« Sirena-hotsak | Non datzan edertasuna »
Su zelaiak / Mikel Peruarena Ansa / Susa, 2014
Sarraski-frontea Javier Rojo / El Correo, 2015-01-03
Lehenengo Mundu Gerraren hasieraren mendeurrena zelarik, normala zen 2014.ean euskaraz ere gai hori erabiltzen zuen libururen bat agertzea. Literaturari dagokionez, Mikel Peruarena Ansaren eskutik etorri zaigu “Su zelaiak” izenburuko nobela. Idazlanean kontatzen zaizkigu Lehenengo Mundu Gerran Baionako 49. Erregimentuan zeuden zenbait euskaldunen nondik-norakoak. Hasieran nobela koral moduan agertzen zaigu idazlana, protagonista zehatzik gabea, euskaldunen taldea osatzen duten pertsonaiek txandaka hartzen baitute garrantzia.
Pertsonaiak gerra-frontean daudenean egoeraren kontzientzia hartzen dute eta hasten dira konturatzen pentsatzen duten baino luzeago joko duela, eta garrantzitsuago dena, poliki-poliki, banan-banan, hara joandakoak hilko direla. Nobela korala izanik, protagonista difuminatuta egonda, irakurleak inpresio hartzen du pertsonaien mugak ere desagertzen direla, pertsonaiak ez direla norbanakoak, baizik-eta talde handi baten pieza soilak, erori eta beste pieza bat zuek ordezkatzen dituztenak.
Mikel Peruarenaren nobelak puntu interesgarri asko dauzka. Lehenengoa, nire ustez, idazleak hartu duen jarrera litzateke. Idazleak kronikagilearena egiten du, zer gertatzen den kontatzen du, batzuetan pertsonaien buruetan sartzen da, baina gertakariei buruzko balorazioak egitea saihesten du, gertakariek berek hitz egiten baitute eta ez baitute bestelako azalpenik behar. Sarraskia kontatzerakoan normalitatearen itxura emanez absurdoa azpimarratuta geratzen da idazlanean. Idazkeraren aldetik, idazleak ahalegina egin du iparraldeko euskara irudikatzen, istorioa egiazkoago bihurtuz. Mendeurrena aprobetxatuta idatzitako nobela bat izango da, baina benetan irakurtzea merezi duen liburu horietakoa iruditu zait Peruarenarena.
Izena eta izana
Jon Gerediaga
Asier Urkiza
Amok
Stefan Zweig
Nagore Fernandez
Auzo madarikatua
Felix Urabayen
Jon Jimenez
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Amaia Alvarez Uria
Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga
Joxe Aldasoro
Bisita
Mikel Pagadi
Mikel Asurmendi
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Asier Urkiza
Eresia
Goiatz Labandibar
Nagore Fernandez
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren
Mikel Asurmendi
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Jon Jimenez
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide
Paloma Rodriguez-Miñambres
Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga
Mikel Asurmendi