kritiken hemeroteka

8.522 kritika

« | »

Ordu bietan Frontoian / Jokin Ansorena / Alberdania, 2010

Maitasun eta istorio gurutzatuak Leire Lopez Ziluaga / Berria, 2010-12-26

Tolosako kultur teknikari Jokin Ansorena Minerrek idatzi du Ordu bietan Frontoian. Egileari buruzko bi datuok liburuaren gaineko informazioa ematen digute: batetik, narrazioa Bedaiopen gertatzen da, Tolosarekin hainbat antzekotasun duen herri batean, eta, bestetik, Andres izeneko pertsonaia nagusia kultur teknikaria da Bedaiopen bertan. Ez da idazlearen lehen lana; nahi duenak Susaren webgunean irakur dezake 1981ean Ustela Sailean Alex Azkue izenpean argitaratu zuen Poemak liburua.

Andres bera da liburuko narratzaile nagusia; laneko kontuak eta Teresarekin hasten ari den maitasun istorioa kontatzen dizkigu, tonu umoretsuan lehenak, maitemintzen ari denaren ikuspegitik bigarrenak. Horrez gainera, bestelako maitasun istorioen berri ere izango dugu: Manuela eta Raimundo, Anizeto eta Magdalena, Daniela eta Marioren artekoak, hau da, hainbeste urteren ondoren gaztetako maitasun istorio bat jarraitzeko aukera duten edadetuak, harremana hasi berri duten kazetari erretiratua eta bere biloba izan zitekeen emakumea, Argentinatik Bedaiopera harreman bat ahazteko doan neska eta han ezagutuko duen gazteria teknikaria. Denek dute loturaren bat Andresekin eta, zuzenean edo zeharka, haren lanarekin ere.

Andresen ahotik narratzen zaigu nobela, baina, tarteka, bestelako ahotsak ere entzungo ditugu: Danielaren berri hirugarren pertsonan ematen zaigu, eta bestelako testuak ere tartekatu ditu idazleak: Kultur Batzordeko akta bat, posta elektronikoak, txostenen bat, Manuelari egindako elkarrizketa bat, Raimundoren memoriak.

Liburuko hainbat zatitako tonuan nagusitzen den umorea da nobela honetan gehien nabarmenduko nukeena. Lan girokoa da liburuaren tonu umoretsuari gehien laguntzen dion pertsonaia, Satis kultur zinegotzia. Politikan gora egiteko asmoa duen ergelaren erretratu ona egin du idazleak. Gainerako pertsonaiak ere ondo perfilatuta eskaintzen zaizkigu.

Liburuaren egituraketak ez nau guztiz konbentzitu. Tartekatutako testuek mantsotu egiten dute nobela arina izan nahi duena. Gainera, nire ustez, liburuak hobeto funtzionatuko luke kontatzen den guztia Andresen ahotsetik kontatu izan balitz. Izan ere, ez diot funtzio garbirik ikusi Danielari buruzko zatiak beste narratzaile batek kontatzeari eta letra mota ere aldatzeari. Zergatik bere istorioa eta ez beste edozeinena? Halaber, ulertzen dut narrazio nagusiari tartekatzen zaizkion beste testu batzuk formatu horretan eskaini izana, hala nola Raimundo eta Manuelaren kontakizunak, baina Kultur Batzordearen aktaren hogeita bat orrialdeek ez diote ia informaziorik gehitzen kontakizun nagusiari, eta, gainera, nire iritziz, bertan ageri den umore irreala ez dator bat nobelaren tonu errealistarekin.

Horrez gainera, maitasun istorioak ez zaizkit oso sinesgarriak egin. Batzuk bitxiegiak dira, eta azkarregi egiten dute aurrera; gainera, bitxitasun horretan nahiko topiko begitandu zaizkit. Nobelan dena errazegi gertatzen da, eta sortzen diren gatazkak ere erraz konpontzen dira, esaterako, Xoxotek aita eta ama nor diren jakiten duenean. Daniela eta Marioren arteko harremana da horren salbuespen, baina, bestela, patuak batutakoak ematen dute bikote guztiek. Teresak berak esaten du une batean bazekiela bere bulegoaren atea zeharkatuko zuena garrantzitsu izango zela bere bizitzan, Andres aurrenekoz ikusi zuen aldia gogoratzean.

Lehenago esan dudan bezala, nobelak Andresen ahotik hitz egiten duenean funtzionatzen du ondoen nire ustez, eta, zati horietan, nobelaren zatirik handienean, istorioak kontatzen badakiela erakusten du idazleak, istorioak berak konbentzitu ez banau ere.

Azken kritikak

Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell

Asier Urkiza

Eresia
Goiatz Labandibar

Nagore Fernandez

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Paloma Rodriguez-Miñambres

Borrero txiki bat
Xabier Mendiguren

Mikel Asurmendi

Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain

Jon Jimenez

Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala-Sa

Ainhoa Aldazabal Gallastegui

Profilak (Mugetan barrena)
Amaia Iturbide

Paloma Rodriguez-Miñambres

Paradisuaren kanpoko aldeak
Bernardo Atxaga

Mikel Asurmendi

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Asier Urkiza

Paziente isila
Alex Michaelides

Nagore Fernandez

Eromenaren laudorioa
Erasmo Rotterdamgoa

Aritz Galarraga

Coca-Cola bat zurekin
Beñat Sarasola

Mikel Asurmendi

Olatuak sutzen direnean
Haritz Larrañaga

Jon Jimenez

Amaieratik hasi
Naia Torrealdai Mandaluniz

Amaia Alvarez Uria

Artxiboa

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

2024(e)ko abuztua

2024(e)ko uztaila

Hedabideak