kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Eguzkia ateri / Karlos Linazasoro / Erein, 2002

Esna amets egitea José Luis Padrón / Bilbao, 2002-08

“Niretzat, literatura, beste ezer baino gehiago, terapia bat da. Sendagaia. Nire kezkak eta obsesioak hustutzeko aurkitu dudan erarik eraginkorrena. Bizitzen laguntzen dit, bizirauten, eta neure burua hobeto ezagutzen. Literaturaren bidez, era berean, edertasuna eta harmonia lortu nahi nituzke; halako lotura guztizko bat naturaren eta bihotzaren artean, mundualdia eramangarriagoa egingo didana” idatzia utzi du Karlos Linazasoro (Tolosa, 1962) idazleak. Badaki ikasi egin behar dela bizitzen, gozatzen, sufritzen, bizirauten. Amets egiten. “Nik uste dut lo egin gabe ere egin behar dela amets; alegia, begiak ondo irekita dituzula. Idaztea, azken batean, horixe baita: esna amets egitea”. Horregatik, beharbada, igotzen zaigu bihotzeraino maitasun, eta harmonia, eta bake, eta natura olatu bat bere olerki lanak irakurtzen ditugun bakoitzean.

Irakurri dugu Udazkeneko karabana erratua (1991), jiratu ere Apunte eta ahanzturak (1993), apailatu Euriaren eskuak (Alberdania, 1995) eta ezpainetaratu Kartapazioko poemak (1998). Bai, bai, bai. Eta haietatik hartutako poemaren bat kantatzen ari ginela iritsi zitzaizkigun orain hilabete batzuk, laztanen beroa bezala, Eguzkia ateri lehendabizi, Inoiz izan ez garenotan gero.

Eguzkia ateri, autoedizio formulapean iritsi ere eta opari. Ez dakit liburudendetan aukeran izango ote den, gogoz beterik dagoenarentzat hala ere, eskura du nahi izanez gero etxean dudan alea. Irakurtzekoa ezezik, ikustekoa baita. Amodiotsu diot, moñoñada bat egin du Linazasorok eta ohitura duenez, liburuaren gorputzaren jiran eztia bezalako hitz goxoez jantzia, haiku eran-edo olerki guztiak, “Igelaren ahoan/ Ilargiak/ Ostia bat dirudi”, opari-eskaintza biderkatzen duten hots atsegingarri eta gardenez, “Edanak gaude/ Sobera, maite./ Bihar atzo izanen da”, orrialde bakoitzak kandela piztuak balitu bezala.

Erein argitaletxearen eskutik dator, berriz, Inoiz izan ez garenotan olerki bilduma. Mundutik maitasunaren zentrora itzultzen dira Linazasororen bertso lerroak. Pozgarri haundi bat daukagu zain. Haiekin batera bizitzeko poemak dira eta haiekin hil. Sakona da dakarren erreztasuna, barea esaldien trinkotasuna, usaintsua kantuaren gose-egarria, moda apartekoa erritmoa hizkuntzak iratzarria. Poemaldi hagitz ederra.

Poema denda bat jarri beharko luke Karlos Linazasorok, Tolosan edo nahi duen herrian, eta behar-beharrezkoa bezala saltzetik atera bizimodua. Poema denda bat jarri beharko luke Linazasorok, ogigileak bezala, zapatarien gisa.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak