kritiken hemeroteka

8.386 kritika

« | »

Poeta katalan garaikideak / Askoren artean (Gerardo Markuleta) / Elkar, 2014

Urre biribila Jose Luis Padron / Bilbao, 2014-08

Literatura Unibertsalaren garai bateko bilduma hartatik, zoritxarrez, lehenbiziko 100 izenburuak eskuraezinak dira, desagertuta daude. Horietako batzuk errekuperatu egin dira, eta berritu eta itxuraldatuta, berriz eskaini irakurleari. Horietan guztietan, 100 horietan, bakarra izan zen poesiazkoa, eta hain zuzen ere hura bera berreskatatu da orain, titulua pixka bat aldatuta, eta aurrerago azalduko ditugun beste zenbait gauza ere aldatuta, beraz, liburu berezia da EIZIE eta Eusko Jaurlaritza partaide dituen Urrezko Biblioteka Bildumaren barruan, Poeta Katalan Garaikideak Antologia (Elkar, 2014).

Berezitasuna da katalanetik itzulia, eta Kataluniako poesiaren ondare aberatsetik egindako aukera dela. Gerardo Markuletak egina da bai poeten aukeraketa bai poemenena, baita itzulpena eta sarrera ere.

Asko itzulitakoa da Markuleta, euskaratik gaztelaniarako norabidean eta alderantziz, baina beste hainbat hizkuntzetatik euskararako norabidean ere bai: 39 titulu ditu itzuliak, horietako batzuk helduentzat, baina haur eta gazte literaturan ere dezente itzulitakoa da.

Orain, Poeta Katalan Garaikideak Antologia ekarri du. Edizio ederra. 1997an argitaratu zen lehen aldiz, beste izenburu batekin, Zenbait poeta katalan. Liburu berri hau, huraxe da funtsean. Baina berriz argitaratu baino, Markuletak berpiztu egin du. Izenburu berria dakar, zehatzagoa eta argiagoa; azal berria dakar, polita, ikusgarriagoa; hitzaurre berria dakar; eta guztiz zuzenduta dator, 17 urte asko baitira euskararen eta itzultzaile baten ibilbidean, horregatik orrazketa sakona behar zuen, derrigor.

9 poeta dira antologian agertzen direnak, XX. mendekoak guztiak. 97ko lehen liburu hura argitaratu zenerako denak hilak zeuden ja, baina obra oso bizia daukate oraindik. Poeta bakoitzetik zortzina poema irakur daiteke bilduman, elebitan, jatorrizko katalan eta euskarazko Markuletaren bertsioan. 9 poeta izanda, estilo, forma eta intentzio ezberdinetakoak dira: intelektualak, abangoardistak, sinbolistak edota herrikoiagoak. Baina poemak propio aukeratuta daude euskal irakurlearentzat, hau da, laburtasuna eta argitasuna lehenetsi zituen Markuletak testuak hautatzerakoan.

Liburuak aukera ematen du poeta katalanak ezagutzen hasteko, eta poesia katalanerako sarrera gisa ere badu bere balioa. Orduko lehen edizio hura estimatu genuen bezainbeste estimatzen dugu bigarren hau. Asko.

Azken kritikak

Mendeku eskubidea
Ernesto Prat Urzainki

Jon Jimenez

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Asier Urkiza

Rifqa
Mohammed el-Kurd

Ibon Egaña

Galbahea
Gotzon Barandiaran

Paloma Rodriguez-Miñambres

Mesfida zaitez
Bea Salaberri

Mikel Asurmendi

Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate

Irati Majuelo

Argialdiak
Miriam Luki

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Leiho bat bihotzean
Aintzane Galardi

Paloma Rodriguez-Miñambres

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Asier Urkiza

Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith

Nagore Fernandez

Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia

Jon Jimenez

Sinposioa
Platon

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Joxe Aldasoro

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

2023(e)ko azaroa

Hedabideak