eta behin, poemak egiteko errealitatetik hartutako eszena arruntak oinarri moduan erabili dira. Eszena horiek ia argazkiak izango balira bezala aurkezten dira, non denbora momentu jakin batean etenda geratzen den. Leihotik begiratzen den eszena bat, kalean ikusten den ohiko gertakaria, pentsamendu arrunt bat, harrapatuta geratzen dira, jelatuta. Eszena horiek erakusteko, bestalde, idazleak alde batera uzten du parafernalia erretoriko konplexua. Eszena biluzik aurkezten du, erakusten dena nahikoa baita azaldu nahi duena adierazteko. Alde horretatik begiratuta, Beatriz Chiviteren poesian, azken boladako idazle askoren poesian gertatzen den bezala, esan daiteke irakurlearekiko komunikazio zuzena hobesten dela, edozein barrokismori muzin egiten diolarik.

Edonola ere, Chivitek poesia egin nahi du. Eta poesia egiteko modu horretan testua poema bihurtzen duen osagaia subjektu poetikoaren begiradan aurkitzen da. Subjektuak bere nitasuna ezkutatzen du begirada horren atzean eta haren begiek antzematen dutena bihurtzen da poesia. Subjektuak, gehienetan, ez du bere burua adierazten eta, poesia honetan nitasuna praktikan desagertzen denez, begirada hura ia anonimoa da, edo anonimoa izango balitz bezala aurkezten da behintzat. Erreferentziari dagokionez, idazlea Txinan bizi izan denean ezagututako mundua islatzen da poema horietan. Eta mundu urrun hori erakustean exotismo punttu bat ere baduela esan daiteke. Baina lehenengo pertsonan ezagututako ingurua delarik, itxurazko exotismoaren atzean gordetzen den errealitatea azaltzen jakin izan du, Txina kontraesanen eta paradoxen mundua ere bada-eta.

Sentsazioetan, batez ere ikusizko sentsazioetan, murgiltzeko gonbitea plazaratzen du idazlan honek, fintasunez eta batzuetan ironiaz ere beteriko eszena batzuen bidez.

Azken kritikak

Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lurrez estali
Ximun Fuchs

Jon Jimenez

Irakurketaren aldeko manifestua
Irene Vallejo

Mikel Asurmendi

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

Hedabideak