kritiken hemeroteka

8.121 kritika

Azken kritikak

« | »

Tractatus / Jule Goikoetxea / Susa, 2014

Aldarriak Iker Zaldua / Gara, 2015-03-21

Lehen liburua du Jule Goikoetxeak, “Tractatus” izendatu du; Wittgensteinek idatzitako obraren izenkidea da, beraz. Ez dakigu handik edan duen Goikoetxeak, baina filosofiaren zorrotik bota du hautsa poema hauek osatzeko (aipuak ez dira gutxi), zibilizazioaren gaineko gogoeta aldarrikatzailea mamitzeko.

Lehen liburua izan arren, nago ez direla bere lehen poemak, nago disko gogorrean badituela sortak, badituela gogoetak, aldarrikapenak, mezuak. Poema landuak dira, barrenetik ateratzen diren aldarrikapen jantziak. Tratatu honetan emandako aleak behin baino gehiagotan irakurri behar dira, norberaren ulermenak ideia osa dezan.

Azkenaldian ohituak gaude poema narratiboak irakurtzera, mezu ezkutuak izan arren, esanahi zuzena dutenak. Hemen halako alerik ez da, halako asmorik ez dago, eta alde horretatik, barnerakoi itxura har dezakete irakurlearen begietara, baina alez ale, mezua azaleratuko zaigu, interpretazioa orriz orri doa eraikitzen, finean, guztietan, aldarrikapen usaina antzematen baita. Lerro batzuk azpimarratu ditut eta, ohartu naiz, atzeko azalean, lerro horiexek agertzen direla; alegia, eta nire misioa /kaosa zeharkatzea da /identitatea ezarri eta /absurdoa biribiltzea /zure gisako ugaztunek /jarrai dezaten /zentzuan bizi eta eternoki /egietara jolasten.

Uste dut lerro horiek ongi adierazten dutela liburuan gordetzen dena. Asko dira bigarren pertsonan idatzitako aleak, edo bigarren pertsonari idatzitakoak. Bigarren pertsona horretan bada zibilizazio kutsu bat, eta aldarriak bidaltzen dizkio ohar sexual eta erotikoetan, guda-oihuetan eta maitasunezko xuxurletan. Ezarritako arauen barnean jokatu beharrak akiturik, zentzuaren aginduetara ibiltzen aspertuta, norabideratu egin nahi du gizakia.

Ez du agerpen hutsala egin Goikoetxeak eta, behin plazan agertuta, gezi gehiago jaurtiko dituelakoan nago.

Azken kritikak

Alaska
Castillo Suarez

Irati Majuelo

Poesia bizitzeko eta sentitzeko modua da
Karmele Igartua

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Pantailen garaipena
Iñigo Martinez Peña

Jon Martin-Etxebeste

Axularren gerizapean
Kepa Altonaga

Asier Urkiza

Emakume bat
Annie Ernaux

Nagore Fernandez

Atsoa
Victor Catala

Joxe Aldasoro

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Jon Martin-Etxebeste

Lur gainean, itzal azpian
Leire Milikua Larramendi

Irati Majuelo

Gu gabe ere
Itziar Ugarte Irizar

Mikel Asurmendi

Alaska
Castillo Suarez

Jon Martin-Etxebeste

Alaska
Castillo Suarez

Maddi Galdos Areta

Puskak
Irene Pujadas

Asier Urkiza

Norberak maite duena
Miren Billelabeitia

Nagore Fernandez

Beirazko kanpaia
Sylvia Plath

Hasier Rekondo

Artxiboa

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

2022(e)ko iraila

2022(e)ko uztaila

2022(e)ko ekaina

2022(e)ko maiatza

2022(e)ko apirila

2022(e)ko martxoa

Hedabideak