kritiken hemeroteka

8.588 kritika

« | »

Poeta katalan garaikideak / Askoren artean (Gerardo Markuleta) / Elkar, 2014

Urre biribila Jose Luis Padron / Bilbao, 2014-08

Literatura Unibertsalaren garai bateko bilduma hartatik, zoritxarrez, lehenbiziko 100 izenburuak eskuraezinak dira, desagertuta daude. Horietako batzuk errekuperatu egin dira, eta berritu eta itxuraldatuta, berriz eskaini irakurleari. Horietan guztietan, 100 horietan, bakarra izan zen poesiazkoa, eta hain zuzen ere hura bera berreskatatu da orain, titulua pixka bat aldatuta, eta aurrerago azalduko ditugun beste zenbait gauza ere aldatuta, beraz, liburu berezia da EIZIE eta Eusko Jaurlaritza partaide dituen Urrezko Biblioteka Bildumaren barruan, Poeta Katalan Garaikideak Antologia (Elkar, 2014).

Berezitasuna da katalanetik itzulia, eta Kataluniako poesiaren ondare aberatsetik egindako aukera dela. Gerardo Markuletak egina da bai poeten aukeraketa bai poemenena, baita itzulpena eta sarrera ere.

Asko itzulitakoa da Markuleta, euskaratik gaztelaniarako norabidean eta alderantziz, baina beste hainbat hizkuntzetatik euskararako norabidean ere bai: 39 titulu ditu itzuliak, horietako batzuk helduentzat, baina haur eta gazte literaturan ere dezente itzulitakoa da.

Orain, Poeta Katalan Garaikideak Antologia ekarri du. Edizio ederra. 1997an argitaratu zen lehen aldiz, beste izenburu batekin, Zenbait poeta katalan. Liburu berri hau, huraxe da funtsean. Baina berriz argitaratu baino, Markuletak berpiztu egin du. Izenburu berria dakar, zehatzagoa eta argiagoa; azal berria dakar, polita, ikusgarriagoa; hitzaurre berria dakar; eta guztiz zuzenduta dator, 17 urte asko baitira euskararen eta itzultzaile baten ibilbidean, horregatik orrazketa sakona behar zuen, derrigor.

9 poeta dira antologian agertzen direnak, XX. mendekoak guztiak. 97ko lehen liburu hura argitaratu zenerako denak hilak zeuden ja, baina obra oso bizia daukate oraindik. Poeta bakoitzetik zortzina poema irakur daiteke bilduman, elebitan, jatorrizko katalan eta euskarazko Markuletaren bertsioan. 9 poeta izanda, estilo, forma eta intentzio ezberdinetakoak dira: intelektualak, abangoardistak, sinbolistak edota herrikoiagoak. Baina poemak propio aukeratuta daude euskal irakurlearentzat, hau da, laburtasuna eta argitasuna lehenetsi zituen Markuletak testuak hautatzerakoan.

Liburuak aukera ematen du poeta katalanak ezagutzen hasteko, eta poesia katalanerako sarrera gisa ere badu bere balioa. Orduko lehen edizio hura estimatu genuen bezainbeste estimatzen dugu bigarren hau. Asko.

Azken kritikak

Dena zulo bera zen
Eider Rodriguez

Asier Urkiza

Beste zerbait
Danele Sarriugarte

Nagore Fernandez

Akabo
Laura Mintegi

Amaia Alvarez Uria

Txillardegi hizkuntzalari
Markos Zapiain

Jon Jimenez

Ahanzturaren aingerua
Maja Haderlap

Paloma Rodriguez-Miñambres

Lakioa
Josu Goikoetxea

Mikel Asurmendi

Lur mortuak
Nuria Bendicho

Irati Majuelo

Hitz etena
Eustakio Mendizabal "Txikia"

Paul Beitia Ariznabarreta

Akabo
Laura Mintegi

Joxe Aldasoro

Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga

Paloma Rodriguez-Miñambres

Nork gudura haroa?
Patziku Perurena

Mikel Asurmendi

Aizkorak eta gutunak
Edorta Jimenez

Asier Urkiza

0 negatiboa
Arantzazu Lizartza Saizar

Nagore Fernandez

Akabo
Laura Mintegi

Aiora Sampedro

Artxiboa

2025(e)ko azaroa

2025(e)ko urria

2025(e)ko iraila

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

Hedabideak