susa | literaturaren zubitegia | literatur emailuak | armiarma | klasikoak | aldizkarien gordailua | basquepoetry | euskarari ekarriak

« Literatur geografia | Abel eta gu langarretan barna »

Pulp / Charles Bukowski (Josu Lartategi) / Txalaparta, 2002

Erdi ametsetan Igor Estankona / Deia, 2002-05-10

Bizitzaren absurduaz gogoeta egiteko balio dio Bukowskyri pertsonaiak. Erdi ametsetan balego bezala aurkezten du, gainera. Azken urteetan burua beste nonbaitean zuelarik idatzitako nobela hau berrespen bat da. “Hortxe uzten zaituztet, mundu zikin horretan” esanez bezala joan zen autore estatu batuarra. Alokairua ordaintzeko idatzi zituen liburuen artean sailkatu izan du bat baino gehiagok “Pulp”, baina uste dut adarjotzaile bikain honek horrelakoetan ukitzen zuela hatzamar puntekin idaztearen, eta beraz irakurtzearen, gorengo estadioa. “Stablishment”aren aurka agertu izan diren amerikar autoreen artean ez dakit ba ez ote zen bera izan duinena, zintzoena.

Alkohol eta matxismo puntu nazkagarridun pertsonaia aurkezten digu Bukowskyk. Gainera bereziki tristea gertatzen da darabilen prepotentzia. Eta hain zuzen horregatik edo batek daki zergatik —giza harremanak konplikatuak dira, sano— ezin izan dut eragotzi berarenganako txera: iluntasun hori, kontatzeko modu gordin hori, lurra jota dagoen detektibe pribatua… Belanek kolpeka tratatzen duen munduaren aurrean ez dauka, itxura batean, defenditzeko beste modurik. Bukowskyren narrazioetan ohikoa da errealitateak gainezka egitea eta zoramena, gogorkeria zein drogak izatea aterabidea. Ez dira, hala ere, moralinarik gabeko istorioak. Erraza da mezurik ez daukala esan eta liburua apalera itzultzea, baina sakonagoa da guztia.

Auto batek zapalduta hilurren doan muskerraren antzeko mezu gris batek gurutzatzen du liburua. Ezelango ardura etiko barik bizitzaren errekan behera gure burua abandonatzeko dugun eskubideaz ari da, nik uste, askotan. Bestela ere inozoen kontua litzateke boterearen eta patuaren eta diruaren eta hoien guztien zaldiak otzantzen saiatzea. Inoiz ez dute utziko Belane bat, edo zu edo nilako bat, zaldira hurbildu ere egiten. Horregatik kantatzen dio vodkarekin bere buruaz beste astiro egiten ari den tipo bati. Baina Bukowskyk ez dio inoiz uko egin gauzak eder deskribatzeari eta ingelesa trauskiltzeari. Batzutan hizkuntza bera egoeraren absurduari egokitzeko ahalegina egin behar da, are absurduagoa litzatekeelako kanonak jarraitzea gizatasunaren kodeak galdu dituen Los Angeles batean. Eta horrela iristen da irakurlea azken orrialdera. Eta ez daki nor madarikatu.