kritiken hemeroteka

8.508 kritika

« | »

Poeta katalan garaikideak / Askoren artean (Gerardo Markuleta) / Elkar, 2014

Urre biribila Jose Luis Padron / Bilbao, 2014-08

Literatura Unibertsalaren garai bateko bilduma hartatik, zoritxarrez, lehenbiziko 100 izenburuak eskuraezinak dira, desagertuta daude. Horietako batzuk errekuperatu egin dira, eta berritu eta itxuraldatuta, berriz eskaini irakurleari. Horietan guztietan, 100 horietan, bakarra izan zen poesiazkoa, eta hain zuzen ere hura bera berreskatatu da orain, titulua pixka bat aldatuta, eta aurrerago azalduko ditugun beste zenbait gauza ere aldatuta, beraz, liburu berezia da EIZIE eta Eusko Jaurlaritza partaide dituen Urrezko Biblioteka Bildumaren barruan, Poeta Katalan Garaikideak Antologia (Elkar, 2014).

Berezitasuna da katalanetik itzulia, eta Kataluniako poesiaren ondare aberatsetik egindako aukera dela. Gerardo Markuletak egina da bai poeten aukeraketa bai poemenena, baita itzulpena eta sarrera ere.

Asko itzulitakoa da Markuleta, euskaratik gaztelaniarako norabidean eta alderantziz, baina beste hainbat hizkuntzetatik euskararako norabidean ere bai: 39 titulu ditu itzuliak, horietako batzuk helduentzat, baina haur eta gazte literaturan ere dezente itzulitakoa da.

Orain, Poeta Katalan Garaikideak Antologia ekarri du. Edizio ederra. 1997an argitaratu zen lehen aldiz, beste izenburu batekin, Zenbait poeta katalan. Liburu berri hau, huraxe da funtsean. Baina berriz argitaratu baino, Markuletak berpiztu egin du. Izenburu berria dakar, zehatzagoa eta argiagoa; azal berria dakar, polita, ikusgarriagoa; hitzaurre berria dakar; eta guztiz zuzenduta dator, 17 urte asko baitira euskararen eta itzultzaile baten ibilbidean, horregatik orrazketa sakona behar zuen, derrigor.

9 poeta dira antologian agertzen direnak, XX. mendekoak guztiak. 97ko lehen liburu hura argitaratu zenerako denak hilak zeuden ja, baina obra oso bizia daukate oraindik. Poeta bakoitzetik zortzina poema irakur daiteke bilduman, elebitan, jatorrizko katalan eta euskarazko Markuletaren bertsioan. 9 poeta izanda, estilo, forma eta intentzio ezberdinetakoak dira: intelektualak, abangoardistak, sinbolistak edota herrikoiagoak. Baina poemak propio aukeratuta daude euskal irakurlearentzat, hau da, laburtasuna eta argitasuna lehenetsi zituen Markuletak testuak hautatzerakoan.

Liburuak aukera ematen du poeta katalanak ezagutzen hasteko, eta poesia katalanerako sarrera gisa ere badu bere balioa. Orduko lehen edizio hura estimatu genuen bezainbeste estimatzen dugu bigarren hau. Asko.

Azken kritikak

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Simulakro bat
Leire Ugadi

Ibon Egaña

Bigarren sexua
Simone de Beauvoir

Mikel Asurmendi

Hezur berriak
Ane Labaka Mayoz

Maddi Galdos Areta

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Aiora Sampedro

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Asier Urkiza

Diesel
Bertol Arrieta

Nagore Fernandez

Maitasuna eta dirua, sexua eta heriotza
Mckenzie Wark

Jon Jimenez

Basokoa
Izaskun Gracia Quintana

Joxe Aldasoro

Turismo hutsala
Fito Rodriguez

Mikel Asurmendi

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak