kritiken hemeroteka

8.496 kritika

« | »

Scanner / Leire Bilbao / Susa, 2011

Loturetan sakonduz Javier Rojo / El Correo, 2011-10-22

Scanner izenburua daraman liburu honek bigarren mugarria jartzen du Leire Bilbaok poesiaren alorrean egin duen ibilbidean, 2006an argitaratu zuen Ezkatak izenburuko haren ondorengoa. Liburu honetan agertzen diren poemak zuzenak dira, eta normalean lirikotasunarekin erlazionatzen den hizketatik urruntzen dira bertoko lerroak. Izan ere, lirikotasunaren izenpean askotan postromantizismo moduko bat ezkutatzen da, eta estiloaz behintzat, hemengo poemek ez dirudite zerikusi handirik dutenik postromantizismoarekin.

Liburu honetan argitaratzen diren poemak sei sailetan antolatuta daude, antolamendu horren oinarrian giak daudelarik. Poema batzuetan, Amaz erditu naiz deitzen den sailekoetan, agertzen zaigun gai ardatz hori amarekiko harremanean aurkitu ahal dugu. Poetak bere burua ikusten du islatuta amaren irudian, eta antzekotasunak eta desberdintasunak kontuan hartuta, bere identitateari buruzko hausnarketan aritzen da. Izan ere, bera eta ama izaki desberdinak izanik, badago hari bat biak lotzen dituena, eta lotura hori funtsezkoa da subjektu poetikoarentzat. Harantzago joan gintezke harreman honetan eta amaren eta alabaren arteko erlazioa klabe sinbolikoan uler liteke.

Beste poema batzuek gorputza dute hizpide. Alde honetatik deigarriak dira Galdera bat da gorputza saileko poemak, eta esanguratsua sail horretarako hautatu duen hitza, “galdera” alegia. Sentsazio fisikoez hitz egiten dute eta gizakiaren gorpuztasunean ezkontzea dute helburu. Batzuetan sentsualitate handiko poemak izatera heltzen dira. Eta gizakiaren gorpuztasunaz aritzean animalien irudiak agertzen zaizkigu askotan, gorpuztasun horretan gizakiaren animaliatasuna ere aurkituko balitz bezala. Leire Bilbaok bere poesia egiteko irudien iturria hurbileko munduan aurkitzen du, eguneroko gauza arruntetan bilatzen baititu sinboloaren mailara igotzen saiatzen den objektuak. Eta batzuetan objektu horien erabilera kontuan hartuta, irudien erabilerak surrealismo ukitu baten aztarnak uzten ditu: “belarra atera zaio etxeko sofari” bezalako lerroak idazten ditu Bilbaok (bide batez esanda, Tom Waits-en kantu baten oihartzunak dakartzana).

Edonola ere, liburuan nagusitzen den sentimendua, batzuetan ezkutuan besteetan agerian, arroztasuna da. Bizitza mundu ezezagun batean zehar egindako bidaia izango balitz bezala, izakiak umezurtz aurkitzen dira. Hortik amari lotzen dion haria indartu beharra.

Azken kritikak

Zuzi iraxegia
Amaia Alvarez Uria

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

O.ten gaztaroa neurtitzetan
Arnaud Oihenart

Gorka Bereziartua Mitxelena

Ez-izan
Jon K. Sanchez

Aiora Sampedro

Pleibak
Miren Amuriza

Jon Jimenez

Ehun zaldi trostan
Ainhoa Urien

Asier Urkiza

Oroi garen oro
Beatriz Chivite

Nagore Fernandez

Jakintzaren arbola
Pio Baroja

Aritz Galarraga

Antropozenoaren nostalgia
Patxi Iturregi

Hasier Rekondo

Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga

Mikel Asurmendi

Baden Verboten
Iker Aranberri

Paloma Rodriguez-Miñambres

Ezer ez dago utzi nuen lekuan
Itziar Otegi

Mikel Asurmendi

Dolu-egunerokoa
Roland Barthes

Asier Urkiza

Guardasol gorria
Lutxo Egia

Nagore Fernandez

Zero
Aitor Zuberogoitia

Jon Jimenez

Artxiboa

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

2024(e)ko ekaina

Hedabideak