« Sirena-hotsak | Non datzan edertasuna »
Su zelaiak / Mikel Peruarena Ansa / Susa, 2014
Sarraski-frontea Javier Rojo / El Correo, 2015-01-03
Lehenengo Mundu Gerraren hasieraren mendeurrena zelarik, normala zen 2014.ean euskaraz ere gai hori erabiltzen zuen libururen bat agertzea. Literaturari dagokionez, Mikel Peruarena Ansaren eskutik etorri zaigu “Su zelaiak” izenburuko nobela. Idazlanean kontatzen zaizkigu Lehenengo Mundu Gerran Baionako 49. Erregimentuan zeuden zenbait euskaldunen nondik-norakoak. Hasieran nobela koral moduan agertzen zaigu idazlana, protagonista zehatzik gabea, euskaldunen taldea osatzen duten pertsonaiek txandaka hartzen baitute garrantzia.
Pertsonaiak gerra-frontean daudenean egoeraren kontzientzia hartzen dute eta hasten dira konturatzen pentsatzen duten baino luzeago joko duela, eta garrantzitsuago dena, poliki-poliki, banan-banan, hara joandakoak hilko direla. Nobela korala izanik, protagonista difuminatuta egonda, irakurleak inpresio hartzen du pertsonaien mugak ere desagertzen direla, pertsonaiak ez direla norbanakoak, baizik-eta talde handi baten pieza soilak, erori eta beste pieza bat zuek ordezkatzen dituztenak.
Mikel Peruarenaren nobelak puntu interesgarri asko dauzka. Lehenengoa, nire ustez, idazleak hartu duen jarrera litzateke. Idazleak kronikagilearena egiten du, zer gertatzen den kontatzen du, batzuetan pertsonaien buruetan sartzen da, baina gertakariei buruzko balorazioak egitea saihesten du, gertakariek berek hitz egiten baitute eta ez baitute bestelako azalpenik behar. Sarraskia kontatzerakoan normalitatearen itxura emanez absurdoa azpimarratuta geratzen da idazlanean. Idazkeraren aldetik, idazleak ahalegina egin du iparraldeko euskara irudikatzen, istorioa egiazkoago bihurtuz. Mendeurrena aprobetxatuta idatzitako nobela bat izango da, baina benetan irakurtzea merezi duen liburu horietakoa iruditu zait Peruarenarena.
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Maddi Galdos Areta
Mundu zitalaren kontra
Lizar Begoña
Asier Urkiza
Izotz ura
Lide Hernando Muñoz
Nagore Fernandez
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ulu egiteko bolondres bila
Harkaitz Cano
Mikel Asurmendi
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Irati Majuelo
Transgresioa irakasgai
Bell Hooks
Bestiak Liburutegia
Manttalingo alaba
Mikel Etxaburu
Paloma Rodriguez-Miñambres
Airemortuak
Gorka Salces Alcalde
Asier Urkiza
Haragizko mamuak
Karmele Mitxelena
Nagore Fernandez
Zoriontasunaren defentsan
Epikuro
Aritz Galarraga
Zeru-lurren liburua
Jon Gerediaga
Aitor Francos
Ez naiz ondo akordatzen
Karlos Linazasoro
Sara Cabrera
Gizon barregarriak
Joxean Agirre
Sara Cabrera