« Plusbalio poetikoa | Das Kapital »
Beltzuria / Ixiar Rozas / Pamiela, 2014
Ahotsaren bila Javier Rojo / El Correo, 2015-03-14
Eman dezagun “Beltzuria” izenburua duen liburu hau elebenia dela. Halaxe bada, idazlan honetan Ixiar Rozasek fikziozko istorio bat kontatuko liguke, non lehenengo pertsonan hitz egiten duen narratzaile bat bere aitonaren irudia osatzen saiatzen den. Narratzailearen aitona bertsolaria izan zen, eta Espainia oraindik ere Afrikako Iparraldeko koloniak gordetzen lehiatzen zelarik, Marokoko Gerrara joan behar izan zuen, Espainiaren ohorea basamortuan defendatzearren. Beste hainbat pertsonak jasan behar izan zuten tragedia ezagutu zuen orduan gizon hark, “Xamuio” ezizenez ezagutuak. Narratzailea, beraz, oroimen lausoa gordetzen dion aitonaren irudiaren bila doa, hura osatzeko, irudi horretatik atal batzuk baizik ez baitzaizkio gelditzen. Eta aitonaren aztarna osatzeko egiten duen ibilbide honetan, haren ahotsa izango da garrantzitsuena. Izan ere, aitona bertsolariak gutxi hitz egiten baitzuen eta liburuan esaten den bezala “ez zuen ahots gozorik”. Eta azpimarratu behar da ahotsa dela bilatzen duena, hitza ez, hitza materializatzen duen ahotsa baizik. Beraz, osagai kontzeptualari garrantzia eman beharrean, gauzatze fisikoan jartzen da arreta. Eta ahotsa bilatzen duen bitartean, azken finean, narratzailea bere buruaren bila doa.
Liburua berezia da, estrainio xamarra, hori guztia kontatu nahi zaigula dirudielarik, idazlan honetan bilaketak narratzaileari egiten dion eragina azaltzen baitzaigu batez ere. Ez zaigu aitonaren irudia osatzen, ez zaigu bilaketaren kontaera era linealean agertzen, bilaketa horrek narratzailearengan uzten dituen inpresioak baizik.
Orain arte “Beltzuria” nobelatzat hartu dut, eta narratzaileaz hitz egin dut, eta ez idazleaz. Baina begibistakoa gertatzen da ez dagoela narratzailearen eta idazlearen artean banaketa egiterik, Ixiar Rozasek bere buruaz hitz egiten baitu behin eta berriro, idazlearen nitasuna idazlanaren erdigunean kokaturik.
Kandelikara
Harkaitz Cano
Peru Iparragirre
Zoonomia
Nerea Arrien
Paloma Rodriguez-Miñambres
Itzalen distira
Arrate Egaña
Hasier Rekondo
Ene anaia femeninoa
Marina Tsvetaieva
Amets Iriarte
Zoonomia
Nerea Arrien
Maddi Galdos Areta
Ekaitza eta beste 34 ipuin
Kate Chopin
Paloma Rodriguez-Miñambres
Haragi hosto
Juan Ramon Makuso
Mikel Asurmendi
Azken etxea
Arantxa Urretabizkaia
Amaia Alvarez Uria
Mina hartzeko ere
Juan Luis Zabala
Paloma Rodriguez-Miñambres
Gezurra berdaderoa
Bertol Arrieta
Pako Aristi
Uda betea
Aritz Gorrotxategi
Jose Luis Padron
Basairisa
Louise Gluck
Aitor Francos
Sortaldekoak
Hedoi Etxarte
Mikel Asurmendi
Lagun minak
Jon Benito
Asier Urkiza