« Malekoitik begira | Zoritxarreko biografia »
Scanner / Leire Bilbao / Susa, 2011
Loturetan sakonduz Javier Rojo / El Correo, 2011-10-22
Scanner izenburua daraman liburu honek bigarren mugarria jartzen du Leire Bilbaok poesiaren alorrean egin duen ibilbidean, 2006an argitaratu zuen Ezkatak izenburuko haren ondorengoa. Liburu honetan agertzen diren poemak zuzenak dira, eta normalean lirikotasunarekin erlazionatzen den hizketatik urruntzen dira bertoko lerroak. Izan ere, lirikotasunaren izenpean askotan postromantizismo moduko bat ezkutatzen da, eta estiloaz behintzat, hemengo poemek ez dirudite zerikusi handirik dutenik postromantizismoarekin.
Liburu honetan argitaratzen diren poemak sei sailetan antolatuta daude, antolamendu horren oinarrian giak daudelarik. Poema batzuetan, Amaz erditu naiz deitzen den sailekoetan, agertzen zaigun gai ardatz hori amarekiko harremanean aurkitu ahal dugu. Poetak bere burua ikusten du islatuta amaren irudian, eta antzekotasunak eta desberdintasunak kontuan hartuta, bere identitateari buruzko hausnarketan aritzen da. Izan ere, bera eta ama izaki desberdinak izanik, badago hari bat biak lotzen dituena, eta lotura hori funtsezkoa da subjektu poetikoarentzat. Harantzago joan gintezke harreman honetan eta amaren eta alabaren arteko erlazioa klabe sinbolikoan uler liteke.
Beste poema batzuek gorputza dute hizpide. Alde honetatik deigarriak dira Galdera bat da gorputza saileko poemak, eta esanguratsua sail horretarako hautatu duen hitza, “galdera” alegia. Sentsazio fisikoez hitz egiten dute eta gizakiaren gorpuztasunean ezkontzea dute helburu. Batzuetan sentsualitate handiko poemak izatera heltzen dira. Eta gizakiaren gorpuztasunaz aritzean animalien irudiak agertzen zaizkigu askotan, gorpuztasun horretan gizakiaren animaliatasuna ere aurkituko balitz bezala. Leire Bilbaok bere poesia egiteko irudien iturria hurbileko munduan aurkitzen du, eguneroko gauza arruntetan bilatzen baititu sinboloaren mailara igotzen saiatzen den objektuak. Eta batzuetan objektu horien erabilera kontuan hartuta, irudien erabilerak surrealismo ukitu baten aztarnak uzten ditu: “belarra atera zaio etxeko sofari” bezalako lerroak idazten ditu Bilbaok (bide batez esanda, Tom Waits-en kantu baten oihartzunak dakartzana).
Edonola ere, liburuan nagusitzen den sentimendua, batzuetan ezkutuan besteetan agerian, arroztasuna da. Bizitza mundu ezezagun batean zehar egindako bidaia izango balitz bezala, izakiak umezurtz aurkitzen dira. Hortik amari lotzen dion haria indartu beharra.
Mendeku eskubidea
Ernesto Prat Urzainki
Jon Jimenez
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Asier Urkiza
Rifqa
Mohammed el-Kurd
Ibon Egaña
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Paloma Rodriguez-Miñambres
Mesfida zaitez
Bea Salaberri
Mikel Asurmendi
Gurpilak
Eztizen Artola Iturrate
Irati Majuelo
Argialdiak
Miriam Luki
Ainhoa Aldazabal Gallastegui
Leiho bat bihotzean
Aintzane Galardi
Paloma Rodriguez-Miñambres
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Asier Urkiza
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Nagore Fernandez
Herriaren hezkuntza eta demokrazia
Nadezhda Krupskaia
Jon Jimenez
Sinposioa
Platon
Aritz Galarraga
Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola
Joxe Aldasoro
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Mikel Asurmendi