kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Eguzkia ateri / Karlos Linazasoro / Erein, 2002

Esna amets egitea José Luis Padrón / Bilbao, 2002-08

“Niretzat, literatura, beste ezer baino gehiago, terapia bat da. Sendagaia. Nire kezkak eta obsesioak hustutzeko aurkitu dudan erarik eraginkorrena. Bizitzen laguntzen dit, bizirauten, eta neure burua hobeto ezagutzen. Literaturaren bidez, era berean, edertasuna eta harmonia lortu nahi nituzke; halako lotura guztizko bat naturaren eta bihotzaren artean, mundualdia eramangarriagoa egingo didana” idatzia utzi du Karlos Linazasoro (Tolosa, 1962) idazleak. Badaki ikasi egin behar dela bizitzen, gozatzen, sufritzen, bizirauten. Amets egiten. “Nik uste dut lo egin gabe ere egin behar dela amets; alegia, begiak ondo irekita dituzula. Idaztea, azken batean, horixe baita: esna amets egitea”. Horregatik, beharbada, igotzen zaigu bihotzeraino maitasun, eta harmonia, eta bake, eta natura olatu bat bere olerki lanak irakurtzen ditugun bakoitzean.

Irakurri dugu Udazkeneko karabana erratua (1991), jiratu ere Apunte eta ahanzturak (1993), apailatu Euriaren eskuak (Alberdania, 1995) eta ezpainetaratu Kartapazioko poemak (1998). Bai, bai, bai. Eta haietatik hartutako poemaren bat kantatzen ari ginela iritsi zitzaizkigun orain hilabete batzuk, laztanen beroa bezala, Eguzkia ateri lehendabizi, Inoiz izan ez garenotan gero.

Eguzkia ateri, autoedizio formulapean iritsi ere eta opari. Ez dakit liburudendetan aukeran izango ote den, gogoz beterik dagoenarentzat hala ere, eskura du nahi izanez gero etxean dudan alea. Irakurtzekoa ezezik, ikustekoa baita. Amodiotsu diot, moñoñada bat egin du Linazasorok eta ohitura duenez, liburuaren gorputzaren jiran eztia bezalako hitz goxoez jantzia, haiku eran-edo olerki guztiak, “Igelaren ahoan/ Ilargiak/ Ostia bat dirudi”, opari-eskaintza biderkatzen duten hots atsegingarri eta gardenez, “Edanak gaude/ Sobera, maite./ Bihar atzo izanen da”, orrialde bakoitzak kandela piztuak balitu bezala.

Erein argitaletxearen eskutik dator, berriz, Inoiz izan ez garenotan olerki bilduma. Mundutik maitasunaren zentrora itzultzen dira Linazasororen bertso lerroak. Pozgarri haundi bat daukagu zain. Haiekin batera bizitzeko poemak dira eta haiekin hil. Sakona da dakarren erreztasuna, barea esaldien trinkotasuna, usaintsua kantuaren gose-egarria, moda apartekoa erritmoa hizkuntzak iratzarria. Poemaldi hagitz ederra.

Poema denda bat jarri beharko luke Karlos Linazasorok, Tolosan edo nahi duen herrian, eta behar-beharrezkoa bezala saltzetik atera bizimodua. Poema denda bat jarri beharko luke Linazasorok, ogigileak bezala, zapatarien gisa.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak