« Pozoia darama, gezian darama | Kristalezko begi bat »
Des egiten / Ione Gorostarzu / Elkar, 2012
Des egiten Adriano de Mata / hirinet.net, 2013-03-25
Poesia-liburu batekin gatozkizue oraingoan: des egiten, Ione Gorostartzu idazle gaztearen estreinako liburuarekin, hain zuzen ere. Lehenik eta behin, ezin esan liburua gai bakarrari buruzkoa denik, askotariko gaiak baitarabiltza idazleak, era naturalean erabili ere: emetasuna, emakume izatea, ametsak, bizitza eta heriotza, maitasuna, zoriontasuna, denboraren iragana, sexualitatea…
Liburu hau edonorentzat da egokia, bai poesiazale amorratuentzat, bai poesiarik irakurtzeko ohiturarik ez dutenentzat. Guk, bereziki, bigarren horiei gomendatzen diegu. Izan ere, ezin aproposagoa da olerkiaren eremuan lehen aldiz barneratzeko: poema laburrak, mezu zuzenak, baliabide bikainak… gozatzeari utzi gabe erraz ulertzeko modukoak denak.
Poemak, beren laburrean, indarrez beterik daude. Zuriuneek eta hutsuneek ere indar berezia dute, esanahiz gainezka datoz, barru-barruan sentiarazi egiten digute. Hori dela eta, zail izan behar du ozen irakurtzeak, baina arazorik ez dugu izango geure kabuz irakurtzen bagabiltza. Bestalde, gozatu egingo dugu bai sorrarazitako irudiekin, bai ustekabeko amaierekin, pentsarazten diguten horiekin, alegia. Ionek euskal sen ikaragarria agertzen du, eta hitz zein soinuekin jolasean dabilenean igartzen da; esaterako, poema honetan: “Bizitzaz idatzi. Idatziaz, bizi. / Bizitzeko idatzi. Idazteko bizi. / Bizitua idatzi. Idatzia, bizi. / Bizitzatik idatzi. Idaztetik bizi. / Bizi. Idatzi”. Edota beste honetan: “Batzuetan sobera dira hitzak ere / aski onomatopeiak / aski monosilaboak / unerik gozoenetan / Ez da behar elkar-hizketarik / aski elkar-maita / elkar-fereka / elkarrez gainezka”.
Nahi izanez gero, arin irakur daiteke liburua. Baina egokiena, gure ustez, poliki eta patxadaz irakurtzea da, ahalik eta gehien gozatuko badugu: irakurri, liburua itxi, hausnartu. Liburu onak behin eta berriz irakurtzea komeni omen da; poesiaz ari garelarik, aldiz, zer esanik ez: irakurraldi bakoitzean beste zentzu bat sumatuko baitugu, aurretik igarri ere ez dugun beste esanahi bat.
Ele eta hitz. Ahoz eta idatziz
Jose Angel Irigaray
Asier Urkiza
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Nagore Fernandez
Bisita
Mikel Pagadi
Jon Jimenez
Hamlet
William Shakespeare
Aritz Galarraga
Hau ez da gerra bat
Mikel Ayllon
Hasier Rekondo
Feminismo zuriaren aurka
Rafia Zakaria
Jon Martin-Etxebeste
Dimisioa
Juan Luis Zabala
Mikel Asurmendi
Hetero
Uxue Alberdi
Irati Majuelo
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
Amaia Alvarez Uria
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Patxi Larrion
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro