kritiken hemeroteka

8.440 kritika

« | »

Tractatus / Jule Goikoetxea / Susa, 2014

Aldarriak Iker Zaldua / Gara, 2015-03-21

Lehen liburua du Jule Goikoetxeak, “Tractatus” izendatu du; Wittgensteinek idatzitako obraren izenkidea da, beraz. Ez dakigu handik edan duen Goikoetxeak, baina filosofiaren zorrotik bota du hautsa poema hauek osatzeko (aipuak ez dira gutxi), zibilizazioaren gaineko gogoeta aldarrikatzailea mamitzeko.

Lehen liburua izan arren, nago ez direla bere lehen poemak, nago disko gogorrean badituela sortak, badituela gogoetak, aldarrikapenak, mezuak. Poema landuak dira, barrenetik ateratzen diren aldarrikapen jantziak. Tratatu honetan emandako aleak behin baino gehiagotan irakurri behar dira, norberaren ulermenak ideia osa dezan.

Azkenaldian ohituak gaude poema narratiboak irakurtzera, mezu ezkutuak izan arren, esanahi zuzena dutenak. Hemen halako alerik ez da, halako asmorik ez dago, eta alde horretatik, barnerakoi itxura har dezakete irakurlearen begietara, baina alez ale, mezua azaleratuko zaigu, interpretazioa orriz orri doa eraikitzen, finean, guztietan, aldarrikapen usaina antzematen baita. Lerro batzuk azpimarratu ditut eta, ohartu naiz, atzeko azalean, lerro horiexek agertzen direla; alegia, eta nire misioa /kaosa zeharkatzea da /identitatea ezarri eta /absurdoa biribiltzea /zure gisako ugaztunek /jarrai dezaten /zentzuan bizi eta eternoki /egietara jolasten.

Uste dut lerro horiek ongi adierazten dutela liburuan gordetzen dena. Asko dira bigarren pertsonan idatzitako aleak, edo bigarren pertsonari idatzitakoak. Bigarren pertsona horretan bada zibilizazio kutsu bat, eta aldarriak bidaltzen dizkio ohar sexual eta erotikoetan, guda-oihuetan eta maitasunezko xuxurletan. Ezarritako arauen barnean jokatu beharrak akiturik, zentzuaren aginduetara ibiltzen aspertuta, norabideratu egin nahi du gizakia.

Ez du agerpen hutsala egin Goikoetxeak eta, behin plazan agertuta, gezi gehiago jaurtiko dituelakoan nago.

Azken kritikak

Ttau eta biok
Joseba Esparza Gorraiz

Paloma Rodriguez-Miñambres

Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena

Asier Urkiza

Pleibak
Miren Amuriza

Nagore Fernandez

Euskaldun fededun
Pruden Gartzia

Jon Jimenez

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Ibon Egaña

Amok
Stefan Zweig

Paloma Rodriguez-Miñambres

Hetero
Uxue Alberdi

Mikel Asurmendi

Itzulpena-Traducción
Angel Erro

Anjel Lertxundi

Detaile xume bat
Adania Xibli

Amaia Alvarez Uria

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Paloma Rodriguez-Miñambres

Bar Gloria
Nerea Ibarzabal Salegi

Mikel Asurmendi

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Jon Jimenez

Lurpeko ezkutuan idatziak
Fiodor Dostoievski

Asier Urkiza

Gailur ekaiztsuak
Emily Brontë

Aritz Galarraga

Artxiboa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

Hedabideak