kritiken hemeroteka

8.546 kritika

« | »

Mundua lo dagoen bitartean / Patxi Zubizarreta / Txalaparta, 2008

Literatura duinaren bilaketan Mikel Asurmendi / Irunero, 2010-08

Mundua milurteko berriarekin batera zeharo aldatu da. Udaldian, mundua —jendea— lo dagoen bitartean, egun-argitan dago. Mundua lo zegoen halako batean, oporraldia hasi berria nuela, Patxi Zubizarretaren Mundua lo dagoen bitartean topatu nuen apalategian. Bi liburu motaren bila nenbilen: obra klasiko bat eta liburu “arin” bat eskuratu nahi nituen. Bigarrena, literaturaren eremura heldu berria den gazteari eskaintzeko.

Liburu piloa aldaratu nituen apalategietan. Irakurriak batzuk, irakurriak eta iruzkinduak bestetzuk, eta labetik atera berriak hainbat. Batetik, Gustave Flaubert-en Madame Bovary apartatu nuen. Lerro hauek izkiriatzean akitzear dudana. Zubizarretaren Mundua lo dagoen bitartean liburuarekin batera apartatu nuen hori ere. Zubizarreta idazle kuttuna dut. Jeans-ak hozkailuan eta Barrikadak nobelen zaporea eta zirrara bihotzean eta gogoan daramatzat.

Egia erran, apalategiak nahasten hasi nintzenean, poesia liburu bat erdi irakurria nuen. Hura ere akitu dut. Zazpi narrazioz osatutako liburuaren erdian ere geratua nintzen aurrera egin ezinik, bada, hura ere akitu dut.

Mundua lo dagoen bitartean irakurtzen hasita, hara, “hauxe duk bilatzen huen liburua” esan nion nire buruari. Egiari zor, irakurtzen hasitakoan liburuak ez zizkidan zapore eta zirrara apartekoak eragin. Liburuko Karlos Fisher protagonista eta irrati- esatariaren hitzak irakurtzean, Beste gu irrati-saioaren Dani Arizala-ren ahotsarekin akordatu nintzen. Irrati-iratzargailua aktibatzen dudanean, saioaren sintoniarekin lokartu izaten naiz ia-ia gauero. Ez dut irrati-saioa gutxietsi nahi horregatik. Ezin dut gutxietsi, ez baitut behin ere saioa ganoraz entzun.

Egia erran, itxaropen handirik gabe jarraitu nuen Zubizarretaren liburuarekin. Egiari zor ere, aurreiritziek betetzen dute gure/nire burua. Bai eguneroko bizitzan eta lanetan, nahiz, kasurako, literaturaz jarduten dugunean.

Liburuaren hainbat pasarte arinak iruditu zitzaizkidan hasieran, beste batzuk bete-betekoak. Istorioa bukatzean Epilogoa zekarrela ohartu nintzen. Epilogoak bete ninduen. Areago, egilearen Gibel solasa ere bazeukan. Irakurketa hastean ez nintzen horretaz jabetu. Liburua akitzean, liburuaren egitasmoaz jabetu nintzen osotoro. Mundua lo dagoen bitartean amaitzean beteago eta osatuago nintzen. Liburua akitu bitartean mundua lo egon zen.

Bistan da, bistan denez, ez gara Madame Bovaryren garaian bizi. Patxi Zubizarreta jabetu da horretaz. Eta horregatik eta bestelakoengatik, bila eta bila ari da. Literatur gazte zuri, irakurle helduago bilakatuko zarenerako, garaian garaiko literatura duina zuri eskaintzeko, Mundua lo dagoen bitartean adina duin.

Azken kritikak

Poesia guztia
Safo

Mikel Asurmendi

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre

Jon Jimenez

Oihaneko ipuinak
Horacio Quiroga

Jon Jimenez

Reset
Aitziber Etxeberria

Mikel Asurmendi

Baden verboten
Iker Aranberri

Jose Luis Padron

Gizaberetxoak gara
Mikel Urdangarin Irastorza

Jon Jimenez

Iragan atergabea
Julen Belamuno

Hasier Rekondo

Haragizko erreformak
Mari Luz Esteban

Mikel Asurmendi

Eusqueraren Berri onac
Agustin Kardaberaz

Gorka Bereziartua Mitxelena

Juana
Jon Artano Izeta

Mikel Asurmendi

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Jon Jimenez

Simulakro bat
Leire Ugadi

Maddi Galdos Areta

Carmilla
Joseph Sheridan Le Fanu

Ibon Egaña

Kontra
Ane Zubeldia Magriñá

Paloma Rodriguez-Miñambres

Artxiboa

2025(e)ko abuztua

2025(e)ko uztaila

2025(e)ko ekaina

2025(e)ko maiatza

2025(e)ko apirila

2025(e)ko martxoa

2025(e)ko otsaila

2025(e)ko urtarrila

2024(e)ko abendua

2024(e)ko azaroa

2024(e)ko urria

2024(e)ko iraila

Hedabideak