« Euskararen naufragoak | Ilusioak eta etsipenak »
3 Mariak / Arantxa Urretabizkaia / Erein, 2010
Ez dok/n hiru Ainara Maia / Gara, 2011-01-21
Zer egin du bizitzak gurekin? Hori galdetuz batera itxi dut liburua, desilusio pittin batekin, nire oroitzapenak buruan eta urte berri honetako nire amets zahar berrituak eta asmo berriak buru-bihotzean. Zer egin du bizitzak nirekin? Zer egin iraganak harrapa ez nazan gutunak ireki ere egiten ez eta maitasunezko eskutitzek inor hunkitzen ez duten garaiotan?
Milurteko berrian bizitza berriari ekin diote gaztetako hiru lagunek, iraganeko promesari uko eginez, eta horregatik espero ez nuen amaiera aurkitu dut eleberriaren amaiera aldera. Izan ere, liburuaren azaleko izenburuari kasu eginez beste bukaera bat espero bainuen, eta halako sentikizun gazi-gozo bat utzi dit bihotzean. Liburuan itsasoa eta maitasuna sentitu ditut, biek erosionatzen dute gure arima triste itxaropentsua, tristuratik alaitasunera bide luzea baitago.
2000. urte berria atzoko etorkizuna bilakatuz jadanik gazte ez diren laurogei urteko gazteek bizitza berri bati ekiteko eskubidea aldarrikatzen dute: txikitako Txuri, Gorri eta Handi dira oraindik, eta bakoitzak bere bizitza egin duen arren, iraganeko oroitzapenen gainean aurrera segitu nahi dute orainean, atzoko etorkizunean. Ez dok hiru, baina ez da malefizio. Bi gabe ez dago hiru, baina bi badira behintzat, eta bizitzak bigarren aukerarik gutxitan ematen duelako, ematen duenean bi eskuekin fuerte kontu behar zaio, adinari erreparatu gabe, bizitza berri bati ekiteko erreparorik gabe.
Hendaia aldetik Hondarribian irudikatu dut liburuaren istorio xamur hunkigarri irakurterraza. Han garai batean denek ezagutzen zuten elkar ezizenarengatik, eta Hegaluxearen alargunak bizimodua aldatzen du bere txikitako lagun Gorri agertu ondoren. Elkarrekin bizitzen jartzen dira, eta hirugarren txikitako lagunaren bila hasten, Handiren bila, txikitan elkarrengandik banandu aurretik elkarri agindu ziotena gogoan: handitzean elkarrekin bizitzea.
Txikitan denok izaten baitugu, nik uste, desio hori handi izango garenerako: elkar maite dugunok elkarrekin segitzea. Ametsak beti amets, baina bizitza etengabeko galtzea, kentzea, erosionatzea, banantzea delako, bihotza hausten zaigu aita eta ama hiltzean, maitasunean nahiz adiskidetasunean ezetza jasotzean, esate baterako. Maitasunak ez baitu ezetzik onartzen.
Gezurtia da memoria, eta bihotz hauts egina alaitzeko pittin bat, oroitzapenak biltzen ditugu, lore lehorrak bailiran gure arima hornitzen. Hori esaten digu behintzat Txurik, hiru emakumeetako batek, narratzaile eta protagonistak, eta horregatik Gorrik oroitzapenak asmo berriengatik aldatu nahi ditu, atzokoa etorkizun bilakatu. Eta Handik beharbada Madrilgo zaharren egoitza dotore batetik gutun itxietan bidaltzen dizkie milurte berri honetako bere desioak txikitako bere bi lagunei. Zein desio ote dira? Urte berriko desioak ez omen dira inori kontatu behar betetzea nahi bada, eta horregatik Arantxa Urretabizkaiak eleberri bikain eta biribil honetako adiskideen istorio hau irekirik uzten du. Urte berriko desio eta amets horiek bete daitezen.
Urte berriko nire ametsak eta asmoak bete daitezen. Bizitza osoa aurrean dugula esan dit eleberriko protagonistak, eta orduan nire bihotzeko pertsona guztiez oroitu naiz, nahiz eta hitzez ez adierazi maite ditudala, nahiz eta lagun mina niri begietara begiratzearen beldur izan, nahiz eta bizitzak ni mututu. Ni beti ibili naiz lagunei ezinegonak aurrezten, askotan alferrikakoa baita emozioei hitzak jartzea, maitasunak sortzen dituen minak kontatzea. Niri ere erantzun aproposak gerora bururatzen zaizkit, beranduegi denean, baina pozten naiz besteen pozaz. Esan ohi da ezkontza eguna dela emakume baten egunik zoriontsuena, baina ez omen da egia. Egunik zoriontsuena etortzeko dago, gaurko eguna beti da atzoko etorkizuna, eta beraz, gu etorkizunean bizi gara, beti asmo berriak buruan oroitzapenak biltzen eskuetan.
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Jon Jimenez
Zebrak eta bideak
Nerea Loiola Pikaza
Nagore Fernandez
Zoo
Goiatz Labandibar
Asier Urkiza
Hetero
Uxue Alberdi
Joxe Aldasoro
Euri gorriaren azpian
Asier Serrano
Paloma Rodriguez-Miñambres
Galbahea
Gotzon Barandiaran
Mikel Asurmendi
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Irati Majuelo
Lagun minak
Jon Benito
Mikel Asurmendi
Francesco Pasqualeren bosgarren arima
Unai Elorriaga
Jon Jimenez
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Asier Urkiza
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Nagore Fernandez
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Bestiak Liburutegia
Rameauren iloba
Denis Diderot
Aritz Galarraga
Neska baten memoria
Annie Ernaux
Paloma Rodriguez-Miñambres