« Begiak eranzten | Poetaren barneko 1001 animalia »
Izen bereziak / Modesto Arrieta / Erein, 2011
Ifrentzuak Javier Rojo / El Correo, 2012-01-21
Juan Modesto Arrieta Donostiako Irakasle Eskolan matematika irakaslea izan da, erretiroa hartu aurretik. Eta erretiroarekin batera aurretik zetorkion afizioan sakontzeko asmoa erakutsi du Izen bereziak izenburuko liburu hau plazaratzerakoan, narrazio liburu hau baita idazleak argitara ematen duen lehenengoa. Narrazio liburu honetan agertzen diren testuak 1999tik 2009ra bitartean idatziak izan dira, lanak uzten zion aisialdian, oporretan alegia. Beraz, Juan Modesto Arrietarekin helduaroan literaturaren mundura hurbildu den idazlearen kasu berri bat topatzen dugu. Kasu honetan bere lanbidea, matematika irakaslea izatea, eta bere afizioa, ipuin-idazlea, ez datoz bat, eta bitxitasuna areagotu egiten du. Edonola ere, orain arte idazle afizionatua, “amateurra” esanahirik hoberenean, izan bada ere, esan behar da idazle interesgarri baten aurrean gaudela, eta horren froga dira bere ipuin batzuek jaso dituzten sariak.
Idazleak istorio hauetan errealitatearen beste aldea erakusteko ahalmena azaltzen du, bai gertakari itxuraz arruntaren ifrentzuan dagoena erakutsiz, bai batere eredugarriak ez diren pertsonaia batzuen presentzia narrazioaren lehenengo planoan jarriz. Gaitasuna du zertzelada pare batekin pertsonaia deskribatzeko, eta, narrazio laburretan pertsonaiaren izaeran sakontzeko bide handirik ez badago ere, gainetik azaldutako pertsonaia horiek ez dira eskema huts horretan geratzen. Pertsonaiaren ezaugarririk nabarmenean osorik deskribatuta geratzen dira pertsonaiok. Ohikoak direnak beste perspektiba batetik azaldutakoan, gertakariak absurdoaren mugetan geratzen dira, ohiko itxura galtzean zentzua ere galduko balute bezala. Eta ikuspuntu desberdin honekin batera ironia ere lagungarri zaio idazleari istorioari interes berezia eransteko. Ironia da nagusi, adibidez, batere eredugarriak ez diren pertsonaiei protagonistaren papera ematen dienean: pertsonaiok erakusten duten itxuraren atzean alde ezkutua dute, eta alde ezkutu horrek osatzen du pertsonaiaren benetako izaera.
Liburuaren izenburuak adierazten duenez, idazleak arreta jartzen du pertsonaien izen berezien gainean, izena eta izana bat eginda agertzen direlarik. Patu moduko bat bezala agertzen da orduan izenaren jabe izatea eta patu horri erantzun beharko lioke pertsonaiak. Idazlearen lehenengo liburua da hau, baina dudarik gabe eskarmentudun idazlea da Juan Modesto Arrieta.
Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga
Jon Jimenez
Reset
Aitziber Etxeberria
Mikel Asurmendi
Baden verboten
Iker Aranberri
Jose Luis Padron
Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza
Jon Jimenez
Iragan atergabea
Julen Belamuno
Hasier Rekondo
Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban
Mikel Asurmendi
Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz
Gorka Bereziartua Mitxelena
Juana
Jon Artano Izeta
Mikel Asurmendi
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Jon Jimenez
Simulakro bat
Leire Ugadi
Maddi Galdos Areta
Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu
Ibon Egaña
Kontra
Ane Zubeldia Magriñá
Paloma Rodriguez-Miñambres
Patrizioak eta plebeioak
Kepa Altonaga
Mikel Asurmendi
Turismo hutsala
Fito Rodriguez
Asel Luzarraga