kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Izen bereziak / Modesto Arrieta / Erein, 2011

Ifrentzuak Javier Rojo / El Correo, 2012-01-21

Juan Modesto Arrieta Donostiako Irakasle Eskolan matematika irakaslea izan da, erretiroa hartu aurretik. Eta erretiroarekin batera aurretik zetorkion afizioan sakontzeko asmoa erakutsi du Izen bereziak izenburuko liburu hau plazaratzerakoan, narrazio liburu hau baita idazleak argitara ematen duen lehenengoa. Narrazio liburu honetan agertzen diren testuak 1999tik 2009ra bitartean idatziak izan dira, lanak uzten zion aisialdian, oporretan alegia. Beraz, Juan Modesto Arrietarekin helduaroan literaturaren mundura hurbildu den idazlearen kasu berri bat topatzen dugu. Kasu honetan bere lanbidea, matematika irakaslea izatea, eta bere afizioa, ipuin-idazlea, ez datoz bat, eta bitxitasuna areagotu egiten du. Edonola ere, orain arte idazle afizionatua, “amateurra” esanahirik hoberenean, izan bada ere, esan behar da idazle interesgarri baten aurrean gaudela, eta horren froga dira bere ipuin batzuek jaso dituzten sariak.

Idazleak istorio hauetan errealitatearen beste aldea erakusteko ahalmena azaltzen du, bai gertakari itxuraz arruntaren ifrentzuan dagoena erakutsiz, bai batere eredugarriak ez diren pertsonaia batzuen presentzia narrazioaren lehenengo planoan jarriz. Gaitasuna du zertzelada pare batekin pertsonaia deskribatzeko, eta, narrazio laburretan pertsonaiaren izaeran sakontzeko bide handirik ez badago ere, gainetik azaldutako pertsonaia horiek ez dira eskema huts horretan geratzen. Pertsonaiaren ezaugarririk nabarmenean osorik deskribatuta geratzen dira pertsonaiok. Ohikoak direnak beste perspektiba batetik azaldutakoan, gertakariak absurdoaren mugetan geratzen dira, ohiko itxura galtzean zentzua ere galduko balute bezala. Eta ikuspuntu desberdin honekin batera ironia ere lagungarri zaio idazleari istorioari interes berezia eransteko. Ironia da nagusi, adibidez, batere eredugarriak ez diren pertsonaiei protagonistaren papera ematen dienean: pertsonaiok erakusten duten itxuraren atzean alde ezkutua dute, eta alde ezkutu horrek osatzen du pertsonaiaren benetako izaera.

Liburuaren izenburuak adierazten duenez, idazleak arreta jartzen du pertsonaien izen berezien gainean, izena eta izana bat eginda agertzen direlarik. Patu moduko bat bezala agertzen da orduan izenaren jabe izatea eta patu horri erantzun beharko lioke pertsonaiak. Idazlearen lehenengo liburua da hau, baina dudarik gabe eskarmentudun idazlea da Juan Modesto Arrieta.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak