kritiken hemeroteka

8.196 kritika

« | »

Eguzkia ateri / Karlos Linazasoro / Erein, 2002

Esna amets egitea José Luis Padrón / Bilbao, 2002-08

“Niretzat, literatura, beste ezer baino gehiago, terapia bat da. Sendagaia. Nire kezkak eta obsesioak hustutzeko aurkitu dudan erarik eraginkorrena. Bizitzen laguntzen dit, bizirauten, eta neure burua hobeto ezagutzen. Literaturaren bidez, era berean, edertasuna eta harmonia lortu nahi nituzke; halako lotura guztizko bat naturaren eta bihotzaren artean, mundualdia eramangarriagoa egingo didana” idatzia utzi du Karlos Linazasoro (Tolosa, 1962) idazleak. Badaki ikasi egin behar dela bizitzen, gozatzen, sufritzen, bizirauten. Amets egiten. “Nik uste dut lo egin gabe ere egin behar dela amets; alegia, begiak ondo irekita dituzula. Idaztea, azken batean, horixe baita: esna amets egitea”. Horregatik, beharbada, igotzen zaigu bihotzeraino maitasun, eta harmonia, eta bake, eta natura olatu bat bere olerki lanak irakurtzen ditugun bakoitzean.

Irakurri dugu Udazkeneko karabana erratua (1991), jiratu ere Apunte eta ahanzturak (1993), apailatu Euriaren eskuak (Alberdania, 1995) eta ezpainetaratu Kartapazioko poemak (1998). Bai, bai, bai. Eta haietatik hartutako poemaren bat kantatzen ari ginela iritsi zitzaizkigun orain hilabete batzuk, laztanen beroa bezala, Eguzkia ateri lehendabizi, Inoiz izan ez garenotan gero.

Eguzkia ateri, autoedizio formulapean iritsi ere eta opari. Ez dakit liburudendetan aukeran izango ote den, gogoz beterik dagoenarentzat hala ere, eskura du nahi izanez gero etxean dudan alea. Irakurtzekoa ezezik, ikustekoa baita. Amodiotsu diot, moñoñada bat egin du Linazasorok eta ohitura duenez, liburuaren gorputzaren jiran eztia bezalako hitz goxoez jantzia, haiku eran-edo olerki guztiak, “Igelaren ahoan/ Ilargiak/ Ostia bat dirudi”, opari-eskaintza biderkatzen duten hots atsegingarri eta gardenez, “Edanak gaude/ Sobera, maite./ Bihar atzo izanen da”, orrialde bakoitzak kandela piztuak balitu bezala.

Erein argitaletxearen eskutik dator, berriz, Inoiz izan ez garenotan olerki bilduma. Mundutik maitasunaren zentrora itzultzen dira Linazasororen bertso lerroak. Pozgarri haundi bat daukagu zain. Haiekin batera bizitzeko poemak dira eta haiekin hil. Sakona da dakarren erreztasuna, barea esaldien trinkotasuna, usaintsua kantuaren gose-egarria, moda apartekoa erritmoa hizkuntzak iratzarria. Poemaldi hagitz ederra.

Poema denda bat jarri beharko luke Karlos Linazasorok, Tolosan edo nahi duen herrian, eta behar-beharrezkoa bezala saltzetik atera bizimodua. Poema denda bat jarri beharko luke Linazasorok, ogigileak bezala, zapatarien gisa.

Azken kritikak

Maskara baten aitortza
Yukio Mishima

Ibai Atutxa Ordeñana

Emakume gaiztoak
Marilar Aleixandre

Jon Jimenez

Baserria (h)uz(s)ten
Oskar Gaztelu Bilbao

Maddi Galdos Areta

Animalia domestikoak
Esti Martinez

Irati Majuelo

Ni ez naiz hamalau
Karlos Linazasoro

Hasier Rekondo

Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide

Jon Martin-Etxebeste

Oso latza izan da
Xabier Mendiguren Elizegi

Mikel Asurmendi

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Jon Jimenez

Azpimarrak
Nerea Balda

Paloma Rodriguez-Miñambres

Su festak
Jon Urzelai Urbieta

Eneko Barberena

Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena

Ibon Egaña

Lurraz beste
Garazi Arrula Ruiz

Mikel Asurmendi

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Jon Jimenez

Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2023(e)ko iraila

2023(e)ko abuztua

2023(e)ko uztaila

2023(e)ko ekaina

2023(e)ko maiatza

2023(e)ko apirila

2023(e)ko martxoa

2023(e)ko otsaila

2023(e)ko urtarrila

2022(e)ko abendua

2022(e)ko azaroa

2022(e)ko urria

Hedabideak