« Zeru ilunaren edertasuna | Galderez beteriko orgak »
Zamaontzia / Iñigo Aranbarri / Susa, 2011
Isildutako minak Javier Rojo / El Correo, 2011-10-01
Alaba batek aitari hitz egiten dio. Aspaldiko hainbat gauzari buruz kargu hartzen dio, hitz mingarrien bidez. Halaxe labur liteke Iñigo Aranbarriren Zamaontzia izenburuko nobelan agertzen dena, laburpen honek idazleak liburuan benetan eskaintzen duena faltsutuko ez balu. Itxuraz, alabak, Nerea izeneko emakumeak, aitari hainbat urte lehenago gertatutako gauza batzuk gogorarazten dizkio. Nola gaixorik zegoen amak etxea utzi eta Ingalaterrara joan ondoren, aita eta alaba aitona Mateoren etxera doazen bizitzera. Nola gertakari honek bakardadera bultzatu zuen orduan nerabea zen neska, bere ohiko bizitokitik aldenduta institutuko kideekin zituen harremanak laxatzen ziren bitartean. Nola aitonarekin harreman berezia eraiki zuen. Eta nola aitonak historia berezia zuen atzean. Hori guztia agertzen zaigu azalduta testuan Nerearen hitzetan, aitari zuzentzen zaiolarik. Aitaren erantzunik, ordea, ez dago. Aspaldiko kontuak, urteetan gordetako minak, esan gabe geratu zirenak plazaratzen dira liburuan, eta argumentua bi anekdota nagusiren gainean osatzen da. Alde batetik, zamaontziaren istorioa dugu, tripulazioa barruan duelarik armadoreak Abran abandonatzen duena. Tripulazio kideak isolaturik geratzen dira portu arrotz batean, beraiekin zer gertatuko den zain. Denak herriratzen dituzte, bat izan ezik, akats burokratiko batengatik. Beste aldetik, berriz, aitonaren istorioa dugu. Familietan ezkutuan gorde nahi diren kontu itxuraz lotsagarriengatik bi aldiz lapurtutako umea izan zen gizona, bere erroak zeintzuk diren jakin ere ez dakiena.
Bakardadeaz eta batez ere abandonuaz hitz egiten digun nobela da Iñigo Aranbarrik plazaratu duena. Bertan idazleak abildade berezia izan du: anekdotak sinboloaren mailara jasotzen jakin du, baina anekdota moduan duten balioari uko egin gabe, zamaontzia lekuko. Zamaontziaren istorioa argumentuan funtzionatzen duen osagaia da; baina portu arrotz batean abandonaturik uzten duten itsasontzi hori existentziaren metafora bihurturik agertzen zaigu, Julio Cortazarren Los premios hartan agertzen zen bidaiaren kontrapuntua.
Maskara baten aitortza
Yukio Mishima
Ibai Atutxa Ordeñana
Emakume gaiztoak
Marilar Aleixandre
Jon Jimenez
Baserria (h)uz(s)ten
Oskar Gaztelu Bilbao
Maddi Galdos Areta
Animalia domestikoak
Esti Martinez
Irati Majuelo
Ni ez naiz hamalau
Karlos Linazasoro
Hasier Rekondo
Ura saltoka
Juan Kruz Igerabide
Jon Martin-Etxebeste
Oso latza izan da
Xabier Mendiguren Elizegi
Mikel Asurmendi
Su festak
Jon Urzelai Urbieta
Jon Jimenez
Azpimarrak
Nerea Balda
Paloma Rodriguez-Miñambres
Su festak
Jon Urzelai Urbieta
Eneko Barberena
Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena
Ibon Egaña
Lurraz beste
Garazi Arrula Ruiz
Mikel Asurmendi
Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte
Jon Jimenez
Cayo Hueso
Oihane Amantegi Uriarte
Mikel Asurmendi