kritiken hemeroteka

8.402 kritika

« | »

Eguzkia ateri / Karlos Linazasoro / Erein, 2002

Esna amets egitea José Luis Padrón / Bilbao, 2002-08

“Niretzat, literatura, beste ezer baino gehiago, terapia bat da. Sendagaia. Nire kezkak eta obsesioak hustutzeko aurkitu dudan erarik eraginkorrena. Bizitzen laguntzen dit, bizirauten, eta neure burua hobeto ezagutzen. Literaturaren bidez, era berean, edertasuna eta harmonia lortu nahi nituzke; halako lotura guztizko bat naturaren eta bihotzaren artean, mundualdia eramangarriagoa egingo didana” idatzia utzi du Karlos Linazasoro (Tolosa, 1962) idazleak. Badaki ikasi egin behar dela bizitzen, gozatzen, sufritzen, bizirauten. Amets egiten. “Nik uste dut lo egin gabe ere egin behar dela amets; alegia, begiak ondo irekita dituzula. Idaztea, azken batean, horixe baita: esna amets egitea”. Horregatik, beharbada, igotzen zaigu bihotzeraino maitasun, eta harmonia, eta bake, eta natura olatu bat bere olerki lanak irakurtzen ditugun bakoitzean.

Irakurri dugu Udazkeneko karabana erratua (1991), jiratu ere Apunte eta ahanzturak (1993), apailatu Euriaren eskuak (Alberdania, 1995) eta ezpainetaratu Kartapazioko poemak (1998). Bai, bai, bai. Eta haietatik hartutako poemaren bat kantatzen ari ginela iritsi zitzaizkigun orain hilabete batzuk, laztanen beroa bezala, Eguzkia ateri lehendabizi, Inoiz izan ez garenotan gero.

Eguzkia ateri, autoedizio formulapean iritsi ere eta opari. Ez dakit liburudendetan aukeran izango ote den, gogoz beterik dagoenarentzat hala ere, eskura du nahi izanez gero etxean dudan alea. Irakurtzekoa ezezik, ikustekoa baita. Amodiotsu diot, moñoñada bat egin du Linazasorok eta ohitura duenez, liburuaren gorputzaren jiran eztia bezalako hitz goxoez jantzia, haiku eran-edo olerki guztiak, “Igelaren ahoan/ Ilargiak/ Ostia bat dirudi”, opari-eskaintza biderkatzen duten hots atsegingarri eta gardenez, “Edanak gaude/ Sobera, maite./ Bihar atzo izanen da”, orrialde bakoitzak kandela piztuak balitu bezala.

Erein argitaletxearen eskutik dator, berriz, Inoiz izan ez garenotan olerki bilduma. Mundutik maitasunaren zentrora itzultzen dira Linazasororen bertso lerroak. Pozgarri haundi bat daukagu zain. Haiekin batera bizitzeko poemak dira eta haiekin hil. Sakona da dakarren erreztasuna, barea esaldien trinkotasuna, usaintsua kantuaren gose-egarria, moda apartekoa erritmoa hizkuntzak iratzarria. Poemaldi hagitz ederra.

Poema denda bat jarri beharko luke Karlos Linazasorok, Tolosan edo nahi duen herrian, eta behar-beharrezkoa bezala saltzetik atera bizimodua. Poema denda bat jarri beharko luke Linazasorok, ogigileak bezala, zapatarien gisa.

Azken kritikak

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Jon Jimenez

Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza

Nagore Fernandez

Zoo
Goiatz Labandibar

Asier Urkiza

Hetero
Uxue Alberdi

Joxe Aldasoro

Euri gorriaren azpian
Asier Serrano

Paloma Rodriguez-Miñambres

Galbahea
Gotzon Barandiaran

Mikel Asurmendi

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Irati Majuelo

Lagun minak
Jon Benito

Mikel Asurmendi

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Jon Jimenez

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Asier Urkiza

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Nagore Fernandez

Bihotz-museo bat
Leire Vargas

Bestiak Liburutegia

Rameauren iloba
Denis Diderot

Aritz Galarraga

Neska baten memoria
Annie Ernaux

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

2024(e)ko martxoa

2024(e)ko otsaila

2024(e)ko urtarrila

2023(e)ko abendua

Hedabideak