susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Bidaiatzeko hegalak diren poemak | Eguneroko gerra »

Argiaren alaba / Yolanda Arrieta / Egilea editore, 2014

Eleberriaren sukaldea Javier Rojo / El Correo, 2014-10-18

Zer dela-eta ez da plazaratu liburu hau argitaletxe konbentzional batean autoediziora jo beharrean? Argumentuaren abiapuntuan izeba-iloba batzuek egiten duten bidaia dugu. Bidaia horrek Mirari deitzen den iloba, 17 urteko gaztetxoa, bere arbasoen lurraldera eramango du Bizenta Mogel idazle klasikoaren aztarnen bila. Eta izebaren eskutik idazle horren bila dabilelarik, hari buruzko liburu bat idatziko du, non Bizenta Mogelen aztarnen bila egindako bidaia kontatzen den…

Liburua hainbat arrazoirengatik da interesgarria. Lehenengo eta behin, metafikzioaren alorrera hurbiltzen delarik, literatura egiteko prozedurak nabarmendu egiten dizkigu. Nobela bat idazteko sukaldea erakusten digu idazleak, literaturaren funtzionamendua ezagutzeko beharrezkoak diren hainbat alor aipatuz. Bestalde, garai bat (Bizenta Mogelen garaia, erregimen zaharraren gain behera gertatzen denekoa) begi bistan jartzen digu, historia liburuetan dagoen informazioa bizirik sentitzen ditugun pertsonaia batzuen marko moduan aurkeztuz eta Bizenta Mogelen itzala argituz. Eta hirugarrenez, idazkerak berak ezaugarri interesgarriak ditu, erregistroak eta forma dialektalak egoki erabili daitezkeela erakutsiz. Tira, liburuan dena ezin daiteke perfektua izan, eta nire ustez azken bi zati laburrak (liburua lau zatitan dago banatuta) pixka bat soberan daudela iruditzen zait, literaturaren ikuspuntutik begiratuta behintzat.

Hori guztia kontuan hartuta, azken bolada honetan euskaraz irakurri ditudan liburuen artean interesgarrienetako bat iruditu zait Yolanda Arrietarena, eta berriro ere hasierako galdera etortzen zait burura: Zer dela-eta ez da agertu argitaletxe komertzial batean? Espekulazioak baino ezin ditut egin eta espekulazio gehienetan euskal literaturaren sistemaren ajeak nabarmentzen dira.