kritiken hemeroteka

8.475 kritika

« | »

Des egiten / Ione Gorostarzu / Elkar, 2012

Des egiten Adriano de Mata / hirinet.net, 2013-03-25

Poesia-liburu batekin gatozkizue oraingoan: des egiten, Ione Gorostartzu idazle gaztearen estreinako liburuarekin, hain zuzen ere. Lehenik eta behin, ezin esan liburua gai bakarrari buruzkoa denik, askotariko gaiak baitarabiltza idazleak, era naturalean erabili ere: emetasuna, emakume izatea, ametsak, bizitza eta heriotza, maitasuna, zoriontasuna, denboraren iragana, sexualitatea…

Liburu hau edonorentzat da egokia, bai poesiazale amorratuentzat, bai poesiarik irakurtzeko ohiturarik ez dutenentzat. Guk, bereziki, bigarren horiei gomendatzen diegu. Izan ere, ezin aproposagoa da olerkiaren eremuan lehen aldiz barneratzeko: poema laburrak, mezu zuzenak, baliabide bikainak… gozatzeari utzi gabe erraz ulertzeko modukoak denak.

Poemak, beren laburrean, indarrez beterik daude. Zuriuneek eta hutsuneek ere indar berezia dute, esanahiz gainezka datoz, barru-barruan sentiarazi egiten digute. Hori dela eta, zail izan behar du ozen irakurtzeak, baina arazorik ez dugu izango geure kabuz irakurtzen bagabiltza. Bestalde, gozatu egingo dugu bai sorrarazitako irudiekin, bai ustekabeko amaierekin, pentsarazten diguten horiekin, alegia. Ionek euskal sen ikaragarria agertzen du, eta hitz zein soinuekin jolasean dabilenean igartzen da; esaterako, poema honetan: “Bizitzaz idatzi. Idatziaz, bizi. / Bizitzeko idatzi. Idazteko bizi. / Bizitua idatzi. Idatzia, bizi. / Bizitzatik idatzi. Idaztetik bizi. / Bizi. Idatzi”. Edota beste honetan: “Batzuetan sobera dira hitzak ere / aski onomatopeiak / aski monosilaboak / unerik gozoenetan / Ez da behar elkar-hizketarik / aski elkar-maita / elkar-fereka / elkarrez gainezka”.

Nahi izanez gero, arin irakur daiteke liburua. Baina egokiena, gure ustez, poliki eta patxadaz irakurtzea da, ahalik eta gehien gozatuko badugu: irakurri, liburua itxi, hausnartu. Liburu onak behin eta berriz irakurtzea komeni omen da; poesiaz ari garelarik, aldiz, zer esanik ez: irakurraldi bakoitzean beste zentzu bat sumatuko baitugu, aurretik igarri ere ez dugun beste esanahi bat.

Azken kritikak

Zero
Aitor Zuberogoitia

Amaia Alvarez Uria

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Aiora Sampedro

Carvalho Euskadin
Jon Alonso

Mikel Asurmendi

Egurats zabaletako izendaezinak
Rakel Pardo Perez

Jon Jimenez

Antropozenoren nostalgia
Patxi Iturregi

Asier Urkiza

Barrengaizto
Beatrice Salvioni

Nagore Fernandez

Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Lautadako mamua
Xabier Montoia

Aiora Sampedro

Berbelitzen hiztegia
Anjel Lertxundi

Mikel Asurmendi

Haize beltza
Amaiur Epher

Jon Jimenez

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Asier Urkiza

Girgileria
Juana Dolores

Nagore Fernandez

Berlin Alerxanderplatz
Alfred Döblin

Aritz Galarraga

Teatro-lanak
Rosvita

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

2024(e)ko maiatza

2024(e)ko apirila

Hedabideak