kritiken hemeroteka

8.528 kritika

« | »

Scanner / Leire Bilbao / Susa, 2011

Loturetan sakonduz Javier Rojo / El Correo, 2011-10-22

Scanner izenburua daraman liburu honek bigarren mugarria jartzen du Leire Bilbaok poesiaren alorrean egin duen ibilbidean, 2006an argitaratu zuen Ezkatak izenburuko haren ondorengoa. Liburu honetan agertzen diren poemak zuzenak dira, eta normalean lirikotasunarekin erlazionatzen den hizketatik urruntzen dira bertoko lerroak. Izan ere, lirikotasunaren izenpean askotan postromantizismo moduko bat ezkutatzen da, eta estiloaz behintzat, hemengo poemek ez dirudite zerikusi handirik dutenik postromantizismoarekin.

Liburu honetan argitaratzen diren poemak sei sailetan antolatuta daude, antolamendu horren oinarrian giak daudelarik. Poema batzuetan, Amaz erditu naiz deitzen den sailekoetan, agertzen zaigun gai ardatz hori amarekiko harremanean aurkitu ahal dugu. Poetak bere burua ikusten du islatuta amaren irudian, eta antzekotasunak eta desberdintasunak kontuan hartuta, bere identitateari buruzko hausnarketan aritzen da. Izan ere, bera eta ama izaki desberdinak izanik, badago hari bat biak lotzen dituena, eta lotura hori funtsezkoa da subjektu poetikoarentzat. Harantzago joan gintezke harreman honetan eta amaren eta alabaren arteko erlazioa klabe sinbolikoan uler liteke.

Beste poema batzuek gorputza dute hizpide. Alde honetatik deigarriak dira Galdera bat da gorputza saileko poemak, eta esanguratsua sail horretarako hautatu duen hitza, “galdera” alegia. Sentsazio fisikoez hitz egiten dute eta gizakiaren gorpuztasunean ezkontzea dute helburu. Batzuetan sentsualitate handiko poemak izatera heltzen dira. Eta gizakiaren gorpuztasunaz aritzean animalien irudiak agertzen zaizkigu askotan, gorpuztasun horretan gizakiaren animaliatasuna ere aurkituko balitz bezala. Leire Bilbaok bere poesia egiteko irudien iturria hurbileko munduan aurkitzen du, eguneroko gauza arruntetan bilatzen baititu sinboloaren mailara igotzen saiatzen den objektuak. Eta batzuetan objektu horien erabilera kontuan hartuta, irudien erabilerak surrealismo ukitu baten aztarnak uzten ditu: “belarra atera zaio etxeko sofari” bezalako lerroak idazten ditu Bilbaok (bide batez esanda, Tom Waits-en kantu baten oihartzunak dakartzana).

Edonola ere, liburuan nagusitzen den sentimendua, batzuetan ezkutuan besteetan agerian, arroztasuna da. Bizitza mundu ezezagun batean zehar egindako bidaia izango balitz bezala, izakiak umezurtz aurkitzen dira. Hortik amari lotzen dion haria indartu beharra.

Azken kritikak

Izena eta izana
Jon Gerediaga

Asier Urkiza

Amok
Stefan Zweig

Nagore Fernandez

Auzo madarikatua
Felix Urabayen

Jon Jimenez

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Amaia Alvarez Uria

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Joxe Aldasoro

Bisita
Mikel Pagadi

Mikel Asurmendi

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak