« Harreman inperfektuak | Odoletikako bertsoa »
Zangotraba / Juan Kruz Igerabide / Erein, 2014
Erdipurdiko heroia Javier Rojo / El Correo, 2014-06-14
“Zangotraba” idazteko ematen du Juan Kruz Igerabidek hiru oinarri izan dituela kontuan. Generoari dagokionez, idazlea literatura beltzaren ereduan oinarritu da. Protagonista nagusia Joxe, aduana-agente bezala lan egiten duena, baina ‘alter ego’ moduan Juan Fernandez ikertzaile pribatua duena. Joxe Juan bihurtzen denean, lanbide ez ezik izaera ere guztiz aldatzen zaio. Joxe euskaldun jatorra da, mugimendu abertzaletatik hurbil dagoena. Juanek, ordea, ez du eskrupulu handirik eta ez du inolako oztoporik poliziarekin kolaboratzeko, nahiz eta bere ikertzaile-lanaren parte nagusia ezkontza eta maitaleen inguruko ikerketak burutzea izan. Bigarren oinarria, tonua da. Esan behar da idazleak bere nobela fartsa moduan aurkezten duela eta ironikoa ez denean sarkastikoa dela. Nobela lehenengo pertsonan kontatuta dago, baina Joxe-Juan protagonista bikoitz honen hitzetan maldan behera amildutako erdipurdiko heroi baten presentzia baino ez dugu aurkitzen. Eta hirugarren oinarri moduan, Euskal Herriko testuinguru soziopolitikoa dugu. Nobelaren argumentua trantsizio garaian kokaturik dago, eta pertsonaien bizi-tzetan ezinbestez dute eragina garai historiko horretan gertatzen ziren tirabirek, ETAren presentzia erdigunean dagoelarik. Hiru oinarri horiekin idazleak argumentu nahasi xamarra duen nobela bat eraiki du, argumentu nahasia, protagonistaren pertsonalitate bikoitzaz gainera, arazo pribatuak eta publikoak txirikordatzen direlako, batzuen eta besteen artean harreman konplexuak sortuz. Irakurleak ez dio sinesgarritasun handiegirik bilatu behar pertsonaiari gertatzen zaionari, parodiak gehiegi baldintzatzen du-eta argumentua.
Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart
Gorka Bereziartua Mitxelena
Ez-izan
Jon K. Sanchez
Aiora Sampedro
Pleibak
Miren Amuriza
Jon Jimenez
Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien
Asier Urkiza
Oroi garen oro
Beatriz Chivite
Nagore Fernandez
Jakintzaren arbola
Pio Baroja
Aritz Galarraga
Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi
Hasier Rekondo
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Mikel Asurmendi
Baden Verboten
Iker Aranberri
Paloma Rodriguez-Miñambres
Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi
Mikel Asurmendi
Dolu-egunerokoa
Roland Barthes
Asier Urkiza
Guardasol gorria
Lutxo Egia
Nagore Fernandez
Zero
Aitor Zuberogoitia
Jon Jimenez