kritiken hemeroteka

8.288 kritika

« | »

Poeta katalan garaikideak / Askoren artean (Gerardo Markuleta) / Elkar, 2014

Urre biribila Jose Luis Padron / Bilbao, 2014-08

Literatura Unibertsalaren garai bateko bilduma hartatik, zoritxarrez, lehenbiziko 100 izenburuak eskuraezinak dira, desagertuta daude. Horietako batzuk errekuperatu egin dira, eta berritu eta itxuraldatuta, berriz eskaini irakurleari. Horietan guztietan, 100 horietan, bakarra izan zen poesiazkoa, eta hain zuzen ere hura bera berreskatatu da orain, titulua pixka bat aldatuta, eta aurrerago azalduko ditugun beste zenbait gauza ere aldatuta, beraz, liburu berezia da EIZIE eta Eusko Jaurlaritza partaide dituen Urrezko Biblioteka Bildumaren barruan, Poeta Katalan Garaikideak Antologia (Elkar, 2014).

Berezitasuna da katalanetik itzulia, eta Kataluniako poesiaren ondare aberatsetik egindako aukera dela. Gerardo Markuletak egina da bai poeten aukeraketa bai poemenena, baita itzulpena eta sarrera ere.

Asko itzulitakoa da Markuleta, euskaratik gaztelaniarako norabidean eta alderantziz, baina beste hainbat hizkuntzetatik euskararako norabidean ere bai: 39 titulu ditu itzuliak, horietako batzuk helduentzat, baina haur eta gazte literaturan ere dezente itzulitakoa da.

Orain, Poeta Katalan Garaikideak Antologia ekarri du. Edizio ederra. 1997an argitaratu zen lehen aldiz, beste izenburu batekin, Zenbait poeta katalan. Liburu berri hau, huraxe da funtsean. Baina berriz argitaratu baino, Markuletak berpiztu egin du. Izenburu berria dakar, zehatzagoa eta argiagoa; azal berria dakar, polita, ikusgarriagoa; hitzaurre berria dakar; eta guztiz zuzenduta dator, 17 urte asko baitira euskararen eta itzultzaile baten ibilbidean, horregatik orrazketa sakona behar zuen, derrigor.

9 poeta dira antologian agertzen direnak, XX. mendekoak guztiak. 97ko lehen liburu hura argitaratu zenerako denak hilak zeuden ja, baina obra oso bizia daukate oraindik. Poeta bakoitzetik zortzina poema irakur daiteke bilduman, elebitan, jatorrizko katalan eta euskarazko Markuletaren bertsioan. 9 poeta izanda, estilo, forma eta intentzio ezberdinetakoak dira: intelektualak, abangoardistak, sinbolistak edota herrikoiagoak. Baina poemak propio aukeratuta daude euskal irakurlearentzat, hau da, laburtasuna eta argitasuna lehenetsi zituen Markuletak testuak hautatzerakoan.

Liburuak aukera ematen du poeta katalanak ezagutzen hasteko, eta poesia katalanerako sarrera gisa ere badu bere balioa. Orduko lehen edizio hura estimatu genuen bezainbeste estimatzen dugu bigarren hau. Asko.

Azken kritikak

Gizon barregarriak
Joxean Agirre

Asier Urkiza

Barbaro iraun
Louisa Yousfi

Amaia Alvarez Uria

Izotz ura
Lide Hernando Muñoz

Aiora Sampedro

Palestinaren okupazioaz eta kolonizazioaz
Perry Anderson

Irati Majuelo

Itzulerak
Miren Agur Meabe

Aiora Sampedro

...eta gauetik, euria
Fertxu Izquierdo

Jon Jimenez

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Asier Urkiza

Hitzak palmondo
Silvia Federici

Nagore Fernandez

Altxa, hildakoak
Fred Vargas

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Alderdi komunistaren manifestua
Karl Marx / Friedrich Engels

Aritz Galarraga

Maitasun kapitala
Karmele Jaio

Mikel Asurmendi

Larrosa bat Groenlandian
Iban Garro

Paloma Rodriguez-Miñambres

Jausiz
Alain Mendizabal Diaz

Maddi Galdos Areta

Hiriak eta urteak
Xabier Montoia

Irati Majuelo

Artxiboa

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

2023(e)ko urria

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

Hedabideak